Ποιους (και γιατί) ενοχλεί η συνεργασία Πεντάστερων και Λέγκας

Με βαρύγδουπους τίτλους περί ιταλικής… βόμβας στα θεμέλια της Ε.Ε. και κλίματος… τρόμου και πανικού στην Ευρώπη, υποδέχθηκαν πολλά ευρωπαϊκά media (νεοφιλεύθερης κατεύθυνσης, βεβαίως-βεβαίως) τις πληροφορίες της Huffington Post Italy για το προσχέδιο της συμφωνίας μεταξύ του Κινήματος των Πέντε Αστέρων και της Λέγκας του Βορρά, προκαλώντας βεβαίως την ανάλογη αρνητική αντίδραση στην ιταλική (και όχι μόνο) αγορά.

Τα δύο κόμματα, πράγματι, δεν διέψευσαν την ύπαρξη ενός τέτοιου κείμενου στην αρχή των επαφών τους για τον σχηματισμό κυβέρνησης. Όμως επεσήμαναν ότι έκτοτε οι διαπραγματεύσεις (μεταξύ τους, αλλά ουσιαστικά και υπό την επίβλεψη του θεματοφύλακα προέδρου της Δημοκρατίας, Σέρτζιο Ματαρέλα, ο οποίος σημειώνουμε ότι ήταν δικαστής στο Συνταγματικό Δικαστήριο) έχουν επιφέρει τροποποιήσεις στο κείμενο «για να αφαιρεθούν διατάξεις που θα έθεταν υπό αμφισβήτηση την παραμονή της Ιταλίας στο ευρώ».

Το όλο σκηνικό (που στήθηκε;), λοιπόν, έξαφνα έχει ιδιαίτερο πολιτικό και σημειολογικό ενδιαφέρον. Γιατί; Διότι θα ήταν αστείο να πιστέψουμε ότι οποιοσδήποτε από τους θεσμικούς παράγοντες, εντός ή εκτός Ιταλίας, είχε απορία ή αμφιβολία για τις βασικές δομικές απόψεις αμφότερων των κομμάτων. Για το λόγο αυτό, εξάλλου, φοβόντουσαν, πολέμησαν και θα συνεχίσουν να πολεμάνε λυσσαλέα τη σύμπραξη των δύο κομμάτων και τη δημιουργία της πρώτης αμιγώς αντισυστημικής κυβέρνησης, σε μια από τις ισχυρότερες οικονομίες της ηπείρου και βέβαια μία από τις ιδρυτικές δυνάμεις της ενωμένης Ευρώπης.

Τόσο οι Πεντάστεροι όσο και η εθνικιστική Λέγκα υπήρξαν, άλλωστε, από την πρώτη στιγμή σαφείς αναφορικά με τις απόψεις τους για τη σημερινή Ευρώπη και με τις απόψεις αυτές διεκδίκησαν και κέρδισαν τη μερίδα του λέοντος στη ψήφο του ιταλικού εκλογικού σώματος. Ήταν δε, το μόνο σημείο που τους έφερε κοντά, να διαπραγματεύονται μια κυβερνητική συμμαχία, αν αναλογιστούμε ότι ιδεολογικά κινούνται σε διαμετρικά αντίθετα πολιτικά άκρα και σε ορισμένα θέματα, όπως π.χ. το Προσφυγικό, έχουν πλήρη διάσταση απόψεων.

Θεωρούν ότι η Ε.Ε. και οι θεσμοί της έχουν χάσει το δρόμο τους και την επαφή τους με τις πραγματικές ανάγκες του λαού, θεωρούν ότι το ευρώ διεύρυνε αντί να μειώσει τις ανισότητες και το χάσμα μεταξύ πλούσιου βορρά και φτωχότερου νότου, θεωρούν ότι το παλαιό σύστημα έχει αποτύχει και έχει προδώσει τις ιδρυτικές αρχές πάνω στις οποίες βασίστηκε καταρχάς το κοινό ευρωπαϊκό όραμα. Όπως, βέβαια, θεωρούν ότι η ανάπτυξη δεν μπορεί να έρθει μέσα από τη λιτότητα και ότι ο κόσμος έχει ανάγκη από μια κοινωνική πολιτική σε θέματα υγείας, πρόνοιας και απασχόλησης, υψηλότερα εισοδήματα, χαμηλότερους φόρους και κίνητρα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Άλλωστε, το επανέλαβαν και χθες σε νέα επιστολή τους: «Η δομή της ευρωπαϊκής οικονομικής διακυβέρνησης, που βασίζεται στην κυριαρχία της αγοράς και στην τήρηση κανόνων που είναι υπερβολικά αυστηροί και αβάσιμοι από την κοινωνική και οικονομική οπτική γωνία, απαιτείται να επανεξεταστεί από τους ευρωπαίους εταίρους μας» έγραψαν χαρακτηριστικά. Και συνέχισαν, σχολιάζοντας ότι το πνεύμα που θα πρέπει να τους (και μας) καθοδηγεί θα πρέπει να βασίζεται στα δεδομένα της προ-Μάαστριχτ εποχής, όπου οι κοινοτικοί εταίροι κινούνταν από τα ειλικρινή κίνητρα της ειρήνης, της αδελφοσύνης, της συνεργασίας και της αλληλεγγύης. Με λίγα λόγια, τις ιδρυτικές αρχές της ενωμένης Ευρώπης.

Είναι αυτό γροθιά για το σύστημα; Προφανώς, αν είσαι συστημικός θεσμικός και όχι Ιταλός (και γενικά νοτιοευρωπαίος) μεσοαστός εργαζόμενος ή συνταξιούχος. Όμως, η Ευρώπη, μην ξεχνιόμαστε, είναι ή τουλάχιστον θα έπρεπε να είναι, ο κόσμος της, οι πολίτες της και όχι οι θεσμοί της, που δημιουργήθηκαν για να «τρέχουν» τον ευρωπαϊκό μηχανισμό και να καλύπτουν τις ανάγκες των λαών της Ευρώπης και όχι το αντίστροφο.

Υπό την έννοια αυτή θεωρώ υποκριτικό τον… αιφνιδιασμό των αγορών, των Βρυξελλών, του συστήματος ευρύτερα, πριν καν κλείσει και «δέσει» οριστικά ο σχηματισμός κυβέρνησης. Και βέβαια, η απαραίτητη διευκρίνιση ότι από το δρομολογούμενο κυβερνητικό σχέδιο, έχουν αφαιρεθεί οι διατάξεις που αμφισβητούν την παραμονή της χώρας στην Ευρωζώνη θέτει σαφείς διαχωριστικές γραμμές μεταξύ του «θέλω να αλλάξω την Ευρώπη» και του «θέλω να βγω από την Ευρώπη», όταν βρεθώ στο τιμόνι της εξουσίας.

Το πρώτο ενοχλεί και πάρα πολύ, ειδικά αν το λέει η Ιταλία, αλλά θα πρέπει να θυμόμαστε ποιον ενοχλεί και γιατί. Και βέβαια, να αναλογιστούμε, αν αυτό είναι κακό για μας, ως Ελλάδα και απλούς πολίτες της Ευρώπης.