Β. Πατουλίδου στη Voice: «Δύσκολα θα ακούσεις “μπράβο” στην Ελλάδα»

Συνέντευξη στη Ντίνα Σύρπου

Μπορεί η χρονική απόσταση από το… σπριντ του αθλητισμού μέχρι τον «μαραθώνιο» της πολιτικής να είναι τεράστια, η Βούλα Πατουλίδου όμως καταφέρνει να διατηρήσει το ίδιο πάθος και πάνω απ’ όλα, την ίδια μαχητικότητα. Ως άνθρωπος που έχει μεγαλώσει μέσα στα στάδια, ξέρει εξάλλου από ανταγωνισμούς αλλά και από «πισώπλατα μαχαιρώματα». Ίσως γι’ αυτό, ό,τι κι αν συμβεί, όσες βολές κι αν δέχεται για το έργο της, εκείνη απαντά με την αφοπλιστική φράση «Είμαι… σκυλί του πολέμου».

Βέβαια αυτό δεν σημαίνει ότι, δεν την πληγώνουν οι «γκρινιάρηδες», όπως τους χαρακτηρίζει η ίδια, που επικρίνουν τη δουλειά της στο «τιμόνι» του Οργανισμού Τουριστικής Προβολής και Μάρκετινγκ του Νομού Θεσσαλονίκης, ωστόσο έχει επιλέξει να προχωρά με όσους θέλουν να συμμετέχουν ουσιαστικά στην προσπάθεια.

«Ξέρετε, στην Ελλάδα είναι “ακριβές” δύο λέξεις: Το “μπράβο” και το “σ’ ευχαριστώ”» τονίζει στη Voice. «Γι’ αυτό, όταν τις ακούς, μην τις αφήσεις να φύγουν. Κράτα αυτούς που στις έχουν πει γιατί έχουν γενναιοδωρία και μπορείς να συνεργαστείς καλά».

Η συνάντησή μας με την αντιπεριφερειάρχη της Μητροπολιτικής Ενότητας Θεσσαλονίκης έγινε το μεσημέρι του περασμένου Σαββάτου, κάτω από τις «Ομπρέλες» του Ζογγολόπουλου. Εκεί, ατενίζοντας τον Όλυμπο, η Βούλα Πατουλίδου μάς μίλησε για το δύσκολο ξεκίνημά της στην πολιτική, για τις τρικλοποδιές που της έβαλαν επειδή -όσο κι αν ακούγεται περίεργο- ήταν Ολυμπιονίκης και… γυναίκα, για τα μελλοντικά της σχέδια και γιατί επιλέγει να μην λέει «ποτέ» και για «τίποτε». Πάνω απ’ όλα, όμως, μας ανέπτυξε το όραμά της για τη Θεσσαλονίκη, τον αγώνα για την ανάδειξή της ως αναγνωρίσιμο τουριστικό προορισμό και τις προσπάθειες ανάπτυξης μίας πολιτικής προβολής, η οποία θα συνδυάζει όλα τα ιδιαίτερα πρόσωπα που διαθέτει αυτή η πόλη και την έχουν κάνει να ξεχωρίζει στην πορεία της ανά τους αιώνες.

«Η Θεσσαλονίκη δεν είναι ένα πρόσωπο, είναι μία διαχρονική “μάσκα” που κάθε φορά, ανάλογα με το ποιος επιβάλλεται, αλλάζει. Είναι ένα μυθιστόρημα ατέλειωτο, σπονδυλωτό» μάς εξηγεί η κ. Πατουλίδου. «Γιατί σ’ αυτόν τον τόπο έχουν ζήσει… Κι αν έχουν ζήσει… Η Θεσσαλονίκη θα μπορούσε να είναι το πρόσωπο της Ιερουσαλήμ των Βαλκανίων. Θα μπορούσε να είναι το πρόσωπο των Οθωμανών του τότε, θα μπορούσε να είναι των προσφύγων, θα μπορούσε να είναι των γηγενών, αλλά θα μπορούσε να είναι και όλα αυτά μαζί. Μία κουλτούρα σύμμικτη που έχει ζυμωθεί και που στο σήμερα έχει εμφανίσει ένα πρόσωπο -και ιδιαίτερα μία συμπεριφορά- που είναι το χαρακτηριστικό γνώρισμα της πόλης. Είναι η κουβέντα στην οποία καταλήγουν όλοι όσους φιλοξενούμε, είτε είναι δημοσιογράφοι, είτε tour operators: “Οι άνθρωποί της”, με την έννοια, ακόμη και τώρα, μιας αγκαλιάς».

