Οι κρυφές πτυχές του νέου ασφαλιστικού νομοσχεδίου

Εβδομάδα εξελίξεων αναμένεται να είναι η επόμενη, καθώς το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο θα κατατεθεί στη Βουλή προς συζήτηση, αφού πρώτα προηγηθεί σχετική διαβούλευση λίγων ημερών.

Γράφει ο: Διονύσης Τεμπονέρας*

Πιθανότερη ημερομηνία αναμένεται να είναι η 20η Ιανουαρίου οπότε και θα δοθεί στη δημοσιότητα. Πληροφορίες αναφέρουν ότι τα νούμερα της αναλογιστικής μελέτης, που εκπόνησε η Εθνική Αναλογιστική Αρχή δεν… βγαίνουν και έτσι γίνονται οι απαραίτητες προσαρμογές, ώστε να μπορεί να δοθεί στη δημοσιότητα, με σχετική αξιοπιστία.

Το νομοσχέδιο δεν θα εισαχθεί με τη διαδικασία του επείγοντος στη βουλή, αλλά θα συζητηθεί κανονικά στις αρμόδιες κοινοβουλευτικές επιτροπές με τη συνήθη διαδικασία.

Ορισμένες διατάξεις του, όπως π.χ. η κατάργηση της διπλής εισφοράς στην παράλληλη ασφάλιση (μπλοκάκια), θα έχουν αναδρομική εφαρμογή από 1.1.2020, συνεπώς δεν πρόκειται να αναζητηθούν οι διπλές εισφορές για το διάστημα αυτό.

Αναδρομικότητα θα προβλέπεται και για τις αυξήσεις α) στις επικουρικές συντάξεις από 5- 195 ευρώ για 456.000 συνταξιούχους και β) για τις κύριες συντάξεις, από 2-8%, με αύξηση στα ποσοστά αναπλήρωσης για 60.000 συνταξιούχους, από 1.10.2019 και όχι από τις 4.10.2019 οπότε και δημοσιεύτηκε η απόφαση του ΣτΕ, προκειμένου να εναρμονιστούν καλύτερα τα πληροφοριακά συστήματα του ΕΦΚΑ.

Οι αναλογιστικές μελέτες που πιστοποιούν την βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος ως το 2070, αλλά και η μελέτη επάρκειας συντάξεων, παραδόθηκαν στον αρμόδιο Υπουργό και μένουν τεχνικές μόνο διορθώσεις. Πρόκειται για κρίσιμες μελέτες που αν και περιέχουν απρόβλεπτους και εξωγενείς παράγοντες (αύξηση ΑΕΠ, ποσοστά ανεργίας κ.λπ.) είναι απαραίτητο να εδράζονται, σε συγκεκριμένους κανόνες της στατιστικής επιστήμης για να εξασφαλίζουν την απαραίτητη τεκμηρίωση.

Η επικουρική σύνταξη τελικά, παρά τις αντιφάσεις της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, παραμένει δημόσια και συγχωνεύεται στον e-ΕΦΚΑ πλέον με λογιστική και οικονομική αυτοτέλεια υπό ενιαία όμως οργανωτική δομή.

Εισάγεται σύστημα νοητής κεφαλαιοποίησης ατομικών μεριδίων και σε όσους επιθυμούν εφεξής να ενταχθούν στην επικουρική ασφάλιση, δίχως να ήταν μέχρι τώρα υποχρεωτικό, με τρεις κλίμακες εισφορών (42,51 και 61 ευρώ η μηνιαία εισφορά).

Επίσης εξετάζεται πλαφόν στις εισφορές υγείας και στους μισθωτούς πάνω από ένα ορισμένο ύψος μισθού, όπως θα συμβεί στους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους (σταθερή εισφορά υγείας 60 ευρώ, πάνω από την υποχρεωτική κλίμακα). Το μετρό όμως δεν πρόκειται να συμπεριληφθεί σε αυτήν την φάση στο νομοσχέδιο.

Την ψήφιση του νόμου θα ακολουθήσει νέος επανυπολογισμός συντάξεων με μειώσεις στην προσωπική διαφορά με βάση τους νέους συντελεστές αναπλήρωσης και ελαφρές αυξήσεις σε όσους έχουν καταθέσει αίτηση συνταξιοδότησης μετά τις 13.5.2016 που δημοσιεύτηκε ο «νόμος Κατρούγκαλου».

Το υπουργείο προχωρά στην κατάργηση της 13ης σύνταξη του ν.4611/2019 και θα την αντικαταστήσει τελικά, με ένα νέου τύπου ΕΚΑΣ, που θα έχει σφιχτά εισοδηματικά κριτήρια και θα απευθύνεται κυρίως σε χαμηλοσυνταξιούχους. Για το λόγο αυτό δημιουργείται μόνιμο κονδύλι 0,5% του ΑΕΠ για ενίσχυση των συντάξεων ως το 2070.

Ενεργοποιείται τέλος, η ψηφιακή έκδοση σύνταξης για τις νέες μόνο συντάξεις που θα κατατεθούν από το καλοκαίρι του 2020. Οι εκκρεμείς συντάξεις με βάση το σχεδιασμό του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, θα αντιμετωπιστούν από το προσωπικό που θα απελευθερωθεί από τη διαχείριση των νέων υποθέσεων.

* Δικηγόρος – Εργατολόγος