Attica Bank: Το 2024 «αρχίζουν τα δύσκολα» για την τράπεζα της κας Βρεττού
Το 2023 ήταν η χρονιά της αποθέωσης, των μεγάλων συνεργασιών, των καλών προθέσεων και των υψηλών προσδοκιών για την Attica Bank και ιδιαίτερα για την CEO της τράπεζας, την Ελένη Βρεττού.
Η Attica Bank κατάφερε να έχει μία πολύ μεγάλη αύξηση μετοχικού κεφαλαίου (η πολλοστή των τελευταίων 10ετών) στην οποία μπήκαν ισχυροί νέοι μέτοχοι (Εξάρχου) ενώ εκκολάφθηκε και η συμφωνία με την Παγκρήτια. Όλα αυτά έγιναν κάτω από την προστασία της Τράπεζας της Ελλάδος και βεβαίως της κυβέρνησης.
Βεβαίως υπήρχε και το θέμα της Ellington το οποίο ήταν ακόμη μία σκιά για την πολύπαθη τράπεζα. Το θέμα σταμάτησε να απασχολεί τον Τύπο αλλά δεν παύει να άφησε ‘λεκέδες’ στην εικόνα της Τράπεζας. Έτσι το 2023 κύλησε με χαρές και πανηγύρια, τα οποία όμως σταματούν εδώ. Από το 2024 , ‘αρχίζουν τα δύσκολα’ , δηλαδή θα είναι η περίοδος του ελέγχου για τα πεπραγμένα της διοίκησης.
Σκεπτικισμός ήδη για τα αποτελέσματα 9μηνου 2023
Ήδη κάποιες γκρίνιες ακούστηκαν με τα αποτελέσματα του 9μηνου (ανακοινώθηκαν τον Νοέμβριο) τα οποία ναι μεν ήταν κερδοφόρα (οριακά) αλλά με τέτοια στήριξη μάλλον θα τα κατάφερνε και ο διαχειριστής της πολυκατοικίας μας. Tα αποτελέσματα γ’ τριμήνου (9μηνου) τα οποία πανηγυρίστηκαν έντονα από τον φιλοκυβερνητικό τύπο ήταν δυσανάλογα με τις κεφαλαιακές “ενέσεις” των α.μ.κ των τελευταίων ετών, τις στηρίξεις από τους ισχυρούς μετόχους.
Ας θυμηθούμε τι εικόνα έχει η Attica Bank: Τα κέρδη προ φόρων ανήλθαν σε ιστορικό υψηλό (!) των 17 εκατ. έναντι ζημιών ύψους 32,1 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι. Τα κέρδη μετά από φόρους διαμορφώθηκαν σε 15,2 εκατ. ευρώ στο εννεάμηνο έναντι ζημιών 41,4 εκατ. ευρώ στο εννεάμηνο πέρυσι. Χαμηλά κέρδη, καθώς συγκρίνεται μία τράπεζα που τονώθηκε από περίπου 600 εκατ. ευρώ δύο αυξήσεων μετοχικού κεφαλαίου και την είσοδο νέων μετόχων που έφεραν και νέες δουλειές, με την προγενέστερη κατάσταση της πτωχευμένης τράπεζας.
Τα καθαρά έσοδα από τόκους διαμορφώθηκαν σε 51,8 εκατ. ευρώ αυξημένα 77,6% από το 2022, ενώ οι λειτουργικές δαπάνες μειώθηκαν κατά 19% σε ετήσια βάση. Η τράπεζα έχει αυξήσει το υγιές χαρτοφυλάκιο δανείων της κατά 6%. Ξεχνούν να πουν ότι το 2023 είχαμε τα μεγαλύτερη επιτοκιακά περιθώρια των τελευταίων 15 ετών στην Ελλάδα και μάλιστα από τα υψηλότερα επιτοκιακά περιθώρια στην Ευρώπη. Τα επιτοκιακά αυτά περιθώρια (χαμηλότοκες καταθέσεις – υψηλότοκα δάνεια) τα έχει βάλει και στα διαθέσιμα των Ταμείων (ΤΜΕΔΕ και ΕΦΚΑ).
Η Attica παρουσιάζει θετική πιστωτική επέκταση 13,1% με καθαρά νέα δάνεια 165 εκατ. ευρώ στο εννεάμηνο με έμφαση σε νέα δάνεια προς ΜμΕ. Οι νέες εκταμιεύσεις δανείων έφθασαν τα 381 εκατ. ευρώ καθώς επιταχύνθηκαν μετά την αύξηση κεφαλαίου της Attica Bank φέτος τον Απρίλιο. Από τον Μάιο κι εντεύθεν οι νέες εκταμιεύσεις προσέγγισαν τα 300 εκατ. ευρώ, ενώ η τράπεζα συνέχισε να αυξάνει τη ρευστότητά της, με τα υπόλοιπα των καταθέσεων να ανέρχονται περίπου τα 3 δισ. ευρώ.
Η αύξηση των δανείων αυτών σε τόσο χαμηλά επίπεδα νέων χορηγήσεων ίσως δείχνουν ότι η δυναμική της τράπεζας δεν είναι τόσο μεγάλη όσο περηφανεύονται στην διοίκησή της. Eπίσης θα πρέπει να έχουν υπόψιν τους ότι τα επιτοκιακά περιθώρια δεν θα είναι τόσο υψηλά το 2024 , ακόμη και εάν η ΕΚΤ δεν μειώσει τα κεντρικά επιτόκια. Άρα ίσως τα οργανικά κέρδη να μην αυξηθούν τόσο όσο προσδοκά η διοίκηση της Attica Bank.