Τα «εύσημα» από το CNN και η «ψυχολογία του νικητή»

Η ίδια εκτιμά ότι, οι προοπτικές της Θεσσαλονίκης είναι τεράστιες, ενώ εμφανίζεται ιδιαίτερα ικανοποιημένη από το γεγονός πως, παρά τις δυσκολίες, η πόλη έχει αρχίσει να ξεχωρίζει στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη.

«Όταν το CNN σε συμπεριλαμβάνει στη λίστα με τους τοπ ταξιδιωτικούς προορισμούς, ποιος άλλος πρέπει να το επιβεβαιώσει;» επισημαίνει η Βούλα Πατουλίδου, προσθέτοντας: «Το υποστηρίζει εξάλλου κι ο κόσμος του ιστορικού κέντρου, που σου λέει “επιτέλους έχουμε ξένους που κυκλοφορούν”. Γιατί η Θεσσαλονίκη δεν είναι ένας καλοκαιρινός προορισμός. Μπορεί να προσελκύσει τουρίστες για 365 μέρες το χρόνο. Η προοπτική εξάλλου που διαθέτει αυτός ο τόπος αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι, έχουμε γεμίσει πεντάστερα ξενοδοχεία. Αν δεν υπήρχε ενδιαφέρον, θα ερχόταν ο άλλος να επενδύσει;».

Οι προσπάθειες βέβαια που καταβάλλουν στον Οργανισμό είναι, όπως μας ενημερώνει, διαρκείς. Γιατί η εμπειρία που έχει αποκομίσει από τον αθλητισμό λέει ότι, μόνο με την επιμονή και τον συνεχή αγώνα κατακτάς διακρίσεις που σε επιβάλλουν ως εν δυνάμει «πρωταθλητή» στον διεθνή ανταγωνισμό και σου χαρίζουν την «ψυχολογία του νικητή». Είναι ο τρόπος άλλωστε, που έμαθε να απαντά στους δύσπιστους και στους επιφυλακτικούς.

«Η άρνηση δεν θα γίνει το μότο του τρόπου με τον οποίο πρέπει να λειτουργήσω. Όχι, εγώ θέλω το θετικό», υπογραμμίζει. «Πρέπει να έχεις μία συνέπεια σε αυτά που λες και κάνεις. Έτσι σε υπολογίζει ο άλλος. Είναι όπως στον αθλητισμό. Παλιά είχαμε τη Βερούλη, τη Σακοράφα, μετά ήταν η Πατουλίδου, στη συνέχεια ο Κεντέρης, η Θάνου, η Χαλκιά, τώρα η Στεφανίδη και αυτό το φοβερό παλικαράκι, ο Τεντόγλου. Έρχεται ο Τεντόγλου στους αγώνες και λένε “Ωχ, η Ελλάδα, ωχ ο Μίλτος, καβατζωμένη η πρώτη θέση”. Το ίδιο πρέπει να γίνει και με τον τουρισμό μας».

Οι «γεύσεις που γεννούν μνήμες» και το «άνοιγμα» στη θάλασσα

Η Θεσσαλονίκη, εξάλλου, λόγω της ιστορικής της διαδρομής αλλά και της γεωγραφικής θέσης και της φυσιογνωμίας της, διαθέτει όλα τα προσόντα για να εξελιχθεί σε έναν ιδανικό city break προορισμό. Παράλληλα, προσφέρεται ως αφετηρία για κοντινές αποδράσεις με ιστορικό, περιβαλλοντικό ή απλά ψυχαγωγικό ενδιαφέρον.

