Τραπεζικά λαμόγια… α λά ευρωπαϊκά

Χρειάστηκαν μόλις… πέντε μήνες, ώστε η ανεξάρτητη Ευρωπαία Διαμεσολαβήτρια (European Ombudsman) Έμιλυ Ο’ Ράιλι να παρέμβει και να βάλει… άγριο χέρι στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, προκειμένου να τους υποδείξει αυτό που θα έπρεπε να καταλάβουν από μόνοι τους και είναι σαφές σε κάθε απλό Ευρωπαίο πολίτη: Σε αυτόν που διοικούσε μέχρι πρότινος το εποπτικό όργανο των τραπεζών της Ευρώπης δεν μπορεί να επιτρέπεται η μετάβαση στο τιμόνι ενός τραπεζικού λόμπι, που εκπροσωπεί μερικά από τα μεγαλύτερα ονόματα του χρηματοπιστωτικού κλάδου.

Το θέμα αφορά τον Άνταμ Φάρκας, εκτελεστικό διευθυντή της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών (EBA) επί σχεδόν μία δεκαετία, ο οποίος παραιτήθηκε πέρυσι από την ηγεσία του κορυφαίου ρυθμιστικού και εποπτικού οργάνου του τραπεζικού τομέα της Ε.Ε. προκειμένου να μεταπηδήσει στον ιδιωτικό τομέα και πιο συγκεκριμένα στην ηγεσία του «AssociationforFinancialMarketsinEurope» (AFME).

Για τους γνωρίζοντες τον χώρο, ο AFME πρόκειται για ένα από τα ισχυρότερα τραπεζικά λόμπι που δραστηριοποιούνται στην Ευρώπη, έχοντας υπό την ομπρέλα του μεγαθήρια του κλάδου όπως η UBS, η JPMorgan, η DeutscheBank, η HSBC και η SocieteGenerale(σύμφωνα με την λίστα μελών στην ιστοσελίδα της, φιγουράρει και το όνομα της Τράπεζας Πειραιώς). Και ακριβώς με την ταυτότητα του λόμπι έχει επαφές με την ΕΒΑ για θεσμικά και όχι μόνο ζητήματα του τραπεζικού κλάδου.

Εδώ, λοιπόν, ξεκινούν τα δύσκολα ή καλύτερα τα… πονηρά. Διότι βέβαια τα μέλη της AFMEδεν στρατολόγησαν τον Ούγγρο τραπεζίτη τυχαία!

Μετά και το θόρυβο που εύλογα δημιουργήθηκε, η ΕΒΑ προχώρησε σε έλεγχο και αξιολόγηση της μετακίνησης αυτής προκειμένου να εξετάσει, αν τίθεται θέμα σύγκρουσης συμφερόντων με βάση και τους κανονισμούς λειτουργίας και ηθικής της Αρχής. Η απόφαση της τελικά ήταν να εγκρίνει την μετακίνηση του κ. Φάρκας στο νέο του καλοπληρωμένο πόστο. Επειδή, όμως, φοβήθηκε ότι μπορεί να την πάρουν με τις… πέτρες έθεσε και κάποιους όρους.

Ποιοι ήταν οι όροι αυτοί; Ότι για ένα διάστημα μίνιμουμ 24 μηνών ο κ. Φάρκας δεν θα ασχοληθεί με θέματα lobbyingή παρεμβάσεων προς την ΕΒΑ, δεν θα έχει επαφές με στελέχη της ΕΒΑ και κυρίως -δώστε ιδιαίτερη βάση σε αυτό- δεν θα συμβουλεύει τα μέλη της AFMEγια ζητήματα ή αρμοδιότητες που σχετίζονταν με το μέχρι τώρα ρόλο του στην ηγεσία της Αρχής.

