Φρούτα και λαχανικά Vs Ευερέθιστο έντερο
Ποια πρέπει να αποφεύγουν και ποια να εντάξουν στο διαιτολόγιό τους, όσοι πάσχουν από το ενοχλητικό σύνδρομο
Γράφει η Ευγενία Ιωαννίδου, διαιτολόγος-διατροφολόγος
Το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου (ΣΕΕ) είναι μια σύνθετη κατάσταση που επηρεάζει τον λειτουργικό χαρακτήρα του εντέρου, ενώ δεν υπάρχει συγκεκριμένη φυσική αιτία. Αυτό σημαίνει ότι, το εντερικό σύστημα ανταποκρίνεται έντονα σε διάφορους παράγοντες, όπως συγκεκριμένες τροφές, στρες και άλλα ερεθίσματα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε διάφορα συμπτώματα, συμπεριλαμβανομένων πόνων στην κοιλιά, αλλαγών στις κινήσεις του εντέρου και γενικότερης δυσφορίας. Η διατροφή παίζει καθοριστικό ρόλο στη διαχείριση αυτής της κατάστασης, με ορισμένα φρούτα και λαχανικά να μπορούν να επηρεάσουν τα συμπτώματα και να επιδεινώσουν την κατάσταση.
Η διατροφή αποτελεί βασικό παράγοντα στη διαχείριση του Συνδρόμου. Επιλογές, όπως το ποια φρούτα και λαχανικά καταναλώνονται, μπορούν να έχουν άμεσο αντίκτυπο στη συχνότητα και την ένταση των συμπτωμάτων. Είναι σημαντικό για όσους πάσχουν από ΣΕΕ να ενημερωθούν και να προσαρμόσουν ανάλογα τις διατροφικές επιλογές τους.
Τα φρούτα και τα λαχανικά είναι βασικό μέρος της υγιεινής διατροφής, αλλά ορισμένα μπορεί να προκαλέσουν εξαιρετικά έντονες ενοχλήσεις σε όσους πάσχουν από ΣΕΕ. Οι λόγοι αποφυγής ορισμένων φρούτων και λαχανικών είναι, κυρίως, οι ακόλουθοι:
- Υψηλή περιεκτικότητα σε ίνες
Εδώ και χρόνια, η αύξηση της πρόσληψης διαιτητικών ινών αποτελεί κοινή στρατηγική, ιδίως για το ΣΕΕ. Ωστόσο, για ορισμένους, οι φυτικές ίνες μπορεί να επιδεινώσουν τα συμπτώματα και συχνά να προκαλέσουν φούσκωμα και κοιλιακή δυσφορία. Η ταχεία ζυµωσιµότητα των διαλυτών µη ιξωδών διαιτητικών ινών (κόµµι γκουάρ, δεξτρίνη σιταριού) μπορεί να οδηγήσει σε αέρια, ενώ οι διαλυτές ιξώδεις (ψύλλιο, πολυκαρβοφίλη) και αδιάλυτες ίνες (πίτουρο σιταριού, κυτταρίνη) που είναι σχετικά λιγότερο ζυµώσιµες, συχνά οδηγούν σε λιγότερα αέρια.
- Υψηλή φρουκτόζη
Η φρουκτόζη ανήκει στην κατηγορία των μονοσακχαριτών, μιας υποκατηγορίας των FODMAPs. Αν και μονοσακχαρίτης, που συνήθως είναι καλά απορροφούμενος, σε συνδυασμό με άλλα FODMAPs, μπορεί να συμβάλει στην επιδείνωση των συμπτωμάτων του ΣΕΕ. Επιπλέον, η υπερβολική κατανάλωσή της μπορεί να οδηγήσει σε δυσανεξία, φούσκωμα ή ακόμη και στην δυσαπορρόφηση των άλλων θρεπτικών ουσιών, καθώς η φρουκτόζη ανταγωνίζεται με άλλες ουσίες για την είσοδο στο έντερο.
- Δυσανεξία
Ορισμένα φρούτα και λαχανικά περιέχουν συστατικά που μπορεί να προκαλέσουν δυσανεξία ή αλλεργίες.
Ποια να αποφεύγετε
Καρπούζι: Περιέχει υψηλές ποσότητες φρουκτόζης, ενώ η υψηλή περιεκτικότητα νερού του μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη πίεση στο εντερικό σύστημα.
Κρεμμύδια και σκόρδα: Πλούσια σε φυτικά συστατικά που μπορεί να προκαλέσουν ερεθισμούς στο εντερικό τοίχωμα.
