Β.Ζ. Υψηλάντη (Mantility): «Το μαντήλι είναι ένας καμβάς»

Συνέντευξη στη Φιλίππα Ταμπάρη

Τα αξεσουάρ θα μπορούσαμε να πούμε πως είναι πάντα η προέκταση της προσωπικότητας μιας γυναίκας. Έχω φιλοξενήσει στις σελίδες αυτές δημιουργούς που σχεδιάζουν κοσμήματα, παπούτσια, τσάντες… Σήμερα θα γνωρίσουμε μια γυναίκα, που θα μας παρουσιάσει το διαχρονικό μαντήλι κάτω από μια νέα, διαφορετική οπτική. Θα μας επαναπροσδιορίσει τη χρήση του, την αξία του, καθώς και τη θέση που έχει στη γκαρνταρόμπα και στη ζωή μας. Ένα αέρινο αξεσουάρ που βάζει, θα λέγαμε, την τελευταία πινελιά στην εμφάνιση αλλά και στην προσωπικότητα της γυναίκας.

Η Βασιλική Ζαφειρία Υψηλάντη, η γυναίκα που βρίσκεται πίσω από το MANTILITY, είχε το όραμα και το έκανε πράξη, πράγμα δύσκολο στους καιρούς που ζούμε. Ένα brand που έχει ελληνικές ρίζες και διαφημίζει την Ελλάδα ανά τον κόσμο. Είναι η πρώτη «γκαλερί» μεταξιού με πολιτιστικό υπόβαθρο και βρίσκεται, πλέον, μόνιμα σε γνωστό πολυκατάστημα της Αθήνας. Ας αφεθούμε στη μεταξένια του υφή.

Θα ήθελα, ξεκινώντας τη συζήτησή μας, να «μπούμε» αρχικά στον κόσμο του MANTILITY. Πώς ξεκίνησε αυτό το εγχείρημα;

Η MANTILITY είναι μια «περιπέτεια» που ξεκίνησε το 2017 ως ιδέα να γίνει «κάτι» που θα υποστηρίζει και θα υποστηρίζεται από την αισθητική, το σύγχρονο design, την καλλιτεχνία και την παράδοση. Τότε ξεκίνησαν τα δημιουργικά τραπέζια, με ιδέες, διαφωνίες και μεγαλεπήβολα όνειρα, τα ποτήρια που τσούγκριζαν με αισιοδοξία για μια νέα αρχή, αλλά και οι πρώτες επαγγελματικές συνεργασίες, οι δειγματισμοί, οι έρευνες και τα πρώτα αγγίγματα του μεταξιού. Μετά από πολλή μελέτη, ανάλυση, αλληλεπίδραση φτάσαμε στο 2019. Το 2019 η MANTILITY έγινε αρχικά διεθνής καμπάνια crowdfunding κι έπειτα «σπίτι, γραφείο και αποθήκη» στην Καβάλα. Την άνοιξη του 2020 έγινε διαδικτυακή γκαλερί και το φθινόπωρο συνεργάτης μουσείων και φορέων του πολιτισμού. Το 2021 έγινε έκθεση και άρχισε τις εμπορικές συνεργασίες με μπουτίκ και χώρους στον τομέα του design. To 2022 έγινε pop-up στο κέντρο της Αθήνας και μετά corner στα δύο πολυκαταστήματα attica, στην Αθήνα αλλά και στη Θεσσαλονίκη. Φέτος, με μόνιμο corner στο attica της Πανεπιστήμιου και με συνεργασίες με σπουδαίους φορείς όπως το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ), το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (MShop), το μνημείο-ξενοδοχείο Imaret καθώς και με concept stores που προωθούν το ελληνικό design, μπορούμε να πούμε ότι έχουμε αρχίσει να εδραιωνόμαστε ως η πρώτη γκαλερί μεταξιού.

Κυρία Υψηλάντη, πώς είναι για μια νέα γυναίκα όπως εσείς, να αποφασίσει να πραγματοποιήσει το όνειρο της και να ηγηθεί ενός project;