«Η Θεσσαλονίκη είναι η χώρα της ομορφιάς που σε “χαϊδεύει”. Είναι ένας ονειρεμένος τόπος, ένας προορισμός με απίστευτες διαδρομές διαφυγής και εξόδου», υπογραμμίζει. «Θέλετε να είναι η Βεργίνα, η Αμφίπολη, ευελπιστούμε η Κερκίνη, τα Στάγειρα, η Χαλκιδική, τα Μετέωρα, φυσικά ο Όλυμπος, η Ασπροβάλτα που έχει μία ατέλειωτη παραλία, τα λουτρά που έχουμε άπειρα τριγύρω; Όταν λοιπόν θέλεις να αναδείξεις αυτόν τον προορισμό, έχεις σχεδιάσει κάτι συγκεκριμένο».

Μία όμως από τις πλέον σημαντικές πτυχές της «προσωπικότητας» αυτής της πόλης είναι αναμφίβολα οι γεύσεις της. Έτσι, η διάσημη τοπική κουζίνα θα «ταξιδέψει» φέτος στη Leicester Square, στο πλαίσιο του νέου project προβολής με τίτλο «The super duper city break», με «πρωταγωνίστριες» τις παραδοσιακές χωριάτικες πίτες.

«Προωθώντας το city break taste, θα πάμε με μία ομάδα ανθρώπων, στη Leicester Square, να μαγειρέψουμε παραδοσιακά με τον πλάστη τυρόπιτες, χορτόπιτες γιατί θεωρούμε ότι η γεύση δημιουργεί μνήμη κι εμείς τη μνήμη πάμε να “τσιγκλίσουμε”», σημειώνει η Βούλα Πατουλίδου.

Αν και… βουνίσια η ίδια, ξέρει ότι, ένα από τα βασικά πλεονεκτήματα της Θεσσαλονίκης είναι το «άνοιγμα» προς τη θάλασσα, που της επιτρέπει να… ταξιδεύει.

«Μία πόλη που έχει αυτόν τον θαλάσσιο ορίζοντα είναι ένα όνειρο» μάς λέει με νόημα. «Επειδή ακριβώς θέλουμε, όπως λέει ο ποιητής, να “της πρέπει το καράβι”, θέλουμε πανιά μέσα στη θάλασσα. Έχουν αρχίσει οι ακτοπλοϊκές συνδέσεις, βλέπεις πια βαπόρια -που δεν έβλεπες παλιά- ακόμη και εμπορικά, η θαλάσσια συγκοινωνία με όλα της τα στραβά, έχει κι αυτή μία γλύκα, ακόμη και τα μπαράκια, που κάποιοι θεωρούν κιτς, δεν είναι κακά. Εμείς στηρίζουμε και χρηματοδοτούμε τις σημαντικές αθλητικές διοργανώσεις, που άπτονται της θάλασσας. Θέλουμε τη θάλασσά μας να είναι ακόμη πιο ζωντανή. Το παλεύουμε, θέλει όμως καιρό και χρήμα».

Η ανάπτυξη της κρουαζιέρας, το ζεϊμπέκικο και τα… κουλούρια

Ως ιδιαίτερα σημαντική χαρακτηρίζει ακόμη η Βούλα Πατουλίδου την ανάπτυξη της κρουαζιέρας, καθώς φέτος το λιμάνι της Θεσσαλονίκης θα δεχθεί τουλάχιστον 70 κρουαζιερόπλοια.

