Τεχνικής υφής τα επαγγέλματα με μέλλον και παχυλούς μισθούς στην Ελλάδα της κρίσης

Επαγγέλματα που δείχνουν… στροφή προς τις ψηφιακές δεξιότητες και στην τεχνολογική τεχνογνωσία είναι αυτά που ‘’ανοίγουν’’ πλέον τον δρόμο για γρήγορη επαγγελματική αποκατάσταση και σίγουρη καριέρα με εξασφαλισμένο μισθό.

Η εποχή των πολλών ετών σπουδών σε θεωρητικά επαγγέλματα, αλλά και σε «παραδοσιακούς» κλάδους όπως αυτοί της ιατρικής ή της νομικής φαίνεται ότι έχει περάσει πλέον ανεπιστρεπτί, καθώς οι μεγάλες εταιρίες στην Ελλάδα αναζητούν καταρτισμένους εργαζόμενους με άρτιες ψηφιακές, αλλά και οριζόντιες δεξιότητες που θα μπορούν να τους κάνει να ανταποκριθούν με επιτυχία στις απαιτήσεις μια σύγχρονης επιχείρησης.

Εν έτει 2019, στη χώρα μας, παρά τα υψηλά ποσοστά ανεργίας, την αύξηση του αριθμού των πτυχιούχων ανώτατης εκπαίδευσης και το ευρύ φάσμα επιλογών που προσφέρει το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, σε επίπεδο βαθμίδων, διαδρομών και ειδικοτήτων, οι τελευταίες έρευνες πάνω στο ανθρώπινο δυναμικό έχουν καταδείξει ότι οι επιχειρήσεις δυσκολεύονται να καλύψουν κενές θέσεις εργασίας και εντοπίζουν ελλείψεις, τόσο τεχνικών όσο και οριζόντιων δεξιοτήτων, στο ανθρώπινο δυναμικό τους.

Παρότι η ζήτηση για τεχνικά επαγγέλματα είναι πλέον σημαντική, παραδοσιακά, η συντριπτική πλειονότητα των νέων (και των οικογενειών τους) στοχεύει σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα στην ανώτατη εκπαίδευση, ακολουθώντας μία πεπατημένη ετών που πλέον δεν εξασφαλίζει γρήγορη επαγγελματική αποκατάσταση, αλλά οδηγεί τελικά, σε μεγάλο ποσοστό, στην ετεροαπασχόληση.

Είναι ενδεικτικό, σύμφωνα με μελέτη της ΙCAP το 2018, ότι το 35% των μεγάλων επιχειρήσεων στην παρούσα φάση στη χώρα μας αδυνατεί να βρει εργαζόμενους και στελέχη με τις κατάλληλες δεξιότητες, τη στιγμή που η ανεργία, εξακολουθεί να παραμένει η υψηλότερη στην Ευρώπη.

Ποιοι κλάδοι «πάσχουν»

Με φόντο την συνεχώς εξελισσόμενη αγορά εργασίας όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και παγκοσμίως, το 36% των επιχειρήσεων στη χώρα μας αντιμετωπίζει δυσκολίες στην πλήρωση κενών θέσεων εργασίας.

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του ΣΕΒ για τα επαγγέλματα του μέλλοντος, από αυτές, το ποσοστό είναι 46% για τις περισσότερο εξωστρεφείς, δηλαδή αυτές που εξάγουν πάνω από 50% της παραγωγής τους και δεν περιορίζονται στην ελληνική αγορά, αλλά και για τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις σε ποσοστό 45%.

Μάλιστα, οι κλάδοι που αντιμετωπίζουν εντονότερο πρόβλημα στην ανεύρεση εξειδικευμένων εργαζομένων είναι αυτοί της ενέργειας (49%) και των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών (42%).

