Νέα “σελίδα” στην κινεζική οικονομία
Γράφει ο Σταύρος Μονεμβασιώτης*
Ο ρυθμός αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ της Κίνας τα τρία πρώτα τρίμηνα του 2023 έφτασε το 5,2 τοις εκατό σε ετήσια βάση. Οι επενδύσεις σε υποδομές και οι κατασκευές αυξήθηκαν κατά 5,9% και 6,2% τους πρώτους δέκα μήνες. Με εξαίρεση τον τομέα των ακινήτων, οι ιδιωτικές επενδύσεις αυξήθηκαν κατά 9,1%.
Η κατανάλωση σημείωσε επίσης ισχυρή ανάκαμψη, ενώ οι εξαγωγές μειώθηκαν τον Οκτώβριο σε ετήσια βάση 6,4% συνεχίζοντας ένα πτωτικο “σερί” που διαρκεί περίπου έξι μήνες, ως απόρροια της πτώσης του οικονομικού κλίματος διεθνώς και μιας αναδυόμενης τάσης “απο-παγκοσμιοποίησης” που επηρεάζει καταρχάς τις κινεζικές εξαγωγές. Την πτώση αυτή, επιχειρούν να την αντισταθμίσουν οι εξαγωγές αυτοκινήτων, καθώς μόνο το 2023 εκτιμάται ότι οι εξαγωγές αυτοκινήτων (κάθε είδους) θα ξεπεράσουν τα 4 εκατομμύρια!
Η κρίση των ακινήτων έχει εγείρει ανησυχίες για την κινεζική οικονομία, αποκαλύπτοντας την αναγκαιότητα αναδιάρθρωσης του κλάδου ακινήτων. Το Πεκίνο είναι ιδιαίτερα προσεκτικό σε αυτό το θέμα. Τα στοιχεία δείχνουν ότι η άμεση τραπεζική χρηματοδότηση για τους κατασκευαστές ακινήτων αντιπροσωπεύει το 2,5%-3% των τραπεζικών δανείων που έχουν χορηγηθεί. Οι αγοραστές κατοικιών αντιπροσωπεύουν το 80% του ιδιωτικού χρέους που σχετίζεται με τη στέγαση, το ποσοστό αθέτησης των στεγαστικών δανείων είναι μόνο 0,5%, οι τιμές των ακινήτων έχουν σταματήσει να πέφτουν καθώς παρακολουθούνται από την κυβέρνηση, ενώ -σε αντίθεση με ό,τι έγινε στην Ιαπωνία της δεκαετίας του 1980- οι κινεζικές εταιρείες δεν έχουν χρησιμοποιήσει σε μεγάλο βαθμό τα ακίνητα ως εξασφαλίσεις για νέα δάνεια. Από την άλλη πλευρά, το μεγαλύτερο μέρος του χρέους της βιομηχανίας ακινήτων είναι εγχώριο (χρέος σε ρενμίνμπι) που σημαίνει ότι η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας και οι κρατικές εταιρείες διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων μπορούν να παρέχουν την απαραίτητη ρευστότητα ή κεφάλαια για την υποστήριξη των τραπεζών όταν χρειάζεται.
Καθώς οι επενδύσεις στα ακίνητα περιορίστηκαν, τα κεφάλια στράφηκαν στην καινοτομία, διαμορφώνοντας νέα δεδομένα για την εξέλιξη της κινεζικής οικονομίας. Η Κίνα, γυρίζοντας “σελίδα” στην οικονομία της, συνεχίζει να επενδύει στην έρευνα και την ανάπτυξη και να παράγει ανάπτυξη με γνώμονα την παραγωγικότητα. Η Κίνα ηγείται πλέον ή προσπαθεί να ηγηθεί σε πολλές στρατηγικές τεχνολογίες, όπως τα νέα ενεργειακά οχήματα, η τεχνητή νοημοσύνη και το 5G.
Παράλληλα, η χώρα επιχειρεί με διάφορες πολιτικές να ενισχύσει την κατανάλωση των νοικοκυριών, καθώς αυτές συνέβαλαν στο 57% του ΑΕΠ της περασμένης δεκαετίας! Για να ενθαρρύνει την κατανάλωση των νοικοκυριών, η Κίνα προσπαθεί να διαμορφώσει τις κατάλληλες συνθήκες στον ιδιωτικό τομέα ώστε να δημιουργήσει περισσότερες θέσεις εργασίας και να αυξήσει τους μισθούς.
Ένα από τα μεγάλα “στοιχήματα” που καλείται να διαχειριστεί το Πεκίνο είναι η δημιουργία ενός προγράμματος εγγύησης θέσεων εργασίας, σε τοπικό επίπεδο, με τη χρηματοδότηση από την κεντρική κυβέρνηση. Μια τέτοια επιλογή -στο προστατευτικό πλαίσιο της κινεζικής οικονομίας- θα συνέβαλε στη μείωση της ανεργίας των νέων, ενισχύοντας ταυτόχρονα την εμπιστοσύνη των καταναλωτών που θα προχωρούσαν σε μεγαλύτερες δαπάνες με τη σκέψη ότι το εισόδημα τους διασφαλίζεται από το κράτος. Μια οπτική που δεν μπορούν να έχουν οι καταναλωτές στην Ευρώπη ή τις ΗΠΑ. Η πρόσφατη έκδοση ομολόγων (1 τρισ) από την κεντρική κυβέρνηση για δημοσιονομικές μεταβιβάσεις προς τις τοπικές κυβερνήσεις, κινείται προς αυτήν την κατεύθυνση.
Η νέα “σελίδα” για την κινεζική οικονομία προϋποθέτει από την κυβέρνηση της χώρας να βάλει “βαθιά το χέρι στην τσέπη” και ταυτόχρονα να συνεργαστεί και να καλλιεργήσει οικονομικές σχέσεις αμοιβαίου οφέλους με άλλες μεγάλες οικονομίες και αγορές, όπως είναι η αγορά της Ευρώπης και η οικονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πηγή φωτογραφίας: EAF (East Asia Forum)