«Η κρουαζιέρα πάει εξαιρετικά», δηλώνει, συμπληρώνοντας: «Οφείλω ένα “ευχαριστώ” στον Αθανάσιο Λιάγκο και τη Θεοδώρα Ρήγα για τις φιλότιμες προσπάθειες που έχουν κάνει στο λιμάνι, γιατί παλιότερα, και να πήγαινες στο Μαϊάμι να διεκδικήσεις κρουαζιέρα, σε ποιο λιμάνι θα την έφερνες; Η δουλειά η δική μας είναι να κάνουμε ευρύτερα γνωστό σε όλα τα Βαλκάνια ότι, είμαστε πλέον home port, δηλαδή λιμάνι επιβίβασης και αποβίβασης κρουαζιέρας και να οργανώσουμε κάποιες συνδυαστικές εκδρομές. Ταυτόχρονα χρηματοδοτούμε, μαζί με τα πανεπιστήμια Πειραιά και Αιγαίου, την έρευνα για να διαπιστώσουμε το οικονομικό και κοινωνικό αποτύπωμα της κρουαζιέρας στην τοπική οικονομία».

Η ίδια δεν διστάζει πάντως να διατυπώσει την άποψή της και για τα επικριτικά σχόλια, που υπήρξαν σχετικά με την υποδοχή των πρώτων τουριστών κρουαζιέρας με ζεϊμπέκικο, συρτάκι και… μοίρασμα κουλουριών.

«Τα κουλούρια ήταν μία αστοχία. Όχι ως προς το σκεπτικό, αλλά θα έπρεπε να είναι συσκευασμένα γιατί, στις μέρες μας, δεν τα παίρνει ο άλλος έτσι», υποστηρίζει η Βούλα Πατουλίδου. «Τα χορευτικά δεν ήταν άσχημα, απλά ήταν λίγα. Θα έπρεπε να είναι περισσότερα και πιο οργανωμένα, όχι της στιγμής, γιατί όταν πηγαίνεις στη Σκωτία και βγαίνει ο άλλος με το κιλτ, αμέσως σου δίνει την εικόνα του τόπου του. Μπορούσαμε να έχουμε στημένο ένα τύπου “ρεμπετάδικο”; Ακόμη καλύτερα!».

Οι «γκρινιάρηδες» και τα προβλήματα υποδομής

Αναγνωρίζει βέβαια ότι, υπάρχουν ακόμη προβλήματα σε θέματα υποδομής, στις συγκοινωνίες, στην καθαριότητα, αλλά και στις ουρές που σχηματίζονται στους μεθοριακούς σταθμούς, οι οποίες έχουν επιπτώσεις, ιδιαίτερα στον οδικό τουρισμό. Υποστηρίζει μάλιστα ότι -αν και δεν ανήκουν στις αρμοδιότητές της- συχνά «χτυπά το καμπανάκι» για να επιταχυνθούν οι προσπάθειες για τη βελτίωσή τους.

Ωστόσο αυτό που δεν μπορεί να δεχθεί είναι η γκρίνια που ακούγεται, κατά καιρούς, από κάποιους τουριστικούς και πολιτικούς παράγοντες, οι οποίοι ισχυρίζονται ότι η προβολή της Θεσσαλονίκης δεν είναι αποτέλεσμα μίας ενιαίας στρατηγικής, αλλά μία μεμονωμένη και αποσπασματική προσπάθεια.

«Όλοι αυτοί άραγε δεν έχουν ευθύνη; Δεν είναι κομμάτι αυτής της νοοτροπίας όσοι, υποτίθεται, ότι τα διαπιστώνουν; Και τι έχουν κάνει οι ίδιοι;» αναρωτιέται. «Φθάνεις σε ένα σημείο που λες, “δεν πειράζει, όσοι δεν θέλουν, ας μην έρθουν”. Όσοι δεν θέλουν να ανέβουν στο κάρο -γιατί… κάρβουνο καίγαμε στην αρχή- ας μην ανέβουν. Λέτε το CNN ή οι New York Times να ήρθαν τυχαία γιατί κάποια στιγμή είπαν “ας γυρίσω την υδρόγειο, πού θα σταματήσω; Α, Θεσσαλονίκη”; Φυσικά όχι. Όλα έγιναν μετά από μία συγκεκριμένη στόχευση και μεθοδευμένη στρατηγική που υλοποιήσαμε, μαζί με μεγάλο ποσοστό φορέων οι οποίοι ενδιαφέρονταν, σε συνεργασία με τα συναρμόδια υπουργεία».

