Ευερέθιστο Έντερο: Ο σπόρος – υπερτρόφιμο με τη θεραπευτική δράση

Γαστρεντερικά συμπτώματα όπως δυσκοιλιότητα, διάρροια και κοιλιακός πόνος αποτελούν κομμάτι της καθημερινότητας ατόμων με το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου.

Μολονότι πρόκειται για χρόνια λειτουργική διαταραχή που δεν θεραπεύεται, οι πάσχοντες μπορούν να πετύχουν μείωση των συμπτωμάτων και συντήρηση της ύφεσής τους μέσα από παρεμβάσεις που περιλαμβάνουν φάρμακα, φροντίδα της ψυχικής υγείας και, κυρίως, «σωστή» διατροφή.

Η σωστή διατροφή, σύμφωνα με τις συστάσεις των ειδικών, αποκλείει λιπαρά, προϊόντα καφεΐνης, ορισμένα γαλακτοκομικά, γλυκαντικές ουσίες και λαχανικά όπως λάχανο και φασόλια που συχνά πυροδοτούν τα συμπτώματα και προτάσσει τα μικρά γεύματα για αποφυγή κοιλιακών κραμπών και διάρροιας, στα οποία θα κυριαρχούν οι υδατάνθρακες και, για όσους βρίσκονται σε φάση δυσκοιλιότητας, οι φυτικές ίνες.

Ιδίως για τους τελευταίους, ένα τρόφιμο-σύμμαχος που πρέπει να συμπεριλάβουν στη διατροφή τους είναι ο λιναρόσπορος, χάρη στη μοναδική του ιδιότητα ως φυσικού καθαρτικού.

Για την ευεργετική του δράση έναντι της δυσκοιλιότητας ευθύνεται, πέραν των φυτικών ινών, μια άφθονη στο σπόρο υδατοδιαλυτή κολλώδης ουσία η οποία αυξάνει το περιεχόμενο του εντέρου και μαλακώνει τα κόπρανα χωρίς να ερεθίζει τα εντερικά τοιχώματα.

Λιναρόσπορος ή λινέλαιο;

Διάφορες έρευνες έχουν αναζητήσει την ιδανική μορφή κατανάλωσης του λιναρόσπορου ώστε να εξασφαλιστεί η μέγιστη πρόσληψη των σημαντικών για τη λειτουργία του εντέρου σσυστατικών του, χωρίς όμως να έχουν καταλήξει σε σύμπνοια.

Μελέτη δημοσευθείσα στο Journal of Human Nutrition and Dietetics, έδειξε ότι, ολόκληρος ή αλεσμένος, ο σπόρος θα επιτύχει την ίδια σχεδόν ανακούφιση έναντι των συμπτωμάτων.

Στον αντίποδα, πολλοί ειδικοί σε θέματα διατροφής τάσσονται υπέρ του αλεσμένου λιναρόσπορου καθώς είναι ευκολότερος στην πέψη και στην ακέραιη μορφή του μπορεί να περάσει από το έντερο σας δίχως να έχει χωνευθεί, με συνακόλουθη μεγάλη απώλεια των οφελών που έχει για την υγεία.

Εσχάτως, στο μικροσκόπιο των ειδικών τέθηκε και ένα προϊόν του παράγεται από τον σπόρο, το λινέλαιο. Χάρη στην υψηλή του περιεκτικότητα σε α-λινολενικό οξύ, τη φυτική ουσιαστικά μορφή των απαραίτητων ω-3 λιπαρών οξέων, το έλαιο του λιναρόσπορου συμβάλλει στην πήξη του αίματος και την κατασκευή των κυτταρικών μεμβρανών του εγκεφάλου ως βασικό δομικό υλικό. Η αυξημένη πρόσληψη αυτών των οξέων μπορεί επίσης να θωρακίσει την καρδιά έναντι των καρδιαγγειακών κινδύνων. Τέλος, μπορεί να αποτελέσει σύμμαχο ατόμων που πάσχουν από φλεγμονώδεις παθήσεις όπως η αρθρίτιδα και τα ιδιοπαθή φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου (ΙΦΝΕ).

Σε αντίθεση με τον λιναρόσπορο, το έλαιό του στερείται έρευνας και επιστημονικών πορισμάτων που να επιβεβαιώνουν τη θετική του επίδραση στη μείωση των συμπτωμάτων από το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου. Ωστόσο, μπορεί να συμπεριληφθεί στη διατροφή για την προαγωγή της συνολικής υγείας, αρκεί βέβαια να καταναλώνεται ωμό· το μαγείρεμα καταστρέφει τα πολύτιμα ω-3 λιπαρά οξέα του.

