Τζερόμ Πάουελ: Έφτασε η ώρα για μείωση επιτοκίων

Ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) Τζερόμ Πάουελ έθεσε την Παρασκευή τις βάσεις για τις επικείμενες μειώσεις των επιτοκίων, αν και αρνήθηκε να παράσχει ακριβείς ενδείξεις σχετικά με το χρονοδιάγραμμα ή την έκταση των περικοπών.

“Έχει έρθει η ώρα για την προσαρμογή της δημοσιονομικής πολιτικής”, δήλωσε ο επικεφαλής της Fed στην πολυαναμενόμενη  ομιλία του στο ετήσιο συμπόσιο της Fed στο Τζάκσον Χόλ του Γουαϊόμινγκ. “Η κατεύθυνση της κίνησης είναι σαφής και ο χρόνος και ο ρυθμός των μειώσεων των επιτοκίων θα εξαρτηθούν από τα εισερχόμενα δεδομένα, τις εξελισσόμενες προοπτικές και την ισορροπία των κινδύνων”.

Καθώς οι αγορές ανέμεναν “σήματα” για το πού κατευθύνεται η νομισματική πολιτική, ο Πάουελ επικεντρώθηκε σε μια αναδρομή στα αίτια του πληθωρισμού που οδήγησαν σε μια επιθετική σειρά 13 αυξήσεων των επιτοκίων από τον Μάρτιο του 2022 έως τον Ιούλιο του 2023.

Ωστόσο, τόνισε την πρόοδο στη “μάχη” με τον πληθωρισμό και δήλωσε ότι η Fed μπορεί τώρα να στρέψει την προσοχή της εξίσου στο δεύτερο σκέλος της διπλής  εντολής της, στις αγορές εργασίας.

“Ο πληθωρισμός έχει μειωθεί σημαντικά. Η αγορά εργασίας δεν είναι πλέον υπερθερμασμένη (overheated) και οι συνθήκες είναι πλέον λιγότερο σφιχτές από εκείνες που επικρατούσαν πριν από την πανδημία”, δήλωσε ο Πάουελ. “Οι περιορισμοί στην προσφορά έχουν εξομαλυνθεί. Και η ισορροπία των κινδύνων για τις δύο εντολές μας έχει αλλάξει”.

Η ομιλία του Πάουελ έρχεται σε μια στιγμή που ο πληθωρισμός επιστρέφει σταθερά στο στόχο της Fed για 2%, αν και δεν έχει φτάσει ακόμη εκεί. Ο δείκτης που προτιμά η Fed για τη μέτρηση του πληθωρισμού έδειξε πιο πρόσφατα ότι το ποσοστό βρισκόταν στο 2,5%, από 3,2% πέρυσι και πολύ μακριά από το αποκορύφωμά του πάνω από  7% τον Ιούνιο του 2022. “H πεποίθησή μου έχει ενισχυθεί ότι ο πληθωρισμός βρίσκεται σε πορεία προς το 2%”, τόνισε ο Πάουελ.

Παράλληλα, το ποσοστό ανεργίας ανεβαίνει αργά αλλά σταθερά προς τα πάνω, πιο πρόσφατα στο 4,3%. Ωστόσο, ο Πάουελ απέδωσε την αύξηση της ανεργίας σε περισσότερα άτομα που εισέρχονται στο εργατικό δυναμικό και σε βραδύτερο ρυθμό προσλήψεων, παρά σε αύξηση των απολύσεων ή σε γενική επιδείνωση της αγοράς εργασίας.

“Στόχος μας ήταν να αποκαταστήσουμε τη σταθερότητα των τιμών διατηρώντας παράλληλα μια ισχυρή αγορά εργασίας, αποφεύγοντας τις απότομες αυξήσεις της ανεργίας που χαρακτήριζαν προηγούμενα αποπληθωριστικά επεισόδια, όταν οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό ήταν λιγότερο καλά εδραιωμένες”, δήλωσε. “Αν και το έργο δεν έχει ολοκληρωθεί, έχουμε σημειώσει μεγάλη πρόοδο προς την κατεύθυνση αυτή”, τόνισε και πρόσθεσε ότι “θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να στηρίξουμε μια ισχυρή αγορά εργασίας”.

Οι αγορές αναμένουν ότι η Fed θα αρχίσει τις μειώσεις των επιτοκίων τον Σεπτέμβριο, αν και ο Πάουελ δεν ανέφερε πότε πιστεύει ότι θα αρχίσει η χαλάρωση της πολιτικής. Τα πρακτικά της συνεδρίασης της Επιτροπής Ανοικτής Αγοράς (FOMC) του Ιουλίου, που δημοσιεύτηκαν την τετάρτη, ανέφεραν ότι η “συντριπτική πλειοψηφία” των αξιωματούχων θεωρεί ότι είναι κατάλληλη μια περικοπή των επιτοκίων τον Σεπτέμβριο, εφόσον δεν υπάρξουν εκπλήξεις από τα στοιχεία.

Πέρα από την αξιολόγηση της τωρινής κατάστασης, ο πρόεδρος της Fed αφιέρωσε αρκετό χρόνο στην ομιλία του στην αξιολόγηση του τι οδήγησε στην έξαρση του πληθωρισμού – που έφτασε στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 40 και πλέον ετών – καθώς και την αντίδραση της Fed και γιατί οι πιέσεις στις τιμές υποχώρησαν χωρίς ύφεση.

Όταν ο πληθωρισμός άρχισε να αυξάνεται στις αρχές του 2021, ο Πάουελ και οι συνάδελφοί του – καθώς και πολλοί οικονομολόγοι της Wall Street – το χαρακτήρισαν ως κάτι “παροδικό” και ότι οφειλόταν σε παράγοντες που σχετίζονταν με την πανδημία του κορονοϊού, πιστεύοντας ότι θα υποχωρούσε.

Όταν έγινε σαφές ότι ο πληθωρισμός εξαπλωνόταν από τα αγαθά στις υπηρεσίες, η Fed έκανε στροφή και άρχισε να αυξάνει τα επιτόκια, με αυξήσεις κατά 5,25 ποσοστιαίες μονάδες.

Η άνοδος του πληθωρισμού, είπε ο Πάουελ, ήταν “ένα παγκόσμιο φαινόμενο”, αποτέλεσμα “της ταχείας αύξησης της ζήτησης αγαθών, των διαταραχών στις αλυσίδες εφοδιασμού, των στενών αγορών εργασίας και των απότομων αυξήσεων στις τιμές των βασικών εμπορευμάτων”.

Ο πρόεδρος της Fed απέδωσε το γεγονός ότι η αμερικανική οικονομία απέφυγε την ύφεση στην εμπιστοσύνη της Fed και τις καλά εδραιωμένες προσδοκίες ότι ο πληθωρισμός εν τέλει θα υποχωρούσε.

“Η FOMC δεν δίστασε να ασκήσει το έργο της και οι ενέργειές μας έδειξαν τη δέσμευσή μας για την αποκατάσταση της σταθερότητας των τιμών”, δήλωσε και πρόσθεσε: “Ένα σημαντικό συμπέρασμα από την πρόσφατη εμπειρία είναι ότι οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό, που ενισχύονται από δράσεις της κεντρικής τράπεζας, μπορούν να διευκολύνουν τον αποπληθωρισμό χωρίς την ανάγκη χαλάρωσης”.

Ο Πάουελ πρόσθεσε ότι υπάρχουν ακόμη “πολλά να μάθουμε” από αυτήν την εμπειρία.