«Κάποιοι δεν αντέχουν ότι είμαι γυναίκα και Ολυμπιονίκης»

Η Βούλα Πατουλίδου πάντως είναι πεπεισμένη ότι, αρκετά από τα βέλη που εκτοξεύονται σε βάρος και της ίδιας αλλά και του έργου της στον Οργανισμό Τουριστικής Προβολής και Μάρκετινγκ του Νομού Θεσσαλονίκης οφείλονται στο γεγονός ότι, κάποιοι δεν μπορούν να αντέξουν την αποδοχή και την αναγνωρισιμότητα που έχει ως Ολυμπιονίκης.

«Το βιώνω 31 χρόνια τώρα. Δεν αντέχει ο άλλος την αγάπη και τον θαυμασμό που μπορεί να σου εκφράσει ο κόσμος» μάς λέει με παράπονο. «Έχεις όμως ένα παρελθόν, δεν μπορείς να το διαγράψεις. Τις προάλλες ήρθε ένα παιδί στο Φεστιβάλ Βιβλίου και μου είπε: “Όταν πήρες το χρυσό, ήμουν μόλις 8 χρόνων. Δεν θυμάμαι την περιρρέουσα ατμόσφαιρα, έχει καταγραφεί όμως στο DNA μου η απόλυτη, ενωμένη χαρά όλων των Ελλήνων”. Αυτό ωστόσο δεν είναι εύκολα αρεστό. Καταλογίζει ο άλλος ότι “ξέρεις, προβάλεις την Πατουλίδου”. Δεν καταλαβαίνει ότι δεν με προβάλει, του δωρίζομαι. Στην Αμερική δεν θα γινόταν ποτέ αυτό. Θα πλήρωναν κάποια εκατομμύρια, αναλογικά εδώ κάποιες χιλιάδες, για παράδειγμα στον Μπολτ. Κι έρχομαι εγώ και δωρίζομαι στην πόλη κι όπου πάω στο εξωτερικό, μου λένε «Α! Πατουλίδου, χρυσή Ολυμπιονίκης» και μετά μιλάμε πιο εύκολα και για τη Θεσσαλονίκη».

Επίσης η ίδια θεωρεί ότι, αρκετές από τις συμπεριφορές σε βάρος της θα ήταν πολύ διαφορετικές αν δεν ήταν γυναίκα.

«Σας εκπλήσσει; Κι όμως δεν είναι αρεστό αν είσαι γυναίκα, δεν είσαι έκτρωμα και ντύνεσαι και λίγο καλούτσικα, αξιοποιώντας τους ανθρώπους που έχουν τις βιοτεχνίες τους εδώ, όσες έμειναν κι ευελπιστώ να συνεχίσουν να υπάρχουν για πάντα. Δεν σας κρύβω ότι, έκλαψα πρόσφατα σε μία γενική συνέλευση γιατί είπα “Φθάνει πια η μιζέρια. Φθάνει η κακία. Φθάνει η άρνηση”. Δεν μπορεί από τα 100 πράγματα που έχουν γίνει και “βγάζουν μάτι” και λένε όλοι “μπράβο”, να μην αναγνωρίζεις ένα καλό. Απλά, επειδή υπάρχουν εξαιρετικοί άνθρωποι σ’ αυτή την πόλη, έχω αποφασίσει να μην στενοχωριέμαι και να ζητώ τις συμβουλές εκείνων που έχουν καταξιωθεί στο χώρο τους, που έχουν μία καλή προαίρεση, μία γνώση πραγμάτων και μία γενναιοδωρία, την οποία μπορούμε να αξιοποιήσουμε για το καλό όλων».

Γιατί στη ζωή της η Βούλα Πατουλίδου έχει μάθει να αγωνίζεται. Άλλωστε τίποτε δεν της χαρίστηκε, ούτε στον αθλητισμό, ούτε στο ξεκίνημα της πολιτικής της καριέρας.

