Βασικά μαθήματα Οικονομικών: Άνοδος ομολόγων, ίσον πτώση μετοχών

Του Λουκά Παπαϊωάννου*
Η αναβαθμισμένη εκτίμηση αρκετών αναλυτών για αύξηση από την ΕΚΤ του παρεμβατικού επιτοκίου της κατά 0,75% έναντι 0,50% των αρχικών εκτιμήσεων τους, έχει βάλει φωτιά στις αποδόσεις των κρατικών ομολόγων της ευρωζώνης.

Χαρακτηριστικό της αγωνίας που υφέρπει στις αγορές είναι οι σημερινές αποδόσεις 10-ετίας του Γερμανικού Bund που ανήλθε σε 1,60%, της Γαλλίας στο 2,20%, της Ισπανίας στο 2,80% και της Ιταλίας που έχει μπροστά της και εκλογές  στο 4,01%.  Το Ελληνικό 10-ετες ομόλογο διαπραγματεύεται πλέον άνω του 4% με μεγάλες πιθανότητες να προσεγγίσει σύντομα το 4,74% (υψηλό 52 εβδομάδων) και επόμενο τεχνικό στόχο το 5,04%.

Όμως οι αυξημένες αποδόσεις των κρατικών ομολόγων συμπαρασύρει ανοδικά και τις αποδόσεις των εταιρικών ομολόγων, ακόμα και σε εταιρίες με ισχυρά θεμελιώδη και χαμηλό πιστοληπτικό κίνδυνο.  Έτσι ακόμα και εκδόσεις που λήγουν το 2024 παρουσιάζουν σχεδόν 2-πλάσιες αποδόσεις από τα αρχικά κουπόνια τους. Χαρακτηριστικά παραδείγματα τέτοιων εκδόσεων είναι τα ΕΛΠΕ με απόδοση 3,27%, ο ΜΥΤΙΛ με απόδοση 4,29%, η ΜΟΗ με απόδοση 3,4% οι ΔΕΗ με αποδόσεις πάνω από 6% κ.α.

Αν τα σενάρια για αύξηση 0,75% επιβεβαιωθούν τότε οι πιθανότητες να δούμε περαιτέρω επιδείνωση των ομολογιακών αγορών και αύξηση των αποδόσεων, τόσο στα κρατικά όσο και τα εταιρικά ομόλογα.

Όμως όπως γνωρίζει κάθε πρωτοετής φοιτητής οικονομικής σχολής, οι αγορές μετοχών και ομολόγων αλληλεπιδρούν. Όταν αυξάνονται οι αποδόσεις στις αγορές ομολόγων (που ενέχουν μικρότερο ρίσκο), πιέζονται οι αγορές μετοχών, αφού οι επενδυτές ζητούν μεγαλύτερες μερισματικές αποδόσεις, πιέζοντας τις τιμές των μετοχών, αφού αναλαμβάνουν υψηλότερο κίνδυνο.

Επιπρόσθετα με πληθωρισμό 9,1% στην Ευρωζώνη και όλα τα μέτωπα ανοικτά, τόσο στο εγχώριο όσο και το Διεθνές περιβάλλον, τίποτα δεν προδιαθέτει για καλυτέρευση των συνθηκών για το επόμενο 6-μηνο. Ειδικά για την Ελλάδα, όσο και αν επιμελώς αγνοείται, ο πολιτικός κίνδυνος είναι πλέον ξανά εδώ για τουλάχιστον για 9 μήνες, συμφώνα με τα λεγόμενα του πρωθυπουργού. Επιπλέον η κεκτημένη ταχύτητα λόγω τουρισμού προσδίδει μια θετική εικόνα στα Μακροοικονομικά μεγέθη του 2022, αλλά δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι το φαινόμενο θα επαναληφτεί με την ίδια ένταση και το 2023, ειδικά σε μια εκλογική χρονιά.

Όσο για τα εξαιρετικά εταιρικά αποτελέσματα εξαμήνου της πλειονότητας των Ελληνικών εταιριών, εκτιμούμε ότι δεν έχουν ενσωματώσει ακόμη πλήρως την επίδραση του υψηλού ενεργειακού κόστους, ούτε και την πιθανή πτώση ζήτησης από τον υψηλό πληθωρισμό που θα αρχίσει να επιδρά στη αγοραστική δύναμη των καταναλωτών.

Συνεπώς η αργοπορημένη αντίδραση των κεντρικών τραπεζών για την τιθάσευση του ιστορικά υψηλού πληθωρισμού με αύξηση των επιτοκίων & περιορισμό της ρευστότητας, δείχνει να έχει συνέχεια, με ότι αρνητικές συνέπειες υπάρξουν στην παγκόσμια ανάπτυξη και τις αγορές ομολόγων και μετοχών.

Εκτιμώντας την ευρύτερη εικόνα, τόσο σε εθνικό όσο και Διεθνές επίπεδο, θα πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα επιφυλακτικοί για την συνέχεια, αφού η γεωπολιτική αλλά και η μακροοικονομική κατάσταση, δεν αφήνουν κανένα περιθώριο εφησυχασμού.

Οι αιτίες που έχουν οδηγήσει το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα στην σημερινή δύσκολη κατάσταση δεν έχουν αλλάξει και κανείς δεν εγγυάται ότι θα εξαλειφθούν σύντομα, αλλά και ότι δεν θα επιδεινωθούν τον επερχόμενο χειμώνα..

* Economist / Corporate Advisor