«Η ζωή που δεν ζούμε είναι μια αρρώστια που μπορεί να προκαλέσει θάνατο»: καλοκαιρινά μαθήματα του Καρλ Γκούσταβ Γιούνγκ, για Σας σήμερα

«Η ζωή που δεν ζούμε είναι μια αρρώστια που μπορεί να προκαλέσει θάνατο», έγραφε. «Αυτό στο οποίο αντιστέκεστε, επιμένει». Για τις φαντασιώσεις το ανάγνωσμα σήμερα. Από το Κόκκινο Βιβλίο, ό,τι καλύτερο για την παραλία: Καλοκαιρινά μαθήματα του Καρλ Γκούσταβ Γιουνγκ, για Σας σήμερα.

Οι απόψεις του Γιουνγκ για το ασυνείδητο διαμορφώθηκαν μετά από νέες αναζητήσεις του, οι οποίες προέκυψαν από τη ρήξη του με τον δάσκαλό του, Σίγκμουντ Φρόυντ. Προσπάθησε να βρεί μια «έγκυρη ψυχολογική βάση», τόσο για τον εαυτό του όσο και για τους ασθενείς του. Πειραματίστηκε πολύ με τον εαυτό του και για να το επιτύχει, σταμάτησε να διδάσκει. Αυτό που επιθυμούσε περισσότερο ήταν να κατανοήσει τις φαντασιώσεις. Το πείραμά του τελείωσε μετά έξι χρόνια. Όλες εκείνες τις εσωτερικές του εμπειρίες, τις μετέφερε στο Κόκκινο Βιβλίο. Πρόκειται για έναν τόμο δεμένο με κόκκινο δέρμα και πλούσια εικονογράφηση σε τεχνοτροπία art nouveau. Ο Γιουνγκ ποτέ δεν θεώρησε τους πίνακές του ως τέχνη, αλλά ως εξωτερίκευση των βιωμάτων του.

Ο όρος ασυνείδητο για εκείνον, ήταν η περιοχή του αγνώστου στον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου. Έλεγε ο ίδιος, ό,τι συνειδητοποιούμε και το έχουμε ξεχάσει, ό,τι συλλαμβάνουμε με τις αισθήσεις, αλλά δεν σημειώνουμε στον συνειδητό νου, όσα νιώθουμε, σκεπτόμαστε, θυμόμαστε, επιθυμούμε και πράττουμε, ακούσια ή δίχως ιδιαίτερη προσοχή, όλα τα μελλοντικά πράγματα που παίρνουν σχήμα και αναδύονται κάποτε στη συνείδηση, όλα αυτά αποτελούν περιεχόμενο του ασυνείδητου. Πέραν αυτών, στο ασυνείδητο περιλαμβάνονται απωθημένες οδυνηρές σκέψεις και συναισθήματα. Έδωσε τον όρο «ατομικό ασυνείδητο» στο σύνολο αυτών των περιεχομένων, αναγνωρίζοντας ιδιότητες που δεν βιώνει ο άνθρωπος ατομικά αλλά τις κληρονομεί από μια βαθύτερη και ευρύτερη επικράτεια, την οποία ονόμασε «συλλογικό ασυνείδητο». Τα ένστικτα και τα αρχέτυπα είναι εκείνα που διαμορφώνουν το συλλογικό ασυνείδητο και παρουσιάζουν μια κανονικότητα στην εμφάνισή τους.

Για το ασυνείδητο του Γιούνγκ, κανονικότητα στην εμφάνισή της κατά τη διάρκεια των πειραματισμών του, είχε η μορφή ενός γέροντα, τον οποίο ονόμαζε Φιλήμονα, με τον οποίο είχε μακρές συζητήσεις. Ψυχολογικά, ο Φιλήμων αντιπροσώπευε την ύψιστη ενόραση για τον Γιουνγκ και ήταν δύναμη per se, διακριτή από τα ατομικά περιεχόμενα του ασυνείδητου. Ανήκε στις φαντασιώσεις που δεν προκαλούσε το ατομικό ασυνείδητο. Αντιθέτως, παράγονταν από μόνες τους και είχαν τη δική τους ζωή.

 

Τα κορυφαία μαθήματα ζωής του Καρλ Γιουνγκ

Η λέξη «ευτυχία» θα έχανε τη σημασία της αν δεν την εξισορροπούσε η λύπη.

