10 συν 1 τρόποι να μειώσεις τη σπατάλη τροφίμων και ο λόγος για να το κάνεις

Χιλιάδες τόνοι τροφίμων στην Ελλάδα καταλήγουν κάθε χρόνο στα σκουπίδια, χωρίς λόγο. Απερισκεψία, λανθασμένες συνήθειες και έλλειψη προγραμματισμού κάνουν τον καθένα από εμάς, να πετά σχεδόν 100 (!) κιλά τροφίμων ετησίως. Και αυτό, δεν επιβαρύνει μόνο το περιβάλλον, αλλά και το πορτοφόλι μας, αφού χάνουμε χρήματα σε μία εποχή που και το τελευταίο ευρώ μετράει.

Όπως απέδειξε σχετική έρευνα του Χαροκόπειου Πανεπιστήμιου, που πραγματοποιήθηκε σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα της ΑΒ Βασιλόπουλος, τα ελληνικά νοικοκυριά πετούν πάνω από 1.000.000 τόνους τροφίμων κάθε χρόνο. Κάθε πολίτης στην Ελλάδα, μικρός ή μεγάλος, πετά κάθε χρόνο 98,2 κιλά τροφίμων από το νοικοκυριό του, με τη σπατάλη για μια τετραμελή οικογένεια, να ανέρχεται στα 392,8 κιλά τροφίμων ετησίως!

Ποσότητες φαγητού, οι οποίες θα μπορούσαν με ασφάλεια να έχουν καταναλωθεί και η σπατάλη τους επιβαρύνει, χωρίς αμφιβολία, το περιβάλλον. Γιατί εκτός του ότι πολύτιμοι φυσικοί πόροι καταλήγουν στον κάδο απορριμμάτων, σημαντικές ποσότητες αερίων θερμοκηπίου εκλύονται στην ατμόσφαιρα χωρίς κανένα αντίκρισμα.

Εκτός, όμως, από την περιβαλλοντική επιβάρυνση που προκαλούμε σπαταλώντας τρόφιμα, επιβαρύνουμε και τον οικογενειακό μας προϋπολογισμό. Σύμφωνα με προκαταρκτικές εκτιμήσεις από το WWF Ελλάς, το κόστος της σπατάλης τροφίμων για μια τετραμελή οικογένεια ανέρχεται σε περισσότερα από 500 ευρώ τον χρόνο, χωρίς να συνυπολογιστεί το κόστος νερού και ηλεκτρισμού για την προετοιμασία των γευμάτων.

Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, το μεγαλύτερο μερίδιο των δαπανών στα ελληνικά νοικοκυριά αφορά στα είδη διατροφής (23,1%), πολύ περισσότερο δηλαδή σε σχέση με τα έξοδα στέγασης (15,3%), τα έξοδα για μεταφορές (12,3%), τα έξοδα για θέματα υγείας (8%). Κάθε μερίδα φαγητού που πάει χαμένη, λοιπόν, προκαλεί άσκοπη επιβάρυνση των οικονομικών του νοικοκυριού.

Πού οφείλεται η σπατάλη τροφίμων

Σύμφωνα με στοιχεία του WWF Ελλάς, οι σημαντικότεροι λόγοι σπατάλης τροφίμων στα νοικοκυριά μας είναι:

• Ο ελλιπής προγραμματισμός όταν κάνουμε τις αγορές μας χωρίς λίστα και χωρίς να ελέγξουμε το απόθεμα που έχουμε στο σπίτι
• Οι λανθασμένες πρακτικές συντήρησης και αποθήκευσης τροφίμων
• Η σύγχυση που προκαλείται σχετικά με τη διάκριση ανάμεσα σε «ημερομηνία λήξης» και την ένδειξη «ανάλωση κατά προτίμηση»
• Η εμφάνιση των τροφίμων και η δυσκολία να αντιληφθούμε αν έχουν χαλάσει
• Η έλλειψη ενημέρωσης γύρω από τη σημασία περιορισμού της σπατάλης
• Ο λανθασμένος υπολογισμός των μερίδων με αποτέλεσμα να μαγειρεύουμε περισσότερο απ’ ό,τι πραγματικά χρειαζόμαστε
• Η έλλειψη διάθεσης για κατανάλωση του φαγητού που περίσσεψε
• Οι αποκλίνουσες διατροφικές προτιμήσεις κάθε μέλους της οικογένειας

Πώς να αξιοποιήσουμε τα περισσεύματα και να ελαχιστοποιήσουμε τη σπατάλη

Υπάρχουν τρόποι με τους οποίους μπορούμε να μειώσουμε τη σπατάλη τροφίμων, αξιοποιώντας τα περισσεύματα και αποφεύγοντας να πετάξουμε στα σκουπίδια τρόφιμα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν.

