Επενδύσεις ΑΠΕ στην Κρήτη μέσω του πακέτου Γιουνκέρ
Νέα πνοή στη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη της Κρήτης έδωσε η ένταξη, στο πακέτο Γιουνκέρ (13/5), του έργου υποθαλάσσιας ενεργειακής διασύνδεσης Κρήτης – Πελοποννήσου, η οποία δημιουργεί επιπρόσθετες δυνατότητες ανάπτυξης έργων ΑΠΕ στο νησί.
Οι συνθήκες της οικονομικής κρίσης και του ελέγχου των κεφαλαίων, σε συνδυασμό με τον ενεργειακό κορεσμό της Κρήτης, δεν συντελούσαν μέχρι σήμερα στη δημιουργία πρόσφορου κλίματος για επενδύσεις από τους πολίτες.
Εντούτοις, όπως υπογράμμισε ο Δρ Κων. Β. Ζορμπάς, Γενικός Διευθυντής της Ορθοδόξου Ακαδημίας Κρήτης (ΟΑΚ), μιλώντας στη F&MVoice, «οι ήπιες ΑΠΕ μπορούν να αποτελέσουν την αξιόπιστη απάντηση στην ενεργειακή πενία που αντιμετωπίζουμε σήμερα σε επίπεδο κοινωνίας. Ιδιαίτερα με την αξιοποίηση των χρημάτων από το πακέτο Γιουνκέρ».
Εισαγόμενα καύσιμα
Σήμερα η Κρήτη καλύπτει τις ενεργειακές της ανάγκες κυρίως από εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα σε ποσοστά από 76% έως 80%, με όλες τις αναμενόμενες καταστρεπτικές επιπτώσεις για το περιβάλλον.
Παρόλα αυτά, όπως επισημαίνει ο κ. Ζορμπάς, «υφίσταται από ετών έλλειμμα μεταξύ προσφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και ζήτησης, με αποτέλεσμα τις συχνές διακοπές κατά τις περιόδους αιχμής της ζήτησης, οι οποίες συμπίπτουν με την αιχμή της τουριστικής περιόδου. Το γεγονός αυτό έχει δυσμενείς επιπτώσεις στην τουριστική ανάπτυξη της περιοχής, αλλά και γενικότερα στις υπόλοιπες δραστηριότητες και την ομαλή διαβίωση του τοπικού πληθυσμού.
Η παρούσα κατάσταση του ηλεκτρικού συστήματος της Κρήτης, συνολικής εγκατεστημένης ισχύος περίπου 700 MW, καλύπτει τις ανάγκες της Κρήτης για τα επόμενα λίγα χρόνια. Ιδιαίτερα όμως ανησυχητικός είναι ο υψηλός ρυθμός αύξησης της ζήτησης (9,7% πέρυσι και με μέσο ρυθμό αύξησης της τελευταίας εικοσιπενταετίας στο 6,9%), ο οποίος απαιτεί εγρήγορση στον συγκεκριμένο τομέα».
Η λύση
Η ΟΑΚ άρχισε την προσπάθεια για την προώθηση της εξοικονόμησης ενέργειας και της εξάπλωσης ήπιων μορφών ανανεώσιμων ενέργειας με άμεση συμμετοχή των κατοίκων του νησιού. Έτσι, προχώρησε στη σύσταση της εταιρίας Λαϊκής Βάσης για την Ενέργεια.
Σύμφωνα με τον κ. Ζορμπά, «σκοπός είναι οι ίδιοι οι πολίτες να αποφασίζουν για το ενεργειακό τους μέλλον και παράλληλα να προσελκύονται οικολογικά σκεπτόμενοι τουρίστες, αναπτύσσοντας σε δωδεκάμηνη βάση τον οίκο-τουρισμό».
Ενδεικτικά ανέφερε το παράδειγμα των Καναρίων Νήσων που έχουν ήδη απολύτως επιτυχημένες περιπτώσεις διείσδυσης των ΑΠΕ σε ποσοστά έως και 80%, με παράλληλη ενίσχυση και ποιοτική αναβάθμιση του τουριστικού τους προϊόντος.