Η «μαγεία» είναι απλά μια διαφορετική λέξη για έναν ψυχολογικό χαρακτηρισμό. 

Οι προσωπικότητές μας είναι μέρος του κόσμου γύρω μας και το μυστήριο τους είναι ανεξάντλητο.

Αυτό στο οποίο αντιστέκεστε, επιμένει.

Η κατάθλιψη είναι σαν μια μαυροντυμένη γυναίκα. Αν βρεθεί στον δρόμο σας, μην την διώξετε. Προσκαλέστε την μέσα, δώστε της μια θέση, συμπεριφερθείτε της όπως στους φιλοξενούμενούς σας και ακούστε αυτά που έχει να σας πει.

Προσεγγίζουμε το παρελθόν για να μάθουμε τους γονείς μας και το μέλλον για τα παιδιά μας, το οποίο δεν θα δούμε ποτέ, αλλά θέλουμε να φροντίσουμε το μέλλον τους.

Ένας άνθρωπος που δεν έχει περάσει από την κόλαση των παθών του, δεν τα έχει ξεπεράσει.

Η αντίληψή σας θα γίνει σαφής, όταν μπορέσετε να δείτε μέσα στην ψυχή σας. 

Δεν είμαι αυτό που μου συνέβη, είμαι αυτό που επιλέγω να γίνω.

Μπορεί να νομίζουμε ότι, έχουμε τον πλήρη έλεγχο του εαυτού μας. Ωστόσο, ένας φίλος μπορεί πάντα να μας αποκαλύψει κάτι για το οποίο δεν είχαμε καν ιδέα.

Ο άνθρωπος χρειάζεται δυσκολίες. Είναι απαραίτητες για την υγεία.

Το να γνωρίσεις τη δική σου σκοτεινή πλευρά είναι ο καλύτερος τρόπος για να αντιμετωπίσεις τη σκοτεινή πλευρά των άλλων.

Μην κρατάς κάποιον που θέλει να φύγει. Αλλιώς, δεν θα γνωρίσεις αυτόν που έρχεται.

Αυτό που δεν θέλει κανείς να ξέρει για τον εαυτό του, καταλήγει να επέρχεται σαν πεπρωμένο.

Όλα όσα μας ενοχλούν στους άλλους, μπορούν να μας οδηγήσουν στην κατανόηση του εαυτού μας.

Η συνάντηση δύο προσωπικοτήτων όταν ενώνονται, είναι όπως όταν ενώνονται δύο χημικά στοιχεία: αν υπάρξει αντίδραση, και τα δύο μεταμορφώνονται.

Αν είσαι χαρισματικός άνθρωπος, δεν σημαίνει ότι κέρδισες εσύ κάτι. Σημαίνει ότι θα πρέπει να δώσεις κάτι πίσω.

Τα όνειρά σου θα γίνουν πραγματικότητα, μόνο όταν κοιτάξεις βαθιά μέσα στην καρδιά σου. Όποιος κοιτάζει προς τα έξω ονειρεύεται. Όποιος κοιτάζει μέσα του ξυπνάει.

Οι άνθρωποι θα κάνανε τα πάντα, ο,τιδήποτε παράλογο, για να αποφύγουν να αντιμετωπίσουν τον ίδιο τους τον εαυτό.

Όλοι μοιραζόμαστε ένα, μαζικό ασυνείδητο νου, διαμορφωμένο από τις μνήμες και τα πρότυπα συμπεριφοράς σε όλη την ιστορία της ανθρωπότητας. Από εδώ πηγάζουν πράγματα όπως οι αρχέγονοι φόβοι και ο μυστικισμός.

Με την αυτοθυσία κερδίζουμε τον εαυτό μας, το Εγώ μας, γιατί μόνο αυτό που δίνουμε το έχουμε.

Η εξατομίκευση δεν αποκλείει, αλλά περικλείει τον κόσμο.

Τίποτε χειρότερο δεν μπορεί να συμβεί σε κάποιον, από το να γίνει τελείως κατανοητός.

Όσο αντιστέκεσαι, τόσο θα επιμένει.

Ο Γιουνγκ, ο πατέρας της «αναλυτικής ψυχολογίας», ένας από τους σημαντικότερους ψυχολόγους του 20ού αιώνα, ήταν ένας βαθιά φιλοσοφημένος στοχαστής, που εξέτασε όλες τις πτυχές της ανθρώπινης προσωπικότητας.