Eνεργειακή κρίση: Τέλος από το 2023 οι οικονομικές ενισχύσεις από την κυβέρνηση

Περικοπές δημοσίων δαπανών κατά 3 δισ. ευρώ το 2023 προβλέπει το προσχέδιο του νέου κρατικού προϋπολογισμού. Οι συνολικές δαπάνες του κράτους εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν το επόμενο έτος σε 69,411 δισ. ευρώ, επίπεδο χαμηλότερο κατά 3,052 δισ. ευρώ από το ύψος στο οποίο προβλέπεται να ανέλθουν το 2022.

Ο κύριος λόγος για τον οποίο προβλέπεται αυτή η μείωση των δαπανών του κράτους είναι η απόφαση της κυβέρνησης να καταργήσει πολλά από τα μέτρα που έλαβε το 2022 για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της ενεργειακής κρίσης. Επιπλέον έχει ήδη συντελεστεί εδώ και μερικούς μήνες ο οριστικός τερματισμός της εφαρμογής μέτρων οικονομικής ενίσχυσης νοικοκυριών και επιχειρήσεων για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας του κορωνοϊού.

Σύμφωνα, ειδικότερα, με τις προβλέψεις που περιελήφθησαν στο προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού του 2023:

* Οι δαπάνες για τις μεταβιβάσεις σε φορείς εντός και εκτός Γενικής Κυβέρνησης προβλέπεται ότι θα μειωθούν κατά 1,277 δισ. ευρώ το 2023 και θα διαμορφωθούν στα 31,433 δισ. ευρώ, κυρίως λόγω της κατάργησης των μέτρων οικονομικής ενίσχυσης νοικοκυριών και επιχειρήσεων για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας του κορωνοϊού αλλά και εξαιτίας του αναμενόμενου περιορισμού των παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της ενεργειακής κρίσης.

* Οι δαπάνες για αγορές αγαθών και υπηρεσιών προβλέπεται να μειωθούν κατά 836 εκατ. ευρώ και να περιοριστούν στα 1,43 δισ. ευρώ το 2023, κυρίως λόγω της μείωσης των δαπανών των φορέων του κράτους για την αντιμετώπιση της πανδημίας και της ενεργειακής κρίσης.

* Οι δαπάνες για επιδοτήσεις προβλέπεται να ανέλθουν μόλις σε 80 εκατ. ευρώ το 2023, καθώς θα μειωθούν κατά 332 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2022, κυρίως λόγω κατάργησης των επιδοτήσεων στο πετρέλαιο κίνησης και θέρμανσης από το 2023.

Ειδικά για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της ενεργειακής κρίσης προβλέπεται να διατεθεί το 2023 μόλις 1 δισ. ευρώ, όταν φέτος διατέθηκαν περισσότερα από 4,65 δισ. ευρώ.

Οι κυριότερες παρεμβάσεις που έγιναν φέτος για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης αφορούν:

α) σε επιδοτήσεις στην κατανάλωση φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας νοικοκυριών και επιχειρήσεων (κόστος 2,5 δισ. ευρώ στον τακτικό κρατικό προϋπολογισμό),

β) στην επιστροφή του 60% της αύξησης του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας για οικιακά τιμολόγια που εκδόθηκαν από 01/12/2021 έως και 31/06/2022 (δημοσιονομικό κόστος 296 εκατ. ευρώ),

γ) στην αύξηση του επιδόματος θέρμανσης και στην επιδότηση πετρελαίου θέρμανσης και κίνησης (συνολικό δημοσιονομικό κόστος 453 εκατ. ευρώ),

δ) στην εφαρμογή του μέτρου της προπληρωμένης κάρτας για αγορά καυσίμων κίνησης (fuel pass) για συνολικά 6 μήνες, από τον Απρίλιο 2022 έως τον Σεπτέμβριο 2022 (δημοσιονομικό κόστος 300 εκατ. ευρώ),

ε) σε επιδοτήσεις γεωργών και κτηνοτρόφων λόγω του αυξημένου κόστους λιπασμάτων και ζωοτροφών αντίστοιχα, στη μείωση του ΦΠΑ στις ζωοτροφές και τα λιπάσματα και στην επιστροφή του ΕΦΚ πετρελαίου κίνησης στους αγρότες (συνολικό δημοσιονομικό κόστος 212 εκατ. ευρώ) και

στ) στην οικονομική ενίσχυση ευάλωτων νοικοκυριών (χαμηλοσυνταξιούχων, ανασφάλιστων υπερηλίκων του ΟΠΕΚΑ, ΑΜΕΑ, κλπ) τον Απρίλιο 2022 και τον Δεκέμβριο 2022 με το συνολικό δημοσιονομικό κόστος να ανέρχεται στα 816 εκατ. ευρώ.

