Τράπεζες: Φοβούνται το… Πάσχα! Γιατί;

Αν και οι εκθέσεις των διεθνών οίκων για τις ελληνικές τράπεζες εξακολουθούν να περιέχουν ισχυρές «δόσεις» αισιοδοξίας, η παράταση της κρίσης του ουκρανικού και η αναστάτωση που αυτή έχει επιφέρει στην οικονομία διεθνώς, απειλούν το… μέλλον.

Πράγματι κορυφαία στελέχη των μεγάλων ελληνικών τραπεζικών ομίλων αρχίζουν και εκφράζουν τον προβληματισμό τους για το μέλλον: «Αν μέχρι το Πάσχα δεν φανεί διέξοδος, τότε το πρώτο εξάμηνο του 2022 θα πρέπει να θεωρείται χαμένο», αναφέρει χαρακτηριστικά επικεφαλής μεγάλης εμπορικής τράπεζας.

Είναι γεγονός ότι οι τράπεζες ανέμεναν μια πολύ καλύτερη χρονιά για φέτος, όντας απαλλαγμένες από το βάρος των Κόκκινων Δανείων. Αλλά μπορεί να «ξεφορτώθηκαν» το μεγαλύτερο μέρος των  Κόκκινων Δανείων του παρελθόντος, τώρα όμως προβάλλουν στον ορίζοντα πολλά δάνεια που φαίνεται αδύνατον να αντιμετωπιστούν από τις επιχειρήσεις.

Από την άλλη πλευρά οι τράπεζες δεν μπορούν παρά να χρηματοδοτήσουν επιχειρήσεις που επηρεάζονται άμεσα από την κρίση, γνωρίζοντας ότι ίσως πολλές από αυτές δεν έχουν ευοίωνο μέλλον: Για παράδειγμα το μεγαλύτερο μέρος των αλευρομύλων είναι ήδη στο «κόκκινο». Όμως η άρνηση της χρηματοδότησης από τις τράπεζες, θα μεταφέρει το πρόβλημα σε ολόκληρο τον επισιτιστικό κρίκο με τραγικές συνέπειες ακόμη και για βασικά είδη όπως το ψωμί.

Πρόκειται για σημαντικό πρόβλημα και ήδη η «κλεψύδρα» μετράει αντίστροφα με λήξη το Πάσχα, καθώς τότε τίθεται το τέλος της περιόδου «χάριτος» για τις αντοχές των προβλέψεων των τραπεζών σχετικά με τις επιπτώσεις της τρέχουσας πολυμέτωπης κρίσης. Αν μέχρι τότε δεν υπάρξει φως στο τούνελ με τον πόλεμο στην Ουκρανία, τότε θα μιλάμε για ένα πρώτο χαμένο εξάμηνο του 2022, αφού μια κατάπαυση πυρός δεν θα συνοδευτεί και με άμεση άρση των κυρώσεων στη Ρωσία και αποκατάσταση της πρότερης κανονικότητας στις οικονομίες ευρύτερα.

Με χαμένο το μισό 2022, οι τράπεζες δεν θα μπορέσουν να επιτύχουν τους στόχους για κέρδη που θα μεταφράζονται σε διψήφια απόδοση των ιδίων κεφαλαίων τους, όπως έχουν υποσχεθεί στους μετόχους. Επίσης, σχέδια για διανομή μερίσματος ίσως δεν λάβουν έγκριση από την ΕΚΤ, αφού οι τράπεζες θα χρειαστεί να μπουν ξανά σε αγώνα δρόμου για την διατήρηση της κεφαλαιακής τους επάρκειας.

Ο κίνδυνος που αναδύεται πιο εμφανώς είναι αυτός της δημιουργίας νέων Κόκκινων Δανείων, καθώς το βαρύ ενεργειακό κόστος και ο καλπάζων πληθωρισμός επιδρούν ήδη αρνητικά στο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών και απειλούν με αδυναμία εξυπηρέτησης οφειλών.

Μέχρι πρόσφατα οι τράπεζες δεν είχαν ενδείξεις για κάτι τέτοιο, ωστόσο τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης αρχίζουν να διαπιστώνουν «γκρίνιες» από τους δανειολήπτες. Στην επικοινωνία μαζί τους, με την πρώτη υπερημερία στην οφειλή, οι δανειολήπτες παραπονιούνται για την ακρίβεια που πλήττει τον οικογενειακό προϋπολογισμό τους και που φέρνει σε δεύτερη μοίρα την εξόφληση του δανείου.

Τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης καλούνται να διαγνώσουν σε τι ποσοστό η «γκρίνια» αυτή προέρχεται από δανειολήπτες που ήθελαν να είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους ή από δανειολήπτες που θα εκμεταλλεύονταν τη νέα κρίση για να απαλλαγούν από αυτές.

Οι τραπεζίτες αναμένουν ότι τα κρατικά μέτρα στήριξης θα λειτουργήσουν για τη συγκράτηση των νέων Κόκκινων Δανείων. Όπως αναφέρεται σε μελέτη της Εθνικής Τράπεζας, η άμεση δημοσιονομική στήριξη που παρέχεται για τον μετριασμό των επιδράσεων των ενεργειακών ανατιμήσεων -συνεκτιμώντας τις ανακοινώσεις στις 17 Μαρτίου για ενεργοποίηση πρόσθετης δέσμης ενεργειακών μέτρων 1,1 δισ. ευρώ κυρίως για το δίμηνο Μαρτίου και Απριλίου- προσεγγίζει έως σήμερα τα 2 δισ. ευρώ για το 2022.

Θεωρώντας ότι θα επιχειρηθεί να διατηρηθεί στο σύνολο του έτους ένα πλέγμα προστασίας αντίστοιχο με το μ.ο. του 1ου τετραμήνου, η ΕΤΕ εκτιμά ότι η αξία της άμεσης στήριξης θα αγγίξει σε ετήσια βάση τα 4 – 4,5 δισ. ευρώ. Χωρίς τις ανωτέρω δημοσιονομικές παρεμβάσεις και εκπτώσεις, εκτιμά ότι ο πληθωρισμός θα είχε ήδη υπερβεί το 8% κατά μ.ο. τους δύο πρώτους μήνες του 2022, ενώ θα ήταν διψήφιος τον Μάρτιο-Απρίλιο.