«Αυτό δεν είναι συνέδριο αριστερού κόμματος που βγάζει αρχηγό αλλά TedX…»

Η έναρξη του διαρκούς συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ, που θα καταλήξει στην εκλογή του νέου προέδρου, περιελάμβανε τα αποκαλυπτήρια των πέντε υποψηφίων αλλά και μια πρώτη γεύση του κλίματος που υπάρχει και πιθανότατα θα συνεχίζει να υπάρχει ανάμεσα στους σημερινούς ανθυποψήφιους και μετά την ανάδειξη του νέου αρχηγού.

Πίσω από το επιφανειακό κλίμα ενότητας, υποβόσκουν έντονες διαφωνίες, αγεφύρωτες διαφορές, σκληρές αντιπαραθέσεις και εμπάθειες, οι οποίες αργά ή γρήγορα θα αναδειχθούν στην επιφάνεια. Και οι συνεχείς επικλήσεις στο όνομα της ομόνοιας δεν αρκούν για να ξορκίσουν τα προφανή που έρχονται.

Τα πλατιά χαμόγελα, οι εναγκαλισμένοι και οι κοινές φωτογραφίες έκρυψαν ως ένα σημείο τον ηλεκτρισμό και την αμηχανία που επικρατούσε στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού. Οι ψίθυροι στο πέρασμα του Στέφανου Κασσελάκη, η διαχυτικότητα των φίλων της Έφης Αχτσιόγλου, τα «πηγαδάκια» της ομάδας Πολάκη και της Ομπρέλας δεν βοηθούσαν ώστε να φανεί αληθινό το «πάμε όλοι μαζί» στη νέα εποχή του ΣΥΡΙΖΑ. Όπως πλέον φαίνεται δια γυμνού οφθαλμού, δεν είναι μόνο οι προσωπικές φιλοδοξίες που μεγαλώνουν τα ρήγματα μέσα στο κόμμα. Είναι και οι διαφορετικές προσεγγίσεις στα μείζονα κοινωνικά, πολιτικά, οικονομικά ζητήματα. Κυρίως όμως είναι οι μεγάλες αποκλίσεις στον χαρακτήρα και το ιδεολογικοπολιτικό αποτύπωμα του ΣΥΡΙΖΑ.

Οι ομιλίες των υποψηφίων αρχηγών ανέδειξαν αυτά που λίγο πολύ ξέρουν και οι ψηφοφόροι του κόμματος, δηλαδή το αριστερό πρόσημο του Ευκλείδη Τσακαλώτου, την προσήλωση στη διεύρυνση και τον σαφή προσανατολισμό προς το Κέντρο του Ν. Παππά, «με την κοινωνία μέσω συμμαχιών αλλάζοντας τα πάντα» αλλά χωρίς να περνούν προς τα κάτω τα τεχνοκρατικά μηνύματα που πρεσβεύει η Έφη Αχτσιόγλου, ο πιο απολιτικ λόγος του Στ. Κασσελάκη που όμως διαχέεται επικοινωνιακά με ευκολία και ο Στέφανος Τζουμάκας πιο μεστός πολιτικά αλλά με παρωχημένα μηνύματα για τους νεότερους.

Σε ιδεολογικό επίπεδο αλλά και σε επίπεδο κομματικής οργάνωσης αναδείχθηκε η χαώδης διαφορά της Ομπρέλας με τους πάλαι ποτέ προεδρικούς με τις τοποθετήσεις Τσακαλώτου (κυρίως), Αχτσιόγλου (μερικώς) από τη μια, Παππά, Κασσελάκη και Τζουμάκα από την άλλη, που αποτυπώνονται στη σύγκρουση του «κόμματος δομών» της Αχτσιόγλου με το «κόμμα μελών» του Παππά. Κι αυτό εξηγεί εν πολλοίς και τις «προτιμήσεις» που εκφράζουν πολλά από ΣΥΡΙΖαϊκά ΜΜΕ για το ποιοι από τους υποψηφίους θα μονομαχήσουν στον δεύτερο γύρο.

Ανταλλαγή πυρών και υποτονικός λόγος

Στη διαπίστωση των εντελώς διαφορετικών απόψεων σχετικά με το που πρέπει να «στρίψει» το κόμμα, πρέπει να προστεθούν δυο ακόμα ανησυχητικά, για τη συνέχεια, σημεία σε αυτήν τη φάση: Το επίπεδο των προσωπικών σχέσεων των ανθυποψηφίων αλλά και των υποστηρικτών τους και η ένταση των όσων λέγονται από τους διεκδικητές.

