Τα θύματα της «ατμομηχανής»

Το «οικονομικό θαύμα» της Γερμανίας βασίζεται στην κακοπληρωμένη μερική απασχόληση, ενώ εμφανίζει την ανεργία σε μονοψήφια νούμερα. Το «οικονομικό θαύμα» της Γερμανίας βασίζεται στην κακοπληρωμένη μερική απασχόληση, ενώ εμφανίζει την ανεργία σε μονοψήφια νούμερα.

Την ώρα που ο ευρωπαϊκός Νότος βουλιάζει οικονομικά εξαιτίας των συνταγών της τρόικας, στη Γερμανία η ανεργία υποχώρησε στο χαμηλότερο επίπεδο από το 1992.

Ποιο είναι το μυστικό της γερμανικής επιτυχίας; Η μερική και κακοπληρωμένη απασχόληση.

Τον Απρίλιο στη Γερμανία χωρίς δουλειά ήταν λιγότεροι από 3 εκατομμύρια Γερμανοί (2,97 εκατ.). Ήτοι 7,1%, όταν σε χώρες όπως η Ελλάδα και η Ισπανία η ανεργία ξεπερνά το 15% και 20% αντίστοιχα.

Αντίθετα, το 2005 το ποσοστό των ανέργων ανερχόταν στο 12% ή πέντε εκατομμύρια ανθρώπους.

Πίσω από το γερμανικό θαύμα κρύβεται η αύξηση μορφών μερικής απασχόλησης, τις οποίες μάλιστα η Ε.Ε. επιβάλλει ως πανευρωπαϊκή συνταγή για έξοδο από την κρίση.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του γερμανικού υπουργείου Εργασίας, ο αριθμός των χαμηλά αμειβομένων εργαζόμενων, ξεπερνούσε το Σεπτέμβριο του 2010 τα 7,3 εκατομμύρια, αριθμός ο οποίος είναι αυξημένος κατά 1,6 εκατομμύρια άτομα, αύξηση 27% σε σχέση με το 2003.

Οι χαμηλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας είναι θέσεις μερικής απασχόλησης στις οποίες ο εργαζόμενος βγάζει έως και 400 ευρώ το μήνα, χωρίς να πληρώνει φόρο ή κοινωνικές εισφορές.

Για την πλειονότητα των εργαζομένων αυτών (περί τα 5 εκατομμύρια, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία), τα «400 ευρώ» είναι η μοναδική τους δουλειά, ενώ για τα υπόλοιπα δύο και πλέον εκατομμύρια η απασχόληση αυτή είναι ένας τρόπος να βγάλουν κάποια επιπλέον χρήματα.

Τα στοιχεία αυτά επιβεβαιώνουν το γεγονός ότι η θεωρούμενη κάποτε ιδιαίτερα προστατευόμενη γερμανική αγορά εργασίας έχει εξελιχθεί σε μία από τις πιο απορυθμισμένες και έτσι ίσως εξηγείται το μένος των γερμανών ειδικών να ρίξουν με το ζόρι τους μισθούς στην Ελλάδα, προκειμένου να γίνουμε ανταγωνιστικοί…

Η απορύθμιση της γερμανικής αγοράς εργασίας και η αποψίλωση του περιώνυμου κάποτε γερμανικού κράτους πρόνοιας ξεκίνησε με την περιβόητη «Ατζέντα 2010» το 2003, επί κυβέρνησης Σρέντερ (Σοσιαλδημοκράτες-Πράσινοι) και την ψήφιση του νόμου Χαρτς.

Από το 2004 ο αριθμός των προσωρινά απασχολούμενων Γερμανών έχει αυξηθεί κατά 140% και έφθασε τους 900.000 στις αρχές του 2011. Ο αριθμός αυτός, αν και εκπροσωπεί λιγότερο από το 3% των θέσεων εργασίας που απαιτούν την καταβολή ασφαλιστικών εισφορών, αυξάνεται ραγδαία.

Οι προσωρινά απασχολούμενοι, οι αποκαλούμενοι «temps», προσλαμβάνονται και απολύονται ευκολότερα και έχουν βέβαια και χαμηλότερους μισθούς. Κατά μέσο όρο ένας εργαζόμενος πλήρους απασχόλησης στο δυτικό κομμάτι της Γερμανίας βγάζει καθαρά 2.800 ευρώ το μήνα, σε σχέση με λιγότερο από 1.500 ευρώ που βγάζει ένας «temp», σύμφωνα με την Ομοσπονδία Εργατικών Συνδικάτων (DGB).

Η κατάργηση από την 1η Μαΐου των περιορισμών που ίσχυαν στην ελεύθερη διακίνηση εργαζομένων που προέρχονται από τις χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ και οι οποίες είναι πλέον μέλη της Ε.Ε., αναμένεται να ενισχύσει το «στοκ» διαθέσιμων εργαζομένων που είναι έτοιμοι να δουλέψουν για ένα κομμάτι ψωμί.

Δημοσιεύθηκε στο ένθετο ‘Οικονομία’ της Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας στις 8/5/2011