Αυξάνουν τον ανταγωνισμό οι 4 συστημικές τράπεζες και η Optima Bank
Η κα Βρεττού θα αντιμετωπίσει από το 2024 ένα διαφορετικό σκηνικό από το τέλειο σκηνικό του 2023. Κατ’ αρχήν έχει τον αυξημένο ανταγωνισμό από τις υπόλοιπες 4 συστημικές τράπεζες, οι οποίες βλέπουν έναν αντίπαλο που προστατεύεται από ΤτΕ και κυβέρνηση και σαφώς δεν θέλουν να χάσουν μερίδιο αγοράς.
Επίσης και η Optima Bank φαίνεται ότι κερδίζει μερίδιο αγοράς ειδικά από μεγάλους πελάτες (ιδιώτες και επιχειρήσεις). Έτσι , η πανάκριβη Attica Bank θα κληθεί να περιοστεί σε ένα πολύ μικρότερο ποσοστό απ’ ότι αναμενόταν βάσει του business plan.
Δύσκολη ισορροπία στα εσωτερικά θέματα
Η κα Βρεττού με δική της απόφαση θέλησε να ενισχύσει περαιτέρω το δυναμικό της τράπεζας είτε με νέους υψηλών σπουδών τραπεζουπαλλήλους είτε με έμπειρα στελέχη από την τραπεζική αγορά, καταβάλλοντας πολύ μεγαλύτερους μισθούς απ’ τον ανταγωνισμό. Θεμιτό αυτό αρκεί να αποδίδει. Και μέχρι στιγμής δεν φαίνεται να αποδίδεται γιατί η Attica Bank έχει το μικρότερο δείκτη κερδών/ εργαζόμενο στην τραπεζική αγορά. Λογικό εάν θεωρήσουμε ότι τα κέρδη της είναι χαμηλά και οι προσλήψεις αυξάνονται.
Όμως το μεγαλύτερο εσωτερικό θέμα που θα κληθεί να διαχειριστεί η κα Βρεττού είναι η δημιουργία “ομάδας”. Δηλαδή παλιους και νέους εργαζόμενους στους υψηλούς ρυθμούς που θέλει η διοίκηση. Το θέμα των εσωτερικών ισορροπιών θα είναι εντονότερο με την διαδικασία συγχώνευσης με την Παγκρήτια Τράπεζα. Τα στελέχη εκεί προέρχονται από την ομάδα Σάλλα και την ομάδα της HSBC και ακόμη προσπαθούν να συντονιστούν.
Σ’ αυτό το σκηνικό έρχεται να προστεθεί και το νέο οργανόγραμμα της Attica Bank. Χωρίς να έχει προχωρήσει ακόμη το πλάνο υπάρχουν ανησυχίες και πολλά “τηλεφωνήματα” ανάμεσα σε ανώτατα στελέχη και βασικούς μετόχους με ανάμειξη και κυβερνητικών στελεχων προκειμένου να κυριαρχήσουν κάποιοι έναντι άλλων στο νέο σχήμα.
Η συγχώνευση με την Παγκρήτια θα χρειαστεί πολλούς μήνες
Η συγχώνευση έχει καθυστερήσει γιατί η Attica Bank δεν έχει καταφέρει ακόμη να μειώσει τα NPE’s στο βαθμό που θα έπρεπε για να προχωρήσει η συγχώνευση με την Παγκρήτια. Αυτό το έχει επισημάνει, μαθαίνουμε, και η ΤτΕ στην κα Βρεττού από την οποία ζητούν να κάνει μεγαλύτερη προσπάθεια.
O σύμβουλος για την συγχώνευση που έχει προσληφθεί από τις δύο τράπεζες, η Oliver Wyman, θα έπρεπε να παραδώσει το αργότερο έως το τέλος Φεβρουαρίου ένα κοινό επιχειρησιακό σχέδιο, στη βάση του οποίου θα τρέξει το όλο εγχείρημα. Όμως, φαίνεται ότι η διαδικασία θα παραταθεί μέχρι το τέλος του α’ εξαμήνου 2024. Εκτός από την Oliver Wyman, επιπλέον, δύο ξεχωριστοί σύμβουλοι που αναμένεται άμεσα να προληφθούν θα πραγματοποιήσουν οικονομικό έλεγχο σε Attica Bank και Παγκρήτια Τράπεζα.
Από τα αποτελέσματα του due diligence θα προκύψει μεταξύ άλλων η σχέση ανταλλαγής των μετοχών των δύο τραπεζών, στο πλαίσιο της νομικής τους συνένωσης -η οποία θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέχρι την άνοιξη αλλά όπως ακούγεται θα πάει για το φθινόπωρο του 2024- αλλά και το ύψος των αναγκαίων κεφαλαίων που θα κληθούν να εισφέρουν οι μέτοχοί της.
Η έκδοση νέων μετοχών θα πραγματοποιηθεί κατά πάσα πιθανότητα το φθινόπωρο του 2024, για να ξεκινήσει από η λειτουργική ενοποίηση των δύο πιστωτικών ιδρυμάτων μέχρι τις αρχές του 2025.