Τα οφέλη του λιναρόσπορου

Προστατεύει την καρδιά

Μια κουταλιά της σούπας λιναρόσπορος (7 γραμμάρια) παρέχει ικανοποιητική ποσότητα πρωτεϊνών, φυτικών ινών και ω-3 λιπαρών οξέων, καθώς και ορισμένων βιταμινών και μετάλλων.Συγκεκριμένα, είναι πλούσια πηγή άλφα-λιποϊκού οξέος (ALA), ενός ω-3 λιπαρού οξέος φυτικής κατά βάση προέλευσης, το οποίο αποτελεί ένα εκ των δύο πιο σημαντικών λιπαρών οξέων που πρέπει να λαμβάνουμε από τη διατροφή μας.

Αποτρέπει την ανάπτυξη καρκίνου

Οι λιγνάνες είναι φυτικές ενώσεις με αντιοξειδωτικές και οιστρογονικές ιδιότητες, οι οποίες φαίνεται ότι συμβάλλουν στη μείωση του κινδύνου ανάπτυξης καρκίνου και βελτιώνουν την υγεία. Παρατηρητικές μελέτες έχουν δείξει η αυξημένη κατανάλωση λιναρόσπορου από γυναίκες στην εμμηνόπαυση σχετίζεται με μικρότερο κίνδυνο καρκίνου του μαστού.

Συμβάλλει στην καλή λειτουργία του εντέρου

Μια κουταλιά της σούπας λιναρόσπορος περιέχει 3 γρ. φυτικών ινών, δηλαδή το 8-12% της ημερήσιας συνιστώμενης πρόσληψης για άνδρες και γυναίκες αντίστοιχα. Η περιεκτικότητά του σε διαλυτές και αδιάλυτες φυτικές ίνες, μάλιστα, επιβραδύνει τον ρυθμό πέψης, με αποτέλεσμα την καλύτερη ρύθμιση του σακχάρου και τη μείωση της χοληστερόλης. Βοηθά, επίσης, στη δυσκοιλιότητα και σε πάσχοντες από σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου.

Βελτιώνει τη χοληστερόλη
Σε μία μελέτη ανθρώπων με υψηλή χοληστερόλη, αποδείχθηκε πως η κατανάλωση 30 γρ. λιναρόσπορου καθημερινά για 3 μήνες μείωσε τη συνολική χοληστερόλη κατά 17% και την «κακή» LDL χοληστερόλη κατά σχεδόν 20%. Το αντίστοιχο ποσοστό για την «καλή» HDL χοληστερόλη αυξήθηκε, σύμφωνα με τα ευρήματα άλλης μελέτης, κατά 12%.

Μειώνει την αρτηριακή πίεση
Καναδική μελέτη βρήκε ότι η καθημερινή κατανάλωση 30 γρ. λιναρόσπορου για έξι μήνες μείωσε τη συστολική και διαστολική αρτηριακή πίεση κατά 10 mmHg και 7 mmHg αντίστοιχα, ενώ για όσους λάμβαναν ήδη φαρμακευτική αγωγή για την υπέρταση οι αριθμοί ήταν ακόμη μεγαλύτεροι.

Βοηθά στον έλεγχο του σακχάρου
Μελέτες έχουν δείξει ότι οι πάσχοντες από διαβήτη τύπου 2 που πρόσθεσαν 10-20 γραμμάρια λιναρόσπορου στην καθημερινή τους διατροφή για τουλάχιστον ένα μήνα παρατήρησαν μείωση της τάξης του 8-20% στα επίπεδα σακχάρου στο αίμα τους.

Βοηθά στον έλεγχο του βάρους
Αν έχετε την τάση να καταναλώνετε διάφορα σνακ ανάμεσα στα γεύματα, ίσως να πρέπει να σκεφτείτε να συμπεριλάβετε τον λιναρόσπορο στη διατροφή σας. Μελέτη έδειξε ότι μόλις 2,5 γρ. λιναρόσπορου μειώνουν το αίσθημα της πείνας και την όρεξη γενικότερα. Έτσι, ο λιναρόσπορος μπορεί να βοηθά στον έλεγχο του βάρους, καταστέλλοντας την πείνα και αυξάνοντας το αίσθημα του κορεσμού.