Εγχειρήματα σαν κι αυτό, στην Ελλάδα, ειδικά την τρέχουσα περίοδο, απαιτούν αποφασιστικότητα, σχεδιασμό, οργάνωση, πίστη στον εαυτό σου, συνέπεια, μελέτη και αφοσίωση. Αλλά παράλληλα και συνειδητότητα του ότι, αυτό που ξεκινάς έχει μεγαλύτερες πιθανότητες αποτυχίας παρά επιτυχίας και ενέχει μεγάλο ρίσκο πόρων. Προσωπικά, με ελκύει το ρίσκο και η δυσκολία. Και το γεγονός ότι, η έδρα της MANTILITY είναι στην επαρχία, στην Καβάλα συγκεκριμένα και παράλληλα δεν υπάρχει κάποια οικογενειακή επιχείρηση στο background με σχετική εμπειρία και ιστορία για να στηρίξει το εγχείρημα, κάνει την προσπάθειά μου πιο δύσκολη αλλά και πιο προκλητική. Ωστόσο, θα πρέπει να αναφέρουμε ότι, δεν είναι τυχαίο πως, μέσα στην οικονομική κρίση, το ελληνικό design άρχισε να διανύει μια νέα περίοδο έντονης εξωστρέφειας, αποδοχής αλλά και ζήτησης, κάτι που είναι πολύ αισιόδοξο. Ωστόσο, χρειάζεται σοβαρή και στρατηγική στήριξη από κεντρικούς θεσμούς, κυρίως διότι στη χώρα μας η μόδα και το design εν γένει, δεν αντιμετωπίζονται ως πόλοι ανάπτυξης που μπορούν να φέρουν έσοδα. Θεωρώ ότι, πρέπει να δοθούν κίνητρα, οικονομικά, εκπαιδευτικά και θεσμικά, και να συνδεθεί το design με άλλους τομείς της οικονομίας και της ανάπτυξης, όπως ο τουρισμός, ο πολιτισμός και η εκπαίδευση.

To design αποτελεί για την πλειονότητα των ανθρώπων τρόπο ζωής και αντίληψης της καθημερινής αισθητικής. Αυτός ο «μηχανισμός ζωής» από πίσω του έχει επαγγελματίες και οικονομικά συστήματα. Για να έχουμε λοιπόν αισθητική και εργονομία, θα πρέπει να στηρίξουμε αυτόν τον μηχανισμό. Το μέλλον της μόδας πρέπει να εστιάσει στον άνθρωπο. Να βγουν οι σχεδιαστές και οι τεχνίτες μπροστά. Κάθε άνθρωπος είναι καλός «τεχνίτης» σε ένα ή περισσότερα αντικείμενα. Να μην σταματάμε λοιπόν, να ψάχνουμε ποια είναι αυτά μέχρι να τα βρούμε. Κι αφού τα βρούμε, να δώσουμε τον καλύτερο μας εαυτό και να γίνουμε «καλλιτεχνίτες» του είδους μας. Και παράλληλα, να μην ξεχνάμε να καλλιεργούμε την ανθρώπινη φύση. Γιατί, όπως έγραψε και ο Μπρετόν «ο άνθρωπος είναι η απάντηση, όποια κι αν είναι η ερώτηση».

Μελετώντας το εγχείρημα της MANTILITY και αυτό που πρεσβεύει ξεχώρισα ορισμένες λέξεις-αποφθέγματα που χρησιμοποιείτε στην επικοινωνία σας, όπως «journey», «joy», «the routine of elegance», «companionship»… Εξηγήστε μας αυτό το «πάντρεμα» λέξεων.

Αυτές οι λέξεις αντικατοπτρίζουν τμήματα της φιλοσοφίας και της πολυδιάστατης εικαστικής προσέγγισης της MANTILITY, η οποία προσπαθεί να οργανώσει έναν «κήπο» δημιουργικότητας, ο οποίος θα είναι ανοιχτός για όλους τους εν δυνάμει «καλλιεργητές» καλλιτεχνικών ιδεών και που θα προσφέρει γόνιμο χώμα για την υγιή ανάπτυξή τους. Στην ομάδα μας αντιλαμβανόμαστε τα μαντίλια μας ως έναν ευγενή αγγελιαφόρο του μεταξιού και ως «καμβάδες» για ταλαντούχους καλλιτέχνες, να αφηγηθούν ιστορίες και συναισθήματα και να δημιουργήσουν μοναδικά τεχνουργήματα μόδας που θα συντροφεύουν ιδανικά τις καθημερινές στιγμές των ανθρώπων που θα τα φορούν. Κάθε MANTILITY είναι φορέας της λατρείας του ελαφροπερπατητή, του μαγιάτικου μαΐστρου, της αύρας από γιασεμιά, του ανοιξιάτικου φλοίσβου, του φθινοπωρινού ουρανού και της χειμερινής συντροφιάς. Φέρει τις αξίες του σύγχρονου ελληνικού design αλλά και της παράδοσης της μεταξουργίας, συνδυάζει επιμελώς τη μόδα με την τέχνη και διατίθεται σε περιορισμένα «αντίγραφα». Το κάθε σχέδιό μας διατίθεται από 50 έως 200 μαντίλια, αριθμημένα και υπογεγραμμένα από τον εκάστοτε σχεδιαστή και με την εξάντλησή του δίνει τη σειρά του σε νέα σχέδια και νέους καλλιτέχνες να προσθέσουν τις δικές τους δημιουργίες στη γκαλερί της MANTILITY.