Την ίδια στιγμή, μικρότερη δυσκολία πλήρωσης κενών θέσεων έχουν οι επιχειρήσεις της αγροδιατροφής (37%) και των δομικών υλικών (35%), ενώ ακόμα πιο μικρή υπάρχει στις στις επιχειρήσεις logistics (30%) και υγείας – φαρμάκου (29%).

Στην έρευνα τονίζεται, εξάλλου, ότι τεχνολογίες όπως οι αυτοματισμοί και τα νέα λογισμικά δημιουργούν συνεχώς νέες ανάγκες ενώ η έλλειψη δεξιοτήτων προκαλεί και αύξηση του φόρτου εργασίας για το υφιστάμενο προσωπικό.

Παράλληλα, αυξάνει τα λειτουργικά κόστη και καθυστερεί την ανάπτυξη νέων προϊόντων ή/και υπηρεσιών, γεγονός που αποβαίνει μακροπρόθεσμα βλαβερό για την εκάστοτε επιχείρηση.

Έλλειψη δεξιοτήτων

Μεγάλο πρόβλημα στην εξεύρεση εργαζομένων αντιμετωπίζουν και οι επιχειρήσεις που προάγουν την εξωστρέφεια και δεν αρκούνται στην δραστηριοποίηση εντός των τειχών.

Είναι αξιοσημείωτο ότι για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις οι ελλείψεις σε τεχνικές – επαγγελματικές δεξιότητες εντοπίζονται σε σημαντικά μεγαλύτερο βαθμό από το μέσο όρο του συνόλου των επιχειρήσεων.

Ειδικότερα, εντοπίζονται ελλείψεις σε επαγγέλματα κρίσιμα για εξωστρεφείς δραστηριότητες και συμμετοχή σε διεθνείς αλυσίδες αξίας. Τα επαγγέλματα αυτά, εκτός από εξειδικευμένες γνώσεις και δεξιότητες, απαιτούν και πιο οριζόντιες δεξιότητες όπως η διαχείριση καινοτομίας εξωστρέφειας, ανάπτυξης στρατηγικών πωλήσεων, κλπ.

Την ίδια στιγμή, οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στις ελλείψεις γνώσεων και δεξιοτήτων οριζόντιου χαρακτήρα, όπως η «οργάνωση και διοίκηση έργου», η «διαχείριση καινοτομίας και τεχνολογίας» κλπ.

Είναι ενδεικτικό, δε, ότι οι ελλείψεις αυτές εντοπίζονται κυρίως σε επαγγέλματα υψηλών προσόντων όπως τα ανώτερα διευθυντικά στελέχη» και το επιστημονικό δυναμικό.

Τα 11 επαγγέλματα του μέλλοντος

Ως εκ τούτου, η πρόσφατη έρευνα του ΣΕΒ αναφορικά με τα επαγγέλματα που θα παρέχουν σίγουρη επαγγελματική αποκατάσταση και μεγάλους – σε σχέση με το μέσο όρο – μισθούς που θα δίνονται τα επόμενα χρόνια ανέδειξε κατά κύριο λόγο επαγγέλματα τεχνικής φύσης, τα οποία απαιτούν ανώτερη και ιδίως, στη συνέχεια, πρακτική εκπαίδευση όπως:

• Μηχανικός Δικτύων και Βάσεων Δεδομένων
• Μηχανικός Ανάπτυξης Λογισμικού
• Τεχνικός Ηλεκτρονικών Υπολογιστικών Συστημάτων και Δικτύων
• Τεχνικός Βιομηχανικών Εγκαταστάσεων
• Τεχνικός Αυτοματισμών
• Στέλεχος Διαχείρισης Ασφάλειας & Ποιότητας Τροφίμων
• Εργοδηγός κλάδου εξόρυξης
• Στέλεχος προώθησης εξαγωγών
• Στέλεχος εφοδιαστικής αλυσίδας
• Τεχνικός Ηλεκτρολογικών Συστημάτων, Εγκαταστάσεων και Δικτύων
• Χειριστής μηχανημάτων έργου