Χάος!

Η Τερέζα Μέι είχε σε ένα σημείο απόλυτα δίκιο, στο χθεσινοβραδινό της διάγγελμα. Η βρετανική κοινή γνώμη (και μάλλον, όχι μόνο η βρετανική) έχει βαρεθεί να μιλούν όλοι για το Brexit.

Βεβαίως, δεν είναι σίγουρο πως η κυρία Μέι και η κοινή γνώμη συμφωνούν με το τι θα ήθελαν να τους περιμένει στο τέλος του δρόμου, δεδομένου πως πολλοί έχουν αλλάξει γνώμη για το διαζύγιο. Και ο απλός κόσμος δεν έχει λόγο να φοβάται την περιβόητη παράταση όσο η ίδια η πρωθυπουργός, που ξέρει καλά ότι κινδυνεύει η καρέκλα της. Όμως, τα πράγματα παραμένουν τόσο ρευστά που, στην ουσία, κανείς δεν μπορεί να είναι βέβαιος για την κατεύθυνση που θα πάρουν τα γεγονότα.

Σήμερα, η βρετανίδα πρωθυπουργός ταξιδεύει στις Βρυξέλλες για τη Σύνοδο Κορυφής με… βαριά καρδιά προκειμένου να συζητήσει με τους Ευρωπαίους ομολόγους της το αίτημα της παράτασης. Η ίδια δεν το ήθελε ποτέ και η Ευρώπη από την πλευρά της έχει ήδη ξεκαθαρίσει ότι δεν θα πει το «ναι» εύκολα και δίχως όρους, προετοιμάζοντας την για ένα από τα δυσκολότερα συμβούλια στην καριέρα της.

Στο διάγγελμα της αποσαφήνισε ότι πρόθεση της είναι να «πάει» για μικρή παράταση, μέχρι τις 30 Ιουνίου. Η ημερομηνία αυτή δεν είναι τυχαία, αλλά συνδέεται άμεσα με το ζήτημα των ευρωεκλογών του Μαίου, στις οποίες η Βρετανία δεν επρόκειτο να συμμετέχει (καθώς θα είχε βγει εκτός Ε.Ε. στις 29 Μαρτίου) και εξακολουθεί να μην θέλει να συμμετέχει. Για να διασφαλιστεί αυτό νομικά και να μην υπάρξει συνταγματικό πρόβλημα, το Brexit θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί πριν την έναρξη των εργασιών της νέας Ευρωβουλής, την 1η Ιουλίου.

Εξάλλου και οι σκληροπυρηνικοί στους κόλπους των Τόρις έχουν ξεκαθαρίσει προς την Μέι, πως αν επιχειρήσει να ζητήσει μεγάλη παράταση θα αντιδράσουν και πιθανότατα θα την ρίξουν.

Απέναντι της, οι ευρωπαϊκοί θεσμοί διά του Ντόναλντ Τουσκ διεμήνυσαν ήδη ότι το Λονδίνο μπορεί να πάρει τη μικρή παράταση που ζητάει, μόνο εφόσον η παράταση αυτή θα έχει νόημα, αν δηλαδή ο χρόνος αυτός θα χρησιμοποιηθεί για τις νομοθετικές λεπτομέρειες της εφαρμογής της Συμφωνίας.

Με λίγα λόγια το τελεσίγραφο της Ευρώπης είναι πως, είτε το Λονδίνο θα επικυρώσει τη Συμφωνία και θα πάρει την παράταση που ζητάει μόνο και μόνο για να μπορέσει να εφαρμόσει το κείμενο, διότι απλά δεν προλαβαίνει να δρομολογήσει το απαραίτητο νομοθετικό πλαίσιο μέχρι τις 29 Μαρτίου, είτε θα πρέπει να είναι έτοιμο για ένα άτακτο διαζύγιο στα τέλη του μηνός.

Βέβαια κατά πόσο η Ευρώπη σκοπεύει να κρατήσει την σκληρή αυτή στάση μέχρι την τελευταία στιγμή ή θέλει να βοηθήσει την Τερέζα Μέι να περάσει, επιτέλους, την πολυπόθητη Συμφωνία από τη Βουλή δεν είναι βέβαιο. Προφανώς αυτό θα φανεί στην πορεία, αν τα πράγματα στραβώσουν.

Το τελευταίο έχει να κάνει με την τρίτη στη σειρά απόπειρα της πρωθυπουργού να περάσει τη Συμφωνία Αποχώρησης από τη Βουλή. Το κείμενο θα έρθει και πάλι προς συζήτηση στο Σώμα την ερχόμενη εβδομάδα, μάλλον την επόμενη Τρίτη ή Τετάρτη. Θυμίζουμε πως η Βουλή καταψήφισε τη Συμφωνία με τεράστια διαφορά τον Ιανουάριο και με αρκετά μικρότερη διαφορά πριν λίγες ημέρες.

Το ευρωπαϊκό τελεσίγραφο έχει σαν στόχο να πιέσει τις καταστάσεις, ώστε να κλείσει η ψαλίδα και η Συμφωνία να περάσει. Την ίδια έκκληση απηύθυνε χθες και η κυρία Μέι τόσο προς τις αντιμαχόμενες πτέρυγες του κόμματος της όσο και προς τους ηγέτες της αντιπολίτευσης, ζητώντας τους να βάλουν μπροστά το εθνικό συμφέρον. Όμως, δεν είναι βέβαιο ότι θα τα καταφέρει.

Τα βρετανικά media βολιδοσκοπώντας αρκετούς από τους βουλευτές που είχαν ψηφίσει «όχι», τους βρήκαν σταθερά ανένδοτους για διαφορετικούς λόγους, είτε διότι διαφωνούν με το κείμενο, είτε διότι δεν φοβούνται το άτακτο διαζύγιο, είτε διότι θεωρούν ότι οι Ευρωπαίοι δεν θα αφήσουν να προχωρήσει ένα άτακτο διαζύγιο, είτε διότι θέλουν να πυροδοτηθεί πολιτική κρίση και ίσως και πρόωρες εκλογές στη χώρα που αναπόφευκτα θα επηρεάσουν το ίδιο το διαζύγιο.

Επομένως, τουλάχιστον για την ώρα, τα προγνωστικά και για την τρίτη ψηφοφορία δεν είναι θετικά.

Τι θα συμβεί στην περίπτωση αυτή; Κανείς δεν θέλει να το σκέφτεται, πόσο μάλλον η ίδια η Τερέζα Μέι. Αν οι Ευρωπαίοι κρατήσουν σκληρή στάση, η χώρα θα βρεθεί, την επόμενη Παρασκευή, σε ελεύθερη πτώση, δίχως αλεξίπτωτο. Αν η βρετανίδα πρωθυπουργός αναγκαστεί να ζητήσει εσπευσμένα μεγαλύτερη παράταση, το πολιτικό σκηνικό θα πάρει φωτιά. Όλα τα σενάρια φαντάζουν «lose lose».