Ενεργειακή αγορά: Πιο χειραγωγημένη… δεν γίνεται!

Η ενεργειακή κρίση που ενέσκηψε τον Ιανουάριο -κι ακόμη δεν έχει απομακρυνθεί οριστικά- έφερε στην επιφάνεια όλα τα προβλήματα και τα «παράθυρα» στο πλαίσιο λειτουργίας της εγχώριας αγοράς ενέργειας, αλλά και το πόσο στρεβλό είναι το υφιστάμενο μοντέλο, το οποίο, οι Θεσμοί μας πιέζουν να το επεκτείνουμε…

Το βράδυ του Σαββάτου, στην Πτολεμαΐδα, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗΞ Μανώλης Παναγιωτάκης αποκάλυψε δημόσια μία σειρά από εξωφρενικά φαινόμενα, που συνέβησαν τις ημέρες κατά τις οποίες το εγχώριο ενεργειακό σύστημα απειλήθηκε με μπλακ άουτ, λόγω της αυξημένης ζήτησης, που προκάλεσε ο παγετός.

Το θέμα είναι ότι όλες αυτές τις περίεργες κινήσεις διαφόρων «παικτών» της αγοράς, όλοι τις συζητούσαν, αλλά κανείς δεν τόλμησε να τις αποκαλύψει δημόσια. Κανείς, εκτός από τον επικεφαλής της ΔΕΗ, η οποία κλήθηκε αφενός να στηρίξει με νύχια και με δόντια την ομαλή τροφοδοσία της χώρας με ηλεκτρικό ρεύμα και παράλληλα να επωμιστεί εξ ολοκλήρου το κόστος αυτής της προσπάθειας.

Τι έκαναν οι άλλοι; Με διαφορετικές τακτικές και δικαιολογίες, απέφυγαν να γυρίσουν τη λειτουργία των μονάδων τους σε πετρέλαιο, που θα εκτίνασσε το κόστος παραγωγής κατά σχεδόν πέντε φορές!

Κερδοσκοπία στην κρίση

Κάποιοι άλλοι, που είχαν αγοράσει στα 41 ευρώ τη μεγαβατώρα στις δημοπρασίες τύπου ΝΟΜΕ έφτασαν στο σημείο να κάνουν εξαγωγές στην Ιταλία και τη Γαλλία, όπου οι τιμές από τρεις έως πέντε φορές υψηλότερες, προτιμώντας να βγάλουν εξαιρετικά υψηλό κέρδος, παρά να στηρίξουν την προσπάθεια για την αντιμετώπιση της έκτακτης κατάστασης.

Ο πρόεδρος της ΔΕΗ έκανε λόγο για χλευασμό, στην πρώτη περίπτωση και για χειραγώγηση της αγοράς με μία άλλη περίπτωση, όταν τις ημέρες και τις ώρες της κρίσης, ιδιωτική μονάδα δήλωνε πολύ υψηλό κόστος παραγωγής, με αποτέλεσμα να μπαίνουν στο σύστημα τα υδροηλεκτρικά, σπαταλώντας πολύ μεγάλο μέρος των υδάτινων αποθεμάτων τους. Κι έτσι, παρά έντονη χιονόπτωση του Ιανουαρίου, οι στάθμες στους ταμιευτήρες παραμένουν σε πολύ χαμηλά επίπεδα…

Την ίδια στιγμή, η ΔΕΗ δέχεται πιέσεις από τα ευρωπαϊκά όργανα να προχωρήσει στο κλείσιμο μονάδων στο Αμύνταιο και στην Καρδιά, αν και ο λιγνίτης ήταν εκείνος που λειτούργησε ως απόθεμα ασφαλείας και αποτελεί το μοναδικό εθνικό ορυκτό καύσιμο… Σε περίπτωση που αποσυρθούν οι συγκεκριμένες μονάδες και με δεδομένο ότι η Πτολεμαΐδα V και η υπό σχεδιασμό Μελίτη ΙΙ δεν θα καλύψουν το σύνολο της ισχύος που θα φύγει από το σύστημα… Κι αυτό σημαίνει ότι σε περίπτωση νέα κρίσης, όπως του Ιανουαρίου, το εγχώριο σύστημα δεν θα αποφύγει το μπλακ άουτ.

Εκείνο που προκαλεί εντύπωση, πάντως, είναι το γεγονός ότι για όλα τα παραπάνω γεγονότα, έχουν ενημερωθεί πλήρως και αναλυτικά (κι όχι μόνο από τη ΔΕΗ) το υπουργείο Ενέργειας και η ΡΑΕ, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει γίνει καμία ενέργεια, ώστε να ζητηθούν εξηγήσεις από όσους εμπλέκονται και να επιβληθούν οι προβλεπόμενες κυρώσεις, σε περίπτωση που κριθεί ότι υπήρξαν παραβάσεις…

Ωστόσο, εξακολουθεί να προκαλεί τεράστια εντύπωση το ότι κάποιοι μέσα στην καρδιά της κρίσης γέμισαν τα ταμεία τους με κέρδη, παρά την έκτακτη ανάγκη της χώρας και παρά την απαγόρευση εξαγωγών, που είχε επιβάλει η Ομάδα Κρίσης, στην οποία συμμετείχαν εκπρόσωποι του υπουργείου, της ΡΑΕ, του ΑΔΜΗΕ κι άλλων φορέων…

Με τέτοια φαινόμενα, η αγορά δεν πρόκειται ποτέ να… απελευθερωθεί, ούτε να λειτουργήσει προς όφελος των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών. Αντίθετα θα λειτουργεί αποκλειστικά και μόνο για τις τσέπες των (πολύ) λίγων…