Βέβαια οι… φωστήρες της ΕΒΑ που εξέδωσαν την… φανταστική αυτή απόφαση δεν εξήγησαν με τι άλλο ακριβώς θα ασχολείται ο κ. Φάρκας, πέρα από τα ίδια τραπεζικά ζητήματα που λίγο-πολύ διαχειριζόταν στο τιμόνι της ΕΒΑ. Όπως βέβαια δεν εξήγησαν, που είναι και το βασικότερο, με ποιον ακριβώς τρόπο θα μπορούσαν να ελέγχουν ότι ο κ. Φάρκας τηρεί τους περιοριστικούς όρους στις επαφές και συναντήσεις του με τους μεγαλοτραπεζίτες που μετέχουν στην AFME.

Ευτυχώς ο σάλος που ακολούθησε τόσο στους κόλπους της Ευρωβουλής όσο κυρίως μεταξύ διαφόρων ακτιβιστικών οργανώσεων και οργανώσεων προστασίας των δικαιωμάτων των πολιτών, το θέμα μέσα και από επίσημη καταγγελία της οργάνωσης «ChangeFinance» έφτασε στα χέρια της κυρίας Ο’ Ράιλι.

Η δραστήρια Ιρλανδέζα που ανέλαβε το πόστο του EuropeanOmbudsmanαπό το 2013 -παίρνοντας την σκυτάλη από τον καθηγητή Νικηφόρο Διαμαντούρο- δεν χρειάστηκε πολύ νομικό… ψάξιμο για να φτάσει στο αυτονόητο συμπέρασμα: πως η ΕΒΑ όφειλε να έχει μπλοκάρει από την πρώτη στιγμή την τοποθέτηση του κ. Φάρκας στη νέα του θέση θέτοντας εξόφθαλμα θέμα σύγκρουσης συμφερόντων.

Η ετυμηγορία της κυρίας Ο’ Ράιλι χρησιμοποιεί ιδιαίτερα σκληρή γλώσσα για την κακοδιοίκηση που επέδειξε η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών επισημαίνοντας πως η περίπτωση Φάρκας δικαιολογούσε όσο καμία την άσκηση του δικαιώματος του βέτο, όπως επιτρέπει η ευρωπαϊκή νομοθεσία. Υποστήριξε δε, πως είναι απαράδεκτο για τις δημόσιες αρχές της Ευρώπης να επιτρέπουν την αλίευση στελεχών από τους ίδιους τους κλάδους και τις βιομηχανίες που καλούνται την ίδια ώρα να ελέγχουν και να θεσμοθετούν.

Επίσης κρίνει την Αρχή ένοχη για κακοδιοίκηση και για ένα δεύτερο σημείο που αφορά το γεγονός ότι, ενώ ο κ. Φάρκας είχε υποβάλει την παραίτηση του από τις 2 Αυγούστου, του επέτρεψε να έχει πρόσβαση σε απόρρητα στοιχεία και πληροφορίες για τουλάχιστον έναμισι μήνα ακόμη. Στοιχεία που προφανώς του φάνηκαν χρήσιμα στο επόμενο πόστο του.   

Βέβαια, επειδή εδώ, δυστυχώς, ισχύει το… μετά την απομάκρυνση από το ταμείο, ουδέν λάθος αναγνωρίζεται, η ΕΒΑ δεν μπορεί να γυρίσει εύκολα πίσω το ρολόι να αλλάξει την απόφαση της. Το πιθανότερο είναι πως δεν θα δεχτεί καν το λάθος της, αν βέβαια υποθέσουμε πως πρόκειται για λάθος και όχι για… βολικό στραβοπάτημα προς όφελος των ιδιωτικών τραπεζικών συμφερόντων.

Άλλωστε, έτσι όπως είναι δομημένοι οι ευρωπαϊκοί θεσμοί, το πιθανότερο είναι πως δεν θα ιδρώσει το αυτί κανενός, εκεί στο Παρίσι, όπου είναι η έδρα της Τραπεζικής Αρχής.

Κάτι τέτοια βλέπουν οι δικοί μας τραπεζίτες και… ξεσαλώνουν ανεξέλεγκτοι!