Χολίνη: Τα οφέλη του στον οργανισμό μας

Η χολίνη είναι ένα απαραίτητο θρεπτικό συστατικό για τον μεταβολισμό και την ανάπτυξη του εγκεφάλου.

Η χολίνη είναι μια υδατοδιαλυτή ένωση που είναι απαραίτητη για την ανθρώπινη υγεία. Δεν είναι ούτε βιταμίνη ούτε μέταλλο. Το σώμα την χρησιμοποιεί για μια σειρά από σημαντικές λειτουργίες, όπως ο μεταβολισμός και η σύνθεση ορισμένων από τις λιπαρές ενώσεις που σχηματίζουν κύτταρα.

Αν και εξακολουθεί να υπάρχει κάποια αβεβαιότητα σχετικά με όλα όσα κάνει η χολίνη στο σώμα, έρευνες δείχνουν ότι βοηθά στην παραγωγή νευροδιαβιβαστών που σχετίζονται με την μνήμη, καθώς και στη ρύθμιση του DNA. Υπάρχουν επίσης αυξανόμενες ενδείξεις ότι είναι σημαντική για την πρώιμη ανάπτυξη του εγκεφάλου στην μήτρα.

Η χολίνη παίζει ρόλο στη σύνθεση δύο φωσφολιπιδίων που αποτελούν μεγάλο μέρος της δομής των κυτταρικών μεμβρανών. Τα φωσφολιπίδια είναι ένας τύπος λιπαρής ένωσης που αποτελεί μέρος των ανθρώπινων κυτταρικών μεμβρανών, ελέγχοντας τι μπαίνει και βγαίνει από το κύτταρο.

Μια ανασκόπηση του 2021 στο περιοδικό Frontier in Physiology έδειξε ότι αυτά τα φωσφολιπίδια συνδέονται με τη διάρκεια ζωής και τη γήρανση. Η μείωση των φωσφολιπιδίων είναι ένα γενικό χαρακτηριστικό της γήρανσης στους ανθρώπους.

Η χολίνη έχει και άλλες λειτουργίες στο σώμα. Είναι απαραίτητη για τη σύνθεση της ακετυλοχολίνης, ενός σημαντικού νευροδιαβιβαστή ή χημικού αγγελιαφόρου. Αυτός ο νευροδιαβιβαστής εμπλέκεται στην μνήμη, την μάθηση, την προσοχή και την ακούσια μυϊκή κίνηση.

Μια μελέτη του 2023 στο περιοδικό Aging Cell βρήκε συσχέτιση μεταξύ της διατροφικής ανεπάρκειας χολίνης και της νόσου του Αλτσχάιμερ σε ποντίκια. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όσοι είχαν ανεπάρκεια χολίνης είχαν αυξημένα επίπεδα των πρωτεϊνών που είναι δείκτες για Αλτσχάιμερ. Τα ποντίκια με ανεπάρκεια χολίνης είχαν επίσης ηπατική βλάβη, διευρυμένη καρδιά, αυξημένο σωματικό βάρος και εξασθενημένες κινητικές λειτουργίες. Ωστόσο, απαιτείται περισσότερη έρευνα για να διαπιστωθεί οποιαδήποτε σχέση μεταξύ της χολίνης και της νόσου του Αλτσχάιμερ στους ανθρώπους.

Η χολίνη βρίσκεται σε μια μεγάλη ποικιλία τροφίμων. Μερικές από τις καλύτερες πηγές χολίνης είναι:

-Βοδινό κρέας
-Πουλερικά
-Ψάρι
-Γαλακτοκομικά προϊόντα
-Αυγά
-Σταυρανθή λαχανικά, όπως το μπρόκολο, το κουνουπίδι και το λάχανο
-Μανιτάρια Shiitake
-Σόγια
-Φασόλια
-Φιστίκια
-Ηλιόσποροι
-Δημητριακά ολικής αλέσεως, όπως κινόα και καστανό ρύζι

Το σώμα παράγει μια μικρή ποσότητα χολίνης στο ήπαρ, που δεν είναι αρκετή για να καλύψει τις ανάγκες του σώματος. Επομένως χρειάζονται και διατροφικές πηγές.

Αν και υπάρχουν συμπληρώματα χολίνης, πρέπει να ερευνηθούν λεπτομερέστερα για να επιβεβαιωθεί η αποτελεσματικότητα και η ασφάλειά τους. Όποιος σκέφτεται να προσθέσει ένα συμπλήρωμα στη διατροφή του θα πρέπει πρώτα να συμβουλευτεί έναν γιατρό.

Δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα για τον καθορισμό μιας εκτιμώμενης μέσης ανάγκης για χολίνη. Γενικά:

-για άνδρες 19 ετών και άνω, συνιστώνται 550 μικρογραμμάρια (mg) ανά ημέρα
-για γυναίκες ίδιας ηλικίας συνιστώνται 425 mg ανά ημέρα
-έγκυες και θηλάζουσες γυναίκες χρειάζονται 450 mg και 550 mg, αντίστοιχα

Ενδεικτική ποσότητα σε μερίδες φαγητού:
-μια μερίδα βοδινό κρέας περιέχει περίπου 356 mg χολίνης
-ένα βραστό αυγό περιέχει 147 mg
-μια μερίδα μπρόκολο ή λαχανάκια Βρυξελλών περιέχει 31 mg

Η ανεπάρκεια χολίνης μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία του ήπατος, σύμφωνα με μια ανασκόπηση του 2013 στο περιοδικό Current Opinion in Clinical Nutrition and Metabolic Care. Η έκθεση πρότεινε επίσης ότι οι απαιτήσεις σε χολίνη διαφέρουν από άτομο σε άτομο λόγω γενετικών πολυμορφισμών (διαφορά στην αλληλουχία DNA ενός ατόμου).

Η ανεπάρκεια χολίνης μπορεί επίσης να οδηγήσει σε προβλήματα υγείας:
Μια ανεπαρκής πρόσληψη χολίνης οδηγεί σε ανεπάρκεια οργάνων με μυϊκή διάσπαση και μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος. Μπορεί επίσης να επιταχύνει την αθηροσκλήρωση, λόγω των επιπτώσεών της στον μεταβολισμό των λιποπρωτεϊνών. Ως εκ τούτου, μπορεί να επιδεινώσει και τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου.

Η αθηροσκλήρωση είναι μια συσσώρευση πλάκας στα τοιχώματα των αρτηριών, η οποία μπορεί να περιορίσει τη ροή του αίματος στα κύρια όργανα. Αυτή η αρτηριακή πλάκα αποτελείται κυρίως από λίπη και χοληστερόλη.

Έρευνες δείχνουν επίσης ότι η ανεπάρκεια χολίνης μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξη του εγκεφάλου του εμβρύου:
Μια μελέτη του 2012 στο περιοδικό PLOS One μέτρησε τα επίπεδα χολίνης στο αίμα γυναικών στις 16 και 36 εβδομάδες κύησης, ενώ η νευροανάπτυξη των βρεφών αξιολογήθηκε σε ηλικία 18 μηνών.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι υπήρχε θετική συσχέτιση μεταξύ των βαθμολογιών των γνωστικών τεστ βρεφών στους 18 μήνες και των επιπέδων χολίνης των μητέρων στις 16 εβδομάδες κύησης. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η κατάσταση της χολίνης στο πρώτο μισό της εγκυμοσύνης σχετίζεται με την υγιή γνωστική ανάπτυξη των βρεφών.

Η μελέτη δείχνει ότι χρειάζεται περισσότερη δουλειά για τον πιθανό περιορισμό της χολίνης στη διατροφή των εγκύων γυναικών.