Οι ομιλίες των διεκδικητών της αρχηγίας είχαν διάσπαρτες αιχμές προς τους αντιπάλους τους, συνεχίζοντας με αυτόν τον τρόπο την ανταλλαγή πυρών που είδαμε στην προσυνεδριακή δημόσια συζήτηση, η οποία επεκτεινόταν, όπως γνωρίζουν οι παροικούντες τη κομματική Ιερουσαλήμ, και σε στελεχιακό επίπεδο, σε ένα ιδιότυπο «όλοι εναντίον όλων». «Δεν θα σας κρύψω ότι πολλές φορές το προηγούμενο διάστημα απογοητεύτηκα από την ποιότητα του εσωτερικού μας διαλόγου» άρχισε το χορό η Αχτσιόγλου, για να επεκταθεί στη συνέχεια λέγοντας πως «καμία έκρηξη τοξικής αρρενωπότητας, καμία θλιβερή προσπάθεια να με παρουσιάσουν ως τάχα κέντρο της διαπλοκής στο ΣΥΡΙΖΑ, διάφορα μιντιακά και σοσιαλμιντικακά κέντρα δεν με κάνουν να ξανασκεφτώ την απόφασή μου» είπε δείχνοντας προς την πλευρά Πολάκη, που βρίσκεται στο πλάι στου Στ. Κασσελάκη, σε ό,τι αφορά στην «τοξική αρρενωπότητα», αλλά και τα ΜΜΕ που στηλίτευσαν το γεγονός πως η υποψηφιότητα της στηρίχθηκε με θέρμη από τα «πετσοταϊσμένα» μέσα, που επιδόθηκαν με λύσσα στην ανθρωποφαγία Τσίπρα.

Στην Αχτσιόγλου απάντησε ο Στέφανος Κασσελάκης, ως θύμα βρώμικου πολέμου από μερίδα των ΜΜΕ -που στηρίζουν Αχτσιόγλου- κι ας είχαν προηγηθεί εκατέρωθεν αβρότητες γύρω από τα στερεότυπα της ομοφοβίας και την υποκρισία στην ισότητα των φύλων, ενώ βρήκε χώρο για να «τα ρίξει» και στην πλευρά Τσακαλώτου. «Είδα ποιοι αντιδρούσαν στο άνοιγμα στην κοινωνία, θεωρώντας το «δεξιά απόκλιση». Δεξιά απόκλιση θεωρούν οι ίδιοι σήμερα και τη δίκη μου υποψηφιότητα. Εμένα τον ίδιο» για να πει με νόημα πως «δεν έκανα καμία συμφωνία για να είμαι υποψήφιος Πρόεδρος, με κανέναν» αλλά και να μιλήσει για «σπάσιμο των ιδεολογικών αλυσίδων». Στον Κασσελάκη απάντησε με τη σειρά του Ευκλείδης Τσακαλώτος που εξέφρασε τη χαρά του καθώς «συζητάμε μακριά από τη βαρβαρότητα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης», εκεί που «σκούπισε» το τελευταίο διάστημα ο νεαρός ανθυποψήφιος του. Κι όλο αυτό το έκλεισε ο Στέφανος Τζουμάκας που είπε «ότι χρειαζόμαστε ηγεσία Νίκης και όχι ανεπάρκειας και ήττας», όπως θεωρεί την υποψηφιότητα Αχτσιόγλου, και στο περιθώριο των όσων είπε σε τηλεοπτικό πάνελ σε βάρος της υποψηφιότητας Κασσελάκη.

Στον ΣΥΡΙΖΑ λείπει η «κουλτούρα» των αστικών κομμάτων που χαρακτηρίζει τη διαδικασία εκλογής νέου ηγέτη, όπως λείπουν και τα «εργαλεία» που έχουν οι νέοι πρόεδροι για να «ενισχύσουν» τη δύναμη τους όταν εκλέγονται: Τις διαγραφές. Το έπραξε ο Καραμανλής, όταν αποκεφάλισε τον ανθυποψήφιο του Σουφλιά -τον οποίο σε μεταγενέστερο χρόνο τον επανέφερε και τον έκανε και νούμερο 2 στο κόμμα-, το έπραξε ο Παπανδρέου διαγράφοντας τον προκάτοχο του και πρώην πρωθυπουργό Κ. Σημίτη, το έκανε ως ένα βαθμό ο Κ. Μητσοτάκης, όλοι στους πρώτους μήνες της θητείας τους. Αντί του εργαλείου της διαγραφής υπάρχει το περιθώριο της αποχώρησης μέρους ή ολόκληρης τάσης, κάτι που μάλλον θα μεγαλώσει την εσωστρέφεια. Αλλά αυτά είναι ζητήματα που θα απασχολήσουν στο μέλλον.