Τσίπρας – Ερντογάν: Να μπουν τα θεμέλια για να υπάρξει θετική ατζέντα στις σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας
«Υπάρχει η δυνατότητα να επενδύσουμε το επόμενο διάστημα στη θετική ατζέντα ανάμεσα στις δύο χώρες». Αυτή η τοποθέτηση προήλθε από τον Έλληνα πρωθυπουργό, μετά τη λήξη της δίωρης συνάντησης που είχε στην Άγκυρα με τον Τούρκο πρόεδρο, Ταγίπ Ερντογάν. «Θέλουμε να βάλουμε τα θεμέλια, ώστε κάποια στιγμή να χτίσουμε», ήταν η χαρακτηριστική ατάκα του Αλέξη Τσίπρα.
Στη συνάντηση συζητήθηκε εκτενώς το ζήτημα των 8 στρατιωτικών που συμμετείχαν στο πραξικόπημα που έγινε στην Τουρκία τον Ιούλιο του 2016 και βρίσκονται στην Ελλάδα. Ο Αλέξης Τσίπρας ξεκαθάρισε ότι πρόκειται για «αγκάθι» στις σχέσεις των δύο χωρών. «Στην Ελλάδα οι πραξικοπηματίες δεν είναι καλοδεχούμενοι», είπε ο Αλέξης Τσίπρας, όμως ξεκαθάρισε ότι η χώρα σέβεται τη δικαιοσύνη και τις αποφάσεις της. Από την πλευρά του ο Τούρκος πρόεδρος επισήμανε ότι «δεν θα πρέπει οι φυγάδες να βρίσκουν θέση στην Ελλάδα».
Για το θέμα υπήρξε ειδική ερώτηση από Τούρκο δημοσιογράφο και ο Αλέξης Τσίπρας επανέλαβε ότι «η ελληνική κυβέρνηση αντιτίθεται κατηγορηματικά σε όσους επιχείρησαν να ανατρέψουν τη δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση στην Τουρκία. Η Ελλάδα είναι μία χώρα που στηρίζει τη δημοκρατία και δεν έχει καμία πρόθεση να στηρίξει πραξικοπηματίες. Είναι απολύτως σαφές ότι η Ελλάδα έχει το δικό της δικαιακό σύστημα και η διάκριση των εξουσιών είναι όρος του Συντάγματος. Υπήρξαν αποφάσεις της ελληνικής δικαιοσύνης που σεβόμαστε».
Για την αυριανή επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης ο Τούρκος πρόεδρος επισήμανε ότι αυτή η σχολή είναι κλειστή από το 1971. «Περίπου 38.000 βιβλία υπήρχαν σε αυτή τη βιβλιοθήκη». Ο κ. Ερντογάν θυμήθηκε τα δικά του μαθητικά χρόνια όταν είχε επισκεφθεί και ο ίδιος τη θεολογική σχολή και είχε γνωρίσει έναν καθηγητή φιλοσοφικής, που τον χαρακτήρισε «σοφό». Όμως απέφυγε να αναφερθεί σε ενδεχόμενο άνοιγμα της Σχολής, αφού αναφέρθηκε σε ανάλογες αιτιάσεις της Τουρκίας στη Δυτική Θράκη…
Οι δύο ηγέτες εστίασαν μεγάλο μέρος της συνέντευξης τύπου στην οικονομική συνεργασία των δύο πλευρών. Ο κ. Ερντογάν δεν δήλωσε ευχαριστημένος από το σημείο που βρίσκεται σήμερα η οικονομική συνεργασία των δύο πλευρών και έκανε ειδική αναφορά στην ακτοπλοϊκή γραμμή Σμύρνης – Θεσσαλονίκης. Είπε όμως ότι θα παραστεί σε επιχειρηματικό φόρουμ που θα διεξαχθεί στη Θεσσαλονίκη και εκεί μπορεί να υπογραφούν συμφωνίες μεταξύ των δύο χωρών στο οικονομικό πεδίο. Ο κ. Τσίπρας από την πλευρά του, υπογράμμισε ότι «η ενέργεια να αποτελέσει «γέφυρα» συνεργασίας στην ΝΑ Μεσόγειο. Ήδη συνεργαζόμαστε στον TAP και θα θέλαμε να συνεργαστούμε για τον Turkish stream. Συμφωνήσαμε ώστε το καλοκαίρι να είναι πραγματικότητα η γραμμή Σμύρνης – Θεσσαλονίκης και συμφωνήσαμε για νέο επιχειρηματικό φόρουμ».
Ειδική αναφορά έγινε από τον Τούρκο πρόεδρο και στα ζητήματα μειονοτήτων των δύο χωρών: «Οι πολίτες μας που ζουν στην Ελλάδα και οι Έλληνες που ζουν εδώ είναι γέφυρες επικοινωνίας. Καταβάλλουμε κάθε προσπάθεια να βελτιώσουμε τις συνθήκες των πολιτών μας ελληνικής καταγωγής και περιμένουμε το ίδιο να κάνει και η Ελλάδα», ήταν το χαρακτηριστικό σχόλιο του κ. Ερντογάν.
Για το ζήτημα της μετανάστευσης ο Τούρκος πρόεδρος επισήμανε ότι η χώρα του σηκώνει πολύ μεγάλο φορτίο. «Έχουμε 4 εκατ. μετανάστες και έχουμε ξοδέψει πάνω από 35 εκατ. δολάρια», τόνισε χαρακτηριστικά. Πρόσθεσε όμως ότι η Τουρκία έχει εφαρμόσει ότι έχει υπογράψει, κάτι που δεν έχει κάνει η ΕΕ.
Για το κυπριακό ο Έλληνας πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι πρέπει να αποφευχθούν λάθη του παρελθόντος για να εκκινήσουν και πάλι συνομιλίες ανάμεσα στις δύο πλευρές. «Γι’ αυτό κατέθεσα την άποψη ότι πρέπει να υπάρξουν προπαρασκευαστικές συναντήσεις στο ζήτημα της Ασφάλειας». Ο Αλέξης Τσίπρας επανέλαβε ότι οι δύο πλευρές πρέπει να συζητούν και γι’ αυτό έχει επισκεφθεί ως πρωθυπουργός τέσσερις φορές την Τουρκία, αριθμό που τον χαρακτήρισε «μίνι ρεκόρ». Παρόλα αυτά επισήμανε ότι υπήρξε αύξηση της επιθετικότητας της Τουρκίας στο Αιγαίο τονίζοντας ότι συνέβησαν και «επικίνδυνα περιστατικά». «Δεν πρέπει αυτή να είναι η μοίρα μας, το κισμέτ μας», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Έλληνας πρωθυπουργός. «Σήμερα αναγνωρίζουμε ότι οι εξελίξεις δεν μας επιτρέπουν να μένουμε εγκλωβισμένοι σε αδιέξοδα. Με διάλογο πρέπει να βρίσκουμε ειρηνικό τρόπο να επιλύουμε τις διαφωνίες μας».
Στο πλαίσιο των συνομιλιών των δύο πλευρών, ο Έλληνας πρωθυπουργός άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο να ξεκινήσουν στο μέλλον συζητήσεις και για το θέμα της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο.