Η μάχη της απλής αναλογικής και το παρασκήνιο για τον χρόνο των εκλογών

Η προαναγγελία Σκουρλέτη για την διεξαγωγή των αυτοδιοικητικών εκλογών τον Οκτώβριο του 2019, με απλή αναλογική, άνοιξε το νέο μέτωπο της πολιτικής σύγκρουσης μεταξύ κυβέρνησης και Νέας Δημοκρατίας – μιας σύγκρουσης, που θα έχει αρκετά ακόμη επεισόδια και εμπεριέχει έντονο πολιτικό παρασκήνιο.

Ο Κυριάκος Μητοστάκης, ανέβασε τους τόνους σήμερα από συνέδριο της ΚΕΔΕ, διαμηνύοντας ότι δεν θα επιτρέψει να γίνουν οι αυτοδιοικητικές εκλογές με απλή αναλογική διότι «θα διαλυθεί το βασικό κύτταρο της κοινωνίας» και θα επέλθει ακυβερνησία σε τοπικό επίπεδο.

Δεσμεύτηκε δε ότι η ΝΔ, έχοντας ήδη κερδίσει τις εθνικές εκλογές, θα επαναφέρει ως κυβέρνηση το ισχύον σύστημα.

Απαντώντας, ο ΣΥΡΙΖΑ χαρακτήρισε την απλή αναλογική ως «αναγκαίο βήμα για τον εκδημοκρατισμό της τοπικής αυτοδιοίκησης» και απέδωσε τις δηλώσεις Μητσοτάκη περί νίκης στις εθνικές εκλογές σε «όνειρα εν όψει θέρους».

Πίσω από την αντιπαράθεση για την απλή αναλογική ωστόσο, βρίσκονται πρωτίστως οι σχεδιασμοί των δύο κομμάτων για τον χρόνο των εκλογών – εθνικών και δημοτικών – και τις συμμαχίες που μπορεί να προκύψουν μέσα από αυτές.

Στην πραγματικότητα, η διεξαγωγή των αυτοδιοικητικών εκλογών τον Οκτώβριο του 2019 είναι μια επιλογή που θα «κοιτά» περισσότερο προς τις μεθεπόμενες, παρά στις επόμενες, εθνικές εκλογές. Οσοι προκρίνουν αυτή την επιλογή εντός κυβέρνησης, βασίζονται στο σενάριο ότι στις επόμενες εθνικές εκλογές δεν θα έχει προκύψει ούτε αυτοδύναμη κυβέρνηση ΝΔ, ούτε κυβέρνηση συνεργασίας ΝΔ – Κινήματος Αλλαγής. Σ’ αυτήν την βάση, θεωρούν πως οι αυτοδιοικητικές εκλογές του Οκτώβρη του 2019 μπορούν να αποτελέσουν το ιδανικό πεδίο διαμόρφωσης από την βάση των πρώτων συμμαχιών με το Κίνημα Αλλαγής, με το βλέμμα πλέον στραμμένο στις μεθεπόμενες εθνικές εκλογές, οι οποίες θα διεξαχθούν με απλή αναλογική. Οι εν λόγω συμμαχίες μπορούν να προέλθουν με την στήριξη υποψηφίων της κεντροαριστεράς από τον ΣΥΡΙΖΑ, όπως είναι οι περιπτώσεις του Σταύρου Αρναουτάκη στην Κρήτη, του Απόστολου Κατσιφάρα στην Δυτική Ελλάδα, ή ακόμη και του Γιάννη Μπουτάρη στην Θεσσαλονίκη.

Εν ολίγοις, θεωρούν πως ακόμη κι εάν η Φώφη Γεννηματά αρνηθεί την άμεση κυβερνητική συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ προσβλέποντας σε αύξηση των ποσοστών του Κινήματος Αλλαγής στις επόμενες κάλπες με απλή αναλογική, η «όσμωση» και το προοίμιο μιας μετέπειτα «προοδευτικής διακυβέρνησης» μπορεί να έρθει μέσα από τις αυτοδιοικητικές εκλογές.

Ο αντίλογος σ’ αυτόν τον σχεδιασμό, ο οποίος διατυπώνεται και από πρόσωπα εντός κυβέρνησης και ΣΥΡΙΖΑ, είναι ότι δίνει το πλεονέκτημα της υψηλής κομματικής συσπείρωσης στον Κυριάκο Μητσοτάκη στις κάλπες των επόμενων εθνικών εκλογών που θα προηγηθούν των αυτοδιοικητικών. Κοινώς, κρατά ενωμένο και συντεταγμένο όλο το πολιτικό προσωπικό της ΝΔ και δεν επιτρέπει διαρροές και «αντάρτικα» από υποψηφίους που ενδεχομένως θα «κοπούν» ή δεν θα επιλεγούν από την ηγεσία του κόμματος για τα περιφερειακά ή δημοτικά ψηφοδέλτια.

Κατά την άποψη αυτή, το ιδανικό σενάριο για την κυβέρνηση είναι η διεξαγωγή των αυτοδιοικητικών εκλογών τον Μάιο του 2019, ταυτόχρονα με τις ευρωεκλογές. Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, πρόκειται για πολιτική εξίσωση πολλών παραμέτρων που δεν θα ξεκαθαρίσει πριν επέλθει η συμφωνία με τους δανειστές για τους όρους εξόδου από το Μνημόνιο και τα μέτρα της διετίας 2019-2020.