«Δεν μπορώ αλλιώς. Έτσι έχω μάθει. Σας είπα, είμαι σκυλί του πολέμου. Είμαι άνθρωπος της δουλειάς», δηλώνει με πάθος. «Συχνά μου έρχονται στο νου τα λόγια, που μου είχε πει ένας παππούς πάνω στο Πετρωτό: “Να ‘μουνα νιος, να ‘ρθω πίσω σου, να σταματήσω τα βέλη που θα σε πονέσουν”. Είναι το απόλυτο της πολιτικής και το ακόμη πιο απόλυτο της κομματικής πολιτικής. Γιατί από μέσα σε “κλαδεύουν”, αν δεν αντέξεις εσύ, θα έρθουν άλλοι».

Όσο για τα μελλοντικά της σχέδια και για το ενδεχόμενο διεκδίκησης της θέσης του Περιφερειάρχη, σε πιθανή μετακίνηση του Απόστολου Τζιτζικώστα σε άλλο πόστο, τίποτε δεν απορρίπτει αν και, όπως τονίζει, όλα εξαρτώνται από τα δεδομένα των εκάστοτε συνθηκών.

«Θα μπορούσα. Όλα αυτά όμως, σχετίζονται με τις συνθήκες που θα επικρατούν την ώρα εκείνη. Μπορεί να έχω βαρεθεί και να πω “Άντε γεια σας, φτάνει”, μπορεί να έχω ποτίσει τη φιλοδοξία και να θέλω κάτι πέρα απ’ αυτό, λέγοντας “Έκανα το αγροτικό μου παιδιά εδώ, τώρα θέλω κάτι πιο μεγάλο ή κάτι διαφορετικό”. Επειδή όμως η φράση που λέει ο θυμόσοφος λαός, “όταν εμείς σχεδιάζουμε, ο Θεός δεν γελάει, καρκαλιέται” -έτσι το λένε στα Γρεβενά, δηλαδή ξεκαρδίζεται στα γέλια- εξαρτάται από τη στιγμή. Τίποτε δεν αποκλείω. Είχα αποκλείσει ότι θα ξαναγυρίσω στην πολιτική μετά από όσα έγιναν το 2006 και ήρθε ο Απόστολος και μου είπε “Θα κατέβω ως ανεξάρτητος, σε θέλω μαζί μου” και ξαναγύρισα. Γι’ αυτό ποτέ δεν λέω ποτέ. “Ποτέ” λέω μόνο ότι, δεν θα πάψω ποτέ να αγαπώ τον γιο μου» καταλήγει.

31 χρόνια μετά το «Για την Ελλάδα, ρε γαμώτο»

Ίσως η πιο χαρακτηριστική φράση της Βούλας Πατουλίδου, που έχει μείνει χαραγμένη στη μνήμη όλων, είναι εκείνο το περίφημο «Για την Ελλάδα, ρε γαμώτο».

Για όποιον τη γνωρίζει από κοντά, καταλαβαίνει ότι, ήταν το ξέσπασμα ενός ανθρώπου που δικαιώνεται μετά από μία δύσκολη και επίπονη διαδρομή. Ήταν η υπέρτατη χαρά για ένα απρόβλεπτο, αλλά συνάμα δίκαιο αποτέλεσμα. Ήταν ο τρόπος που εκείνη γιορτάζει, όταν καταφέρνει το… ακατόρθωτο.

Δεν είναι τυχαίο ότι, οι δικοί της άνθρωποι τής λένε σήμερα χαριτολογώντας: «Ακόμη κι αν κάποτε ξεχάσουν τη Βούλα Πατουλίδου, κάπου θα υπάρχει μία παραπομπή που θα θυμίζει το “ρε γαμώτο”».

«Αυτό το “ρε γαμώτο” προσπαθείς σήμερα να το εμπλουτίσεις όχι με λέξεις, αλλά με πράξεις, με συνεργασίες, με αποτελέσματα. Αν το καταφέρεις, θα το δείξει η ιστορία», υπογραμμίζει η ίδια.

Πηγή: Εφημερίδα Οne Voice (φύλλο #466)