Καρότα: Περιέχουν υψηλές ποσότητες ίνας που μπορεί να είναι δύσπεπτη για το έντερο.
Εσπεριδοειδή: Ενώ τα όξινα εσπεριδοειδή, όπως τα πορτοκάλια, τα λεμόνια και τα λάιμ, τείνουν να έχουν χαμηλότερη περιεκτικότητα σε φρουκτόζη, μπορούν επίσης να λειτουργήσουν ως έναυσμα για ΣΕΕ σε μερικούς ανθρώπους.
Μήλα, αχλάδια, αποξηραμένα φρούτα: Ορισμένα τρόφιμα, όπως τα μήλα, τα αχλάδια και τα αποξηραμένα φρούτα, έχουν από τη φύση τους υψηλή περιεκτικότητα σε φρουκτόζη, η οποία μπορεί να προκαλέσει ορισμένες από τις ίδιες παρενέργειες με την άπεπτη λακτόζη.
Μπρόκολο, λάχανο, κουνουπίδι, λαχανάκια Βρυξελλών: Τα σταυρανθή λαχανικά χωνεύονται δύσκολα από τον οργανισμό και μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα ΣΕΕ. Όταν το πεπτικό σας σύστημα διασπά αυτές τις τροφές, προκαλεί αέρια και δυσκοιλιότητα.
Ποια να προτιμήσετε
Βερίκοκα: Έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε φρουκτόζη και υψηλή σε αντιοξειδωτικά.
Μπανάνες: Αποτελούν μία εύπεπτη πηγή ενέργειας, χωρίς υπερβολική ποσότητα φυτικών ινών.
Κολοκυθάκια: Είναι ελαφριά και περιέχουν λίγες ίνες, κάτι που τα καθιστά καλή επιλογή για όσους έχουν ΣΕΕ.
Φασολάκια πράσινα: Έχουν εγκριθεί ως καλά ανεκτά από πανεπιστημιακές έρευνες, γεγονός που σημαίνει ότι μπορείτε να τα εντάξετε στη δίαιτά σας. Χρειάζεται, όμως, προσοχή στην ποσότητα (όχι παραπάνω από 25 φασολάκια), καθώς έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε σορβιτόλη.
Κόκκινες πιπεριές: Οι πράσινες πιπεριές είναι πιο δύσπεπτες και μπορούν να προκαλέσουν έντονο φούσκωμα και πόνο στο στομάχι. Οι κόκκινες πιπεριές είναι πιο ώριμες και μπορούν εύκολα να χωνευτούν από τους περισσότερους ανθρώπους.
Ακτινίδιο: Η περιεκτικότητά του σε φυτικές ίνες αυξάνει τον όγκο των κοπράνων (γεγονός που διευκολύνει την έξοδό τους). Οι φυτικές ίνες στα ακτινίδια είναι παχύρρευστες και έχουν μεγάλη ικανότητα να συγκρατούν νερό. Έτσι, αυξάνεται η μαλακότητα των κοπράνων και προάγεται η χαλάρωση.
Ανανάς: Το ένζυμο βρωμελαΐνη που περιέχει, τον καθιστά εξαιρετική επιλογή για άτομα που επιθυμούν να διαχειριστούν τα συμπτώματα του ΣΕΕ με φυσικό τρόπο.
Τι άλλο να κάνετε
Εκτός από την προσαρμογή της διατροφής, υπάρχουν και άλλες πρακτικές προσεγγίσεις που μπορούν να βοηθήσουν στη διαχείριση του Συνδρόμου Ευερέθιστου Εντέρου.
Τρόφιμα πλούσια σε προβιοτικά, όπως το γιαούρτι, το κεφίρ και το ξινολάχανο, ενισχύουν την υγεία του εντερικού συστήματος. Επιπλέον, η επαρκής ενυδάτωση του οργανισμού βοηθά στην καλύτερη κίνηση των εντέρων. Και φυσικά, τεχνικές χαλάρωσης, όπως η γιόγκα και οι ασκήσεις αναπνοής, μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση του άγχους, που συνδέεται κι αυτό με τα συμπτώματα του ΣΕΕ.
Συνοψίζοντας, η ισορροπία, τόσο ποιοτικά όσο και ποσοτικά, στις διατροφικές επιλογές, καθώς και η κατανόηση του ρόλου της διατροφής και οι κατάλληλες αλλαγές των διατροφικών συνηθειών, μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στη διαχείριση του ΣΕΕ.