Ορίστε, μερικές απλές και έξυπνες ιδέες:

• Αν περίσσεψαν καρότα, κρεμμύδια, πιπεριές, σκόρδα κτλ., μην τα πετάξετε. Τοποθετήστε τα σε ένα μπολ και καταψύξτε τα. Όταν μαζευτεί ικανή ποσότητα κάντε μια ωραία σούπα ή ζωμό. Μπορείτε, επίσης, να χρησιμοποιήσετε κάποια από τα παραπάνω υλικά για να ετοιμάσετε μια σάλτσα ζυμαρικών.
• Αν βλέπετε ότι οι ντομάτες πάνε να χαλάσουν, μπορείτε να τις βάλετε για λίγο στο φούρνο ώστε να ξεραθούν. Κατόπιν, βάλτε τις σε λάδι και τοποθετήστε τις στο ψυγείο (αν σκοπεύετε να τις καταναλώσετε σύντομα) ή στην κατάψυξη.
• Κάντε smoothies με τα φρούτα που είναι έτοιμα να χαλάσουν.
• Κάντε κρουτόν το μπαγιάτικο ψωμί και χρησιμοποιήστε το σε πολλές από τις συνταγές σας.
• Βάλτε μικρά κομμάτια κοτόπουλο που περίσσεψαν σε μια σαλάτα ή στο σάντουιτς της επόμενης μέρας.
• Αν έχετε μικρά παιδιά:

1. Αποφύγετε να γεμίζετε μέχρι πάνω το πιάτο που τους σερβίρετε. Βάλτε μικρότερη μερίδα και ξαναγεμίστε αν θέλουν κι άλλο.
2. Μαγειρέψτε μαζί με τα παιδιά. Είναι πιθανότερο να φάνε όλο το φαγητό τους αν έχουν λάβει μέρος στη διαδικασία παρασκευής.
3. Όταν βγαίνετε οικογενειακά για φαγητό μην αισθανθείτε υποχρέωση να παραγγείλετε ξεχωριστή μερίδα για τα παιδιά. Αν οι μερίδες είναι μεγάλες (που συνήθως είναι) μοιραστείτε το ίδιο πιάτο.

Ο ρόλος των επιχειρήσεων στην πρόληψη της σπατάλης τροφίμων

Εκτός από τις μικρές αλλαγές που μπορεί να κάνει ο καθένας από εμάς στο νοικοκυριό του, σημαντικό ρόλο στην αλλαγή μπορούν και πρέπει να διαδραματίσουν και οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, στη διατροφική αλυσίδα.

Πρωτοπόρος στις δράσεις εταιρικής υπευθυνότητας, η ΑΒ Βασιλόπουλος δεσμεύτηκε, τον Σεπτέμβρη του 2019, να μειώσει το δικό της αποτύπωμα κατά 50% μέχρι το 2025. Προκειμένου να εκπληρώσει τη δέσμευση αυτή για τη μείωση της σπατάλης τροφίμων, έχει ιδρύσει την πρώτη Συμμαχία για τη Μείωση της Σπατάλης Τροφίμων στην Ελλάδα, μαζί με την οργάνωση «Μπορούμε» και έχει αρχίσει να αυξάνει τις δωρεές τροφίμων μέσω του προγράμματος δωρεάς κοντόληκτων προϊόντων, «Τρόφιμα Αγάπης».

Επίσης, η ΑΒ πραγματοποίησε σε συνεργασία με το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, 18μηνη έρευνα για τη διερεύνηση και την αξιολόγηση της σπατάλης τροφίμων στη δική της εφοδιαστική αλυσίδα. Η έρευνα εστίασε σε 3 στρατηγικούς εταίρους της ΑΒ: τους προμηθευτές, τα καταστήματα και τις αποθήκες και τους πελάτες της.

Τέλος, η ΑΒ Βασιλόπουλος ηγείται μιας προσπάθειας με εκστρατείες ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης για το ζήτημα της σπατάλης τροφίμων προς όλους τους κρίκους της εφοδιαστικής αλυσίδας, με στόχο τη μείωση του φαινομένου.

Επειδή, λοιπόν, η γη είναι το μοναδικό μας σπίτι, ας στηρίξουμε την προσπάθεια της μείωσης σπατάλης τροφίμων κάνοντας μικρές αλλαγές στην καθημερινότητά μας και επιλέγοντας ευσυνείδητες εταιρείες, όπως η ΑΒ Βασιλόπουλος.