Ο ρόλος της Τουρκίας και η Μέση Ανατολή
Γράφει ο Βασίλης Ταλαμάγκας*
Στην κηδεία του Ισμαήλ Χανίγια υπήρχε μια είδηση που πέρασε στα «ψιλά». Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Χακάν Φιντάν, συναντήθηκε με τον Χαλέντ Μεσάαλ, αναπληρωτή επικεφαλής του Πολιτικού Γραφείου της Χαμάς, στη Ντόχα, την πρωτεύουσα του Κατάρ, και εξέφρασε τα συλλυπητήριά του. Στη συνάντηση ήταν επίσης παρόντες οι γιοι του Ισμαήλ Χανίγια, Αμπντουσαλάμ και Χεμάμ.
Εκτός από τον Χακάν Φιντάν, στην κηδεία του Χανίγια παρέστησαν εκ μέρους της Τουρκίας, ο αντιπρόεδρος Τζεβνέτ Γιλμάζ και ο πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης, Νουμάν Κουρτουλμούς.
Οι εξελίξεις μετά τη δολοφονία Χανίγια, θα αποτελούν ένα κομβικό ιστορικό σημείο για την Μέση Ανατολή αλλά και για την προσπάθεια ανασύστασης της οθωμανικής αυτοκρατορίας, που αποτελεί διακαές όραμα του Τούρκου προέδρου, Ταγίπ Ερντογάν.
Η αποδεκατισμένη Χαμάς, μετά την εκτέλεση του Ισμαήλ Χανίγια μέσα στην Τεχεράνη, δεν αναζητεί απλώς έναν νέο φυσικό ηγέτη, αλλά και ένα νέο κράτος-καθοδηγητή, που θα αντικαταστήσει το Ιράν, το οποίο αποδείχθηκε πλήρως αναξιόπιστο να προστατέψει τον Χανίγια. Η Χαμάς, έτσι ή αλλιώς, είναι σουνιτική οργάνωση, δεν έχει σχέση σε αυτό το επίπεδο με την σιιτική (όπως σιιτικό είναι και το Ιράν) Χεζμπολάχ, ενώ οι σχέσεις με το Ιράν δεν ήταν ποτέ ανέφελες. Μετά τη δολοφονία Χανίγια και μάλιστα με τον τρόπο που τελικά αυτή έγινε, η εμπιστοσύνη της Χαμάς στο Ιράν και οι σχέσεις των δύο πλευρών, σαφώς, έχουν κλονιστεί στο έπακρο.
Η έδρα του Χανίγια, όλα αυτά τα χρόνια, ήταν στο Κατάρ. Στο Κατάρ βρίσκεται και η μεγαλύτερη στρατιωτική και αεροναυτική βάση της Τουρκίας στο εξωτερικό. Ποτέ κανείς δεν τόλμησε να πειράξει στελέχη της Χαμάς στο Κατάρ. Όπως και στην ίδια την Τουρκία, όπου έχει γραφεία η Χαμάς, ουδέποτε το Ισραήλ διανοήθηκε να κτυπήσει την οργάνωση.
H «υιοθεσία» της Χαμάς από την Τουρκία είναι μια απολύτως φυσιολογική εξέλιξη μετά τη δολοφονία Χανίγια. Η Τουρκία είναι πολύ ισχυρότερη στρατιωτική δύναμη από το Ιράν, με πολύ ικανότερες υπηρεσίες πληροφοριών, είναι μέσα στα δυτικά κέντρα λήψης αποφάσεων, έχει δείξει αξιοπιστία απέναντι στην Χαμάς και οι ηγέτες της δεν διστάζουν να επιτεθούν, με βαριά λόγια, κατά του Ισραήλ.
Στο σκηνικό που διαμορφώνεται υπάρχουν δύο παράμετροι που πρέπει να προσεχθούν. Η πρώτη αφορά τον εναγκαλισμό μιας χώρας του ΝΑΤΟ, όπως είναι η Τουρκία, με την «τρομοκρατική» Χαμάς. Η δεύτερη αφορά την προσέγγιση της Ελλάδας με το Ισραήλ, αφού η Τουρκία «διάλεξε» τη Χαμάς.
Δυστυχώς, στην γεωπολιτική πρωταρχικής σημασίας είναι τα γεωπολιτικά συμφέροντα και λιγότερο το συναίσθημα…
