Μη-κρατικά Πανεπιστήμια: Η επίσπευση οδηγεί σε λάθη και αστοχίες

Του Κωνσταντίνου Παππά*
H πρόθεση ανοίγματος της διαδικασίας ίδρυσης και λειτουργίας ιδιωτικών μη-κρατικών Πανεπιστημίων στην Ελλάδα, μέσω παραρτημάτων είναι καταρχάς στη σωστή κατεύθυνση. Παρόλα αυτά, η επίσπευση του εγχειρήματος, πριν ακολουθηθεί μια καθαρή διαδικασία Συνταγματικής Αναθεώρησης, δημιουργεί εύλογες απορίες για τους λόγους και τους στόχους της επίσπευσης αυτής, όπως επίσης, οδηγεί σε σημαντικά λάθη και ελλιπή διαχείριση του ζητήματος.

1. Οφείλει ο νομοθέτης να προβλέψει τον μη-κερδοσκοπικό χαρακτήρα του μητρικού Πανεπιστημίου. Εφόσον το μητρικό Πανεπιστήμιο δεν είναι «μη κερδοσκοπικό», τότε θα μπορεί να απομυζά το Ελληνικό παράρτημα του, αφαιρώντας τα όποια κέρδη του παραρτήματος από την επανεπένδυση τους και επιτρέποντας την διοχέτευση τους στους τραπεζικούς λογαριασμούς των ιδιοκτητών του μητρικού ιδρύματος. Στην κατεύθυνση αυτή, οφείλει να προβλεφθεί στη νομοθεσία, απαγόρευση για την εκχώρηση λειτουργιών (operations) ή/και διοίκησης του ΝΠΠΕ σε άλλα νομικά πρόσωπα.

2. Οφείλει ο νομοθέτης να διασφαλίσει την πραγματική ύπαρξη και ιστορικό λειτουργίας του μητρικού Πανεπιστημίου του εξωτερικού, στην έδρα (χώρα) του. Πρέπει να διασφαλιστεί το ελάχιστο της ποιότητας ενός Πανεπιστημίου και να αποκλειστούν περιπτώσεις «ιδρυμάτων» που είτε έχουν μόλις ιδρυθεί σε άλλες χώρες και ως εκ τούτου δεν έχουν κανένα ιστορικό βάθος λειτουργίας, αλλά και περιπτώσεις όπου έχει υπάρξει πιστοποίηση Πανεπιστημίου σε μια χώρα, αποκλειστικά ως έδρα του ιδρύματος, χωρίς ουσιαστικά να λειτουργεί Πανεπιστημιακό ίδρυμα στη χώρα αυτή.

3. Οφείλει να διαχωρίσει ο νομοθέτης, προς αποφυγή σύγχυσης του κοινού, τη λειτουργία αυτών των παραρτημάτων (ΝΠΠΕ), από τη λειτουργία των ήδη αδειοδοτημένων και αναγνωρισμένων Κολλεγίων. Πιο συγκεκριμένα, ένα άμεσο παράρτημα του μητρικού ιδρύματος, διαφέρει από τη «δευτερεύουσα εγκατάσταση» που μπορεί να λειτουργήσει μέσω franchising, λόγω της ολοκληρωτικής συμμετοχής και ελέγχου του παραρτήματος από το μητρικό Πανεπιστήμιο. Στην περίπτωση αυτή, θα πρέπει να προβλεφθεί αποκλειστικά η οδός της συμμετοχής του μητρικού ιδρύματος στη μετοχική σύνθεση στο ΝΠΠΕ και όχι όποια άλλη δυνατότητα συμφωνίας (βλέπε franchising ή validation).

4. Οφείλει να προβλεφθεί από τον νομοθέτη ρητή απαγόρευση στη συμμετοχή στο ΝΠΠΕ οποιασδήποτε οντότητας ή συνδεόμενης οντότητας/προσώπων εφόσον οι οντότητες αυτές βρίσκονται σε ανοικτή δικαστική διαδικασία για κατηγορίες όπως πλαστογράφηση πτυχίων, εξαπάτηση φοιτητών ή παραπλάνηση κοινού.

5. Οφείλει να προβλεφθεί από τον νομοθέτη η εφαρμογή των κανόνων και προϋποθέσεων εισδοχής φοιτητών που εφαρμόζονται στο μητρικό Πανεπιστήμιο ή ευθέως ανάλογες, συγκεντρωτικά με την ΕΒΕ.

6. Οφείλει να προβλεφθεί από τον νομοθέτη συγκεκριμένη διαδικασία προσέλκυσης αλλοδαπών φοιτητών, διαδικασία συνεργασίας και διευκόλυνσης από τις συναρμόδιες υπηρεσίες με βάση τα διεθνή πρότυπα, και πρόβλεψη συγκεκριμένου πλάνου και υπηρεσίας υποστήριξης από πλευράς του Υπουργείου Παιδείας.

7. Οφείλει να προβλέψει ο νομοθέτης, για λόγους εθνικού συμφέροντος, τον περιορισμό της δυνατότητας ίδρυσης ΝΠΠΕ από Πανεπιστήμια που βρίσκονται στις πρώτες 100 ή 200 θέσεις συγκεκριμένων αξιόπιστων διεθνών κατατάξεων. Αυτό θα εξυπηρετήσει επιπλέον τη δημιουργία πόλου έλξης αλλοδαπών φοιτητών στην Ελλάδα.

* B.Sc., M.Sc., MBPsS, Πρόεδρος Πανελλήνιας
Ένωσης Αναγνωρισμένων Κολλεγίων (ΠΕΑΚ)