Εξού και το brand και το tagline μας. Το brandname MANTILITY αποτελεί μια ιδιότυπη σύνθεση λέξης ελληνικής (μαντίλι) και αγγλικής (mentality) με διεθνή αναγνωρισιμότητα. Συνιστά μια έννοια που απευθύνεται στην εκλεπτυσμένη λογική, στη συνήθεια που προκύπτει από τη χρήση της νόησης και της γνώσης. Παγιώνει ένα σύμπαν αισθητικών αξιών, είναι εύκολο στην προφορά, είναι χαρούμενο.

Ακολούθως, το tagline μας «The Mentality of Silk», υποδηλώνει ότι, το μετάξι έχει νοημοσύνη. Υψηλή βοτανική και αρχέγονη αισθητική. Το μαντίλι γίνεται ο ευγενής αγγελιοφόρος του μεταξιού, καμβάς χεριών και ζωγράφων.

Έχετε δημιουργήσει έναν ωραίο χώρο στο πολυκατάστημα attica, όπου εκεί βρίσκονται οι δημιουργίες σας. Πώς το υποδέχθηκαν οι πελάτες σας;

Το corner στο attica είναι η «βιτρίνα» του brand μας και το κεντρικό φυσικό κανάλι πωλήσεων. Οι πελάτες του πολυκαταστήματος αλλά και οι δικοί μας «MANTILITY collectors», που είτε μας γνώρισαν από προηγούμενο pop-up store στο κέντρο της Αθήνας είτε μέσω του e-shop μας, υποδέχτηκαν αυτόν τον χώρο με τρόπο που ξεπέρασε τις προσδοκίες μας. Και κάθε χρόνο αυτή η αποδοχή μεγαλώνει, γεγονός που μας κάνει πολύ χαρούμενους και αισιόδοξους. Εδώ θα ήθελα να αναφερθώ στο επιτελείο του attica, που μας έκανε την τιμή και μας επέλεξε να στήσουμε σε αυτόν τον χώρο αρχικά ένα pop-up και έπειτα μας διατήρησε ως μόνιμο corner. Είμαστε εξαιρετικά ευγνώμονες που αυτά τα στελέχη είδαν σε εμάς ένα ενδιαφέρον και καινοτόμο brand, που θα μπορούσε να σταθεί ανάμεσα σε μεγαθήρια της μόδας και μας έδωσαν αυτήν την τεράστια ευκαιρία.

Οι Ελληνίδες επιλέγουν τη λεπτομέρεια, όπως είναι ένα όμορφο μαντήλι, ως outfit;

Θεωρώ ότι, το μαντίλι είναι τμήμα της κουλτούρας των περισσότερων λαών και το ανιχνεύουμε μέσα στην ιστορία τους, ως είδος ένδυσης με συμβολικούς ή χρηστικούς σκοπούς. Το ίδιο συμβαίνει και με το μαντίλι στην ελληνική κουλτούρα. Η σύγχρονη Ελληνίδα αφουγκράζεται το παγκόσμιο αλλά και το τοπικό πνεύμα των καιρών, οπότε, συνειδητά ή ασυνείδητα, έχει προσωπική άποψη και, δη, για το μαντίλι, που το θεωρώ μαζί με τα κοσμήματα τα πιο προσωπικά αξεσουάρ. Άλλωστε, τα μαντίλια έχουν το «ανταγωνιστικό πλεονέκτημα» να είναι πάντα στη μόδα και να συνοδεύουν αρμονικά αλλά και δυναμικά τις τάσεις. Επίσης, δεν έχουν εποχή. Φοριούνται καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, μια και το μετάξι έχει την ικανότητα ως δυσθερμαγωγό, να καθίσταται εξαιρετικό θερμομονωτικό, προσδίδοντας στα μεταξωτά μαντίλια τη δυνατότητα να διατηρούν σταθερή τη θερμοκρασία του σώματος χειμώνα και καλοκαίρι. Επιπλέον, το μετάξι είναι γνωστό ως το «δεύτερο δέρμα του ανθρώπινου σώματος» και αναφέρεται ως «Fiber Queen» στη βιομηχανία της μόδας.