Τα περισσότερα από τα παραπάνω μέτρα δεν πρόκειται να εφαρμοστούν ξανά το 2023. Ελάχιστα εξ’ αυτών θα επαναληφθούν την επόμενη χρονιά, καθώς όπως αποκαλύπτεται και σε άλλο σημείο του προσχεδίου του κρατικού προϋπολογισμού του 2023 το επόμενο έτος οι προσπάθειες για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης θα στραφούν κυρίως προς την κατεύθυνση της επιβολής μέτρων για τον περιορισμό της κατανάλωσης!

Κατά τα λοιπά, σύμφωνα με το προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού του 2023, οι υπόλοιπες κατηγορίες δημοσίων δαπανών θα έχουν τις ακόλουθες μεταβολές το επόμενο έτος:

Παροχές προς εργαζομένους

Οι δαπάνες για παροχές σε εργαζομένους κατά το έτος 2023 προβλέπεται να ανέλθουν στα 13,672 δισ. ευρώ και να είναι αυξημένες μόλις κατά 13 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με το 2022. Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως στην αναμόρφωση του ειδικού μισθολογίου των ιατρών του ΕΣΥ από το 2023 και στην πλήρη εφαρμογή των μισθολογικών παρεμβάσεων για τη στήριξη των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων.

Κοινωνικές Παροχές

Οι δαπάνες για κοινωνικές παροχές προβλέπεται ότι θα ανέλθουν στα 398 εκατ. ευρώ και θα είναι μειωμένες κατά 48 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2022, κυρίως λόγω της αυξημένης καταβολής του επιδόματος θέρμανσης εντός του 2022.

Τόκοι (σε ακαθάριστη βάση)

Οι δαπάνες τόκων σε ακαθάριστη δημοσιονομική βάση θα ανέλθουν σε 7 δισ. ευρώ σημειώνοντας αύξηση κατά 1 δισ. ευρώ, σε σχέση με το 2022.

Λοιπές δαπάνες

Στην κατηγορία αυτή η προβλεπόμενη δαπάνη ανέρχεται σε 81 εκατ. ευρώ, 10 εκατ. ευρώ χαμηλότερη από την αντίστοιχη εκτίμηση έτους 2022.

Πιστώσεις υπό κατανομή

Οι δαπάνες υπό κατανομή προβλέπονται στα 15,11 δισ. ευρώ, μειωμένες κατά 149 εκατ. ευρώ, σε σύγκριση με το 2022. Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται:

· 8,3 δισ. ευρώ για το ΠΔΕ,

· 3,466 δισ. ευρώ για επιχορηγούμενα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης Ανθεκτικότητας,

· 549 εκατ. ευρώ για πλήρωση θέσεων προσωπικού και για λοιπές δαπάνες αποδοχών,

· 1 δισ. ευρώ, για την αντιμετώπιση απρόβλεπτων και επειγουσών δαπανών,

· 150 εκατ. ευρώ για την πραγματοποίηση εκλογών,

· 100 εκατ. ευρώ για την εξυπηρέτηση των δαπανών του πτωχευτικού κώδικα,

· 180 εκατ. ευρώ για την αντιμετώπιση της μεταναστευτικής κρίσης,

· 1 δισ. ευρώ, μη προσδιορισμένες δαπάνες για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης.

Αγορές παγίων περιουσιακών στοιχείων

Οι δαπάνες για αγορές παγίων περιουσιακών στοιχείων θα ανέλθουν στα 207 εκατ. ευρώ και θα είναι μειωμένες κατά 1,413 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2022, κυρίως λόγω του αυξημένου ύψους των φυσικών παραλαβών των εξοπλιστικών προγραμμάτων του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας το έτος 2022.