Η συμβολή στον τουρισμό
Επιπλέον, «οι ήπιες μορφές ενέργειας βρίσκουν πολλές εφαρμογές σε ξενοδοχειακές μονάδες και δημόσια κτίρια για την εξοικονόμηση ενέργειας και την παραγωγή ηλεκτρισμού, ερμότητας/ψύξης μειώνοντας το ενεργειακό κόστος, βελτιώνοντας την περιβαλλοντική επίδοση των κτιρίων και με χρόνους απόσβεσης ακόμα και τρία έτη, επιτυγχάνοντας ταυτόχρονα αύξηση της επισκεψιμότητάς τους.
Αλλά ακόμα και η καύση στην ύπαιθρο των υπολειμμάτων από την ελαιοκομιδή, φαινόμενο το οποίο εκτός όλων των άλλων επιπτώσεων (συμπεριλαμβάνοντας και των νομικών συνεπειών) δημιουργεί αρνητικές εντυπώσεις και στους τουρίστες του τόπου μας, θα μπορούσε με μια εταιρία λαϊκής βάσης για ήπιες ΑΠΕ να εξαλειφτεί και να επιτευχθεί ενεργειακή αξιοποίηση της βιομάζας από την ελιά (πυρήνας, ελαιοκλαδέματα) σε όφελος όλων των κατοίκων της Κρήτης».
Τα οφέλη για την τοπική κοινωνία
Ένας μύθος που καλλιεργείται έντεχνα τον τελευταίο καιρό από τους θιασώτες των συμβατικών μορφών ενέργειας είναι ότι οι Α.Π.Ε. ναι μεν παρουσιάζουν σοβαρά πλεονεκτήματα (περιβαλλοντικά, αναπτυξιακά, ενεργειακά, κλπ.), αλλά τα πλεονεκτήματα αυτά ελάχιστα αφορούν στις τοπικές κοινωνίες.
Όμως, η πραγματικότητα φαίνεται πως είναι τελείως διαφορετική.
Η λειτουργία έργων Α.Π.Ε.:
α) Συμβάλλουν σημαντικά στην τοπική απασχόληση.
β) Προσφέρουν ένα μόνιμο και σημαντικό ετήσιο έσοδο στους τοπικούς Δήμους
γ) Ανοίγουν τον δρόμο για την κατασκευή κοινωφελών έργων, όπως κοινοτικοί δρόμοι, σχολεία, παιδικοί σταθμοί κ.α., ενώ προσφέρονται από τους επενδυτές και ανάλογες χορηγίες
δ) Προωθούν νέες, εναλλακτικές και ιδιαίτερα κερδοφόρες μορφές τουρισμού στην περιοχή, όπως π.χ. ο οικοτουρισμός
ε) Συντελούν αποφασιστικά στην προστασία του περιβάλλοντος μιας περιοχής
Τέλος στην εκμετάλλευση από τις πολυεθνικές
Ολοκληρώνοντας ο κ. Ζορμπάς, σημείωσε πως «εάν δεν υπάρχει επαγρύπνηση, τότε με μαθητική ακρίβεια τον φυσικό πλούτο της Κρήτης θα εξακολουθούν να τον εκμεταλλεύονται για δικό τους όφελος και σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό οι ίδιες οι υπάρχουσες πολυεθνικές εταιρίες που δρουν σήμερα στη Μεγαλόνησο, εντείνοντας την επέλασή τους που εγείρει δικαίως πολλαπλά ζητήματα στους κατοίκους του νησιού.
Το ερώτημα λοιπόν είναι εάν αυτήν την οικονομική κρίση θα την κάνουμε ευκαιρία για τον τόπο μας παίρνοντας τις τύχες στα χέρια μας και στον τομέα της ενέργειας ή θα αφήσουμε τους ξένους κολοσσούς να διαφεντεύουν αφήνοντας σε εμάς τον ρόλο των απλών παρατηρητών των τεκταινομένων γκρινιάζοντας για αυτά που ντετερμινιστικά θα έρθουν. Η απόφαση είναι δική μας».
Aναδημοσίευση από 112ο φύλλο της εφημερίδας Finance & Markets Voice, που κυκλοφόρησε στις 19/5/2016.