Από πού αντλείτε έμπνευση;

Η καινοτομία της MANTILITY, που συνιστά και τη διαφορά της με τις υφιστάμενες πρωτοβουλίες και επιχειρήσεις που εμπορεύονται μετάξι, είναι ότι έχει ως σκοπό να εκπροσωπεί πολλούς και διαφορετικούς καλλιτέχνες και σχεδιαστές από την Ελλάδα. Συνεργαζόμαστε με πολλούς και διαφορετικούς σχεδιαστές -ξεκινήσαμε με 14 και αυτή τη στιγμή έχουμε φτάσει τους 45-, οι οποίοι μοιράζονται τις διαφορετικές τους τεχνοτροπίες μέσα από έναν μεταξένιο καμβά. Κάθε μαντίλι μας μπορεί να προσωποποιηθεί (μονόγραμμα, μήνυμα ή ακόμη και σχέδιο κατά παραγγελία) ώστε να αποτελέσει ένα μοναδικό δώρο. Το σχέδιο του κάθε μαντιλιού προκύπτει με δύο, κυρίως, τρόπους: Είτε υπάρχει ένα έργο έτοιμο που αρέσει στη σχεδιαστική ομάδα της MANTILITY και το επιλέγει απευθείας, κάνοντας ελάχιστες προσαρμογές σε αυτό, είτε ξεκινάμε μια συζήτηση με τον καλλιτέχνη και ορίζουμε μια θεματολογία, πάνω στην οποία είναι ελεύθερος να αποτυπώσει το δικό του ύφος. Στη συνέχεια από κοινού οριστικοποιούμε το έργο, με σεβασμό στις αρχές και την έμπνευση του σχεδιαστή, αλλά και στα μοναδικά χαρακτηριστικά που έχει ένα μαντίλι. Αυτή η ελευθερία και η ποικιλία αποτυπώνεται και στο πολυδιάστατο εικαστικό αποτέλεσμα της γκαλερί, όπως προαναφέρθηκε.

Γυναίκα και επιχειρείν, είναι μια δύσκολη διαδρομή;

Το επιχειρείν από μόνο του αποτελεί μια εξαιρετικά δύσκολη διαδρομή στην Ελλάδα. Αν είσαι και γυναίκα, καθίσταται ακόμη δυσκολότερη. Ωστόσο, προσωπικά έχω αποφασίσει να επικεντρώνομαι σε όλα τα όμορφα και δυνατά στοιχεία που μου χάρισε η γυναικεία φύση και προσπαθώ να τα κεφαλαιοποιώ, κάνοντας τις αδυναμίες που μας προσάπτουν ή μας επιβάλλουν, δυναμικές.

Ποια γυναίκα θα θέλατε να δείτε με δημιουργία σας;

Δεν θα πω μια συγκεκριμένη γιατί έχω απαντήσει σε παρόμοιες ερωτήσεις στο παρελθόν με πολλές γυναίκες. Τώρα αυτό που επιθυμώ και ευελπιστώ για τα επόμενα χρόνια,στην Ελλάδα μας, είναι όλες οι γυναίκες που εμπιστεύονται μεγάλους ξένους οίκους για τις αγορές μαντιλιών, να προσθέσουν και τη MANTILITY στις επιλογές τους.

Επόμενα σχέδια;

Το 2024, σε επίπεδο Ελλάδας, η MANTILITY θα επικεντρωθεί σε ένα νέο κανάλι πωλήσεων και ένα ξεχωριστό τμήμα που δημιούργησε γι’ αυτόν τον σκοπό και αφορά στον τομέα της luxury φιλοξενίας, στοχεύοντας σε συνεργασίες με resorts της χώρας. Για αυτό και έχει δημιουργήσει μια νέα σειρά σχεδίων με τίτλο «Greek Silk», με σχέδια αποκλειστικά αφιερωμένα στην Ελλάδα και εμπνευσμένα από το φυσικό της κάλλος και τα υλικά και άυλα πολιτιστικά της στοιχεία. Τα σχέδια θα ανανεώνονται κάθε χρόνο και θα προορίζονται μόνο για ξενοδοχεία και συγκροτήματα φιλοξενίας, ενώ θα είναι δυνατή και η σχεδίαση αποκλειστικών σειρών μαντιλιών. Γι’ αυτό και θα συμμετέχουμε σε δύο μεγάλες ελληνικές εκθέσεις αυτό το διάστημα, την Greek BrandNew και την Athens Fashion Trade Show. Αναφορικά με το εξωτερικό, θα συμμετάσχουμε σε μια πρωτοβουλία ανάδειξης Ελλήνων σχεδιαστών στο Παρίσι, αυτόν τον Ιούνιο, και είμαστε σε φάση σχεδιασμού μιας παρουσίασης της εταιρίας σε χώρες της Μέσης Ανατολής.