Φορολογική καμπάνα 13 δισ. ευρώ στην Apple – Οι αντιδράσεις (upd)

Βόμβα μεγατόνων με επιχειρηματικές αλλά και πολιτικές προεκτάσεις συνιστά η απόφαση της Κομισιόν να καταδικάσει την Apple και να κρίνει ως παράνομη κρατική βοήθεια από την Ιρλανδία τα ποσά που απέφυγε να πληρώσει ως φόρους. Αυτό σημαίνει ότι η αμερικανική εταιρία θα πρέπει να καταβάλει συμπληρωματικούς φόρους που μπορεί να φτάσουν τα 13 δισ. ευρώ, ένα κολοσσιαίο νούμερο που μεταφράζεται στη μεγαλύτερη φορολογική ποινή που έχει καταγραφεί ποτέ στην Ευρώπη.

Το 130 σελίδων πόρισμα, αποτέλεσμα τριών χρόνων έρευνας από την αρμόδια επίτροπο Μαργκρέτε Βεστάγκερ ανοίγει τον Ασκό του Αιόλου, δεδομένου ότι η Apple δεν είναι η μοναδική αμερικανική εταιρία που έχει κατηγορηθεί ότι χρησιμοποιεί διάφορα παραθυράκια για να αποφεύγει τη καταβολή φόρων. Δεν είναι τυχαίο ότι η έρευνα των ευρωπαϊκών αρχών είχε ήδη προκαλέσει τη σφοδρή αντίδραση της Ουάσιγκτον, που είχε μάλιστα προχωρήσει πρόσφατα σε μια πρωτοφανή ανοιχτή επίθεση κατά της Κομισιόν. Και προφανώς η σημερινή εξέλιξη θα φέρει ακόμη μεγαλύτερες αντιδράσεις, αν όχι αμερικανικά… αντίποινα!

Η υπόθεση αποτελεί τεράστιο πονοκέφαλο και για την ιρλανδική κυβέρνηση, που δεν ήθελε μια αρνητική απόφαση από τη Κομισιόν, δεδομένου ότι η σημαντική παρουσία ξένων πολυεθνικών στο έδαφος της έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ανάκαμψη της οικονομίας της και την έξοδο της από το Μνημόνιο. Για το λόγο αυτό, εξάλλου, πρόσφερε επί χρόνια σημαντικά φορολογικά πλεονεκτήματα στις ξένες επιχειρήσεις για να τις προσελκύσει, γεγονός που πλέον μπορεί να αλλάξει, δεδομένου ότι η υπόθεση της Apple μπορεί να την υποχρεώσει να προχωρήσει σε αλλαγές στο φορολογικό της καθεστώς και να «διώξει» επενδύσεις.

Άλλωστε, στο πόρισμα το Δουβλίνο κατηγορείται ευθέως ότι παραβίασε διεθνείς φορολογικούς κανόνες επιτρέποντας στην Apple να «κρύψει» δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια, και να αποφύγει την καταβολή των ανάλογων φόρων, σε αντάλλαγμα με την παραμονή της πολυεθνικής στη χώρα και τη διατήρηση των 5.500 θέσεων εργασίας που διατηρεί η Apple στην Ιρλανδία (ήτοι περίπου το ένα τέταρτο του συνολικού αριθμού των εργαζομένων της στην Ευρώπη). Και η επίτροπος Βεστάγκερ στη συνέντευξη Τύπου που έδωσε νωρίτερα επεσήμανε ότι η Ιρλανδία (όπως βέβαια και κανένα άλλο κράτος μέλος) δεν έχει δικαίωμα να προσφέρει στοχευμένες φορολογικές απαλλαγές μόνο σε συγκεκριμένες εταιρίες.

Σημειωτέον ότι ο ήδη ευνοϊκός εταιρικός φόρος στην Ιρλανδία φτάνει το 12,5%, αλλά η έρευνα έδειξε ότι ουσιαστικά η Apple κατέβαλε φόρους που, ενώ το 2003 κυμαινόταν στο 1% των κερδών της για όλο τον ευρωπαϊκό χώρο, το 2014 δεν ξεπέρασε το 0,005%!

Βεβαίως, η απόφαση της Κομισιόν δεν συνιστά το τέλος του θρίλερ, καθώς είναι σίγουρο ότι τόσο η αμερικανική εταιρία, όσο και το ιρλανδικό δημόσιο θα προσπαθήσουν να την ανατρέψουν στα ευρωπαϊκά δικαστήρια. Όμως, το ντόμινο που πυροδοτήθηκε θα έχει και συνέχεια, και αυτό φάνηκε ήδη από την αντίδραση των αγορών και δη, της ίδιας της μετοχής της Apple.

Οι αντιδράσεις

Σε μία πρώτη, επίσημη αντίδραση, ο υπουργός Οικονομικών της Ιρλανδίας, Μίκαελ Νούναν, εξέφρασε τη «βαθιά του διαφωνία» με την απόφαση της Ε.Ε., διαβεβαιώνοντας ότι η Apple έχει καταβάλει όλους τους φόρους που της αναλογούν. «Δεν πρόκειται για κρατική βοήθεια» συμπλήρωσε και ξεκαθάρισε ότι «η Ιρλανδία δεν παρέχει ευνοϊκές φορολογικές συνθήκες σε κανέναν φορολογούμενο». Προανήγγειλε μάλιστα, την προσφυγή εναντίον της απόφασης, προκειμένου να «υποστηρίξει την ακεραιότητα του ιρλανδικού φορολογικού συστήματος».

Από την πλευρά της, η Apple προειδοποιεί ότι η απόφαση της Κομισιόν θα έχει «βαθιά και επιζήμια επίδραση στις επενδύσεις και τις θέσεις εργασίας στην Ευρώπη». Η μετοχή τoυ τεχνολογικού κολοσσού, στην προαγορά (pre-market) της Wall Street, υποχωρεί κατά 2,13% στα 104,55 δολάρια.

Ο Λευκός Οίκος

Ο Λευκός Οίκος προειδοποίησε σήμερα την Ευρωπαϊκή Ένωση να μην υιοθετεί «μονομερή» προσέγγιση σε φορολογικά ζητήματα, μετά την απόφαση που έλαβαν οι Βρυξέλλες με την οποία απαιτούν από την εταιρεία Apple να επιστρέψει στην Ιρλανδία ποσό-ρεκόρ που ξεπερνά τα 13 δισεκατομμύρια ευρώ.

Ο εκπρόσωπος άφησε να εννοηθεί ότι είναι πιθανόν η εντολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς την Apple να είναι άδικη για τους Αμερικανούς φορολογούμενους επειδή η εταιρεία ενδεχομένως να μπορεί να διεκδικήσει τα χρήματα αυτά στις ΗΠΑ ως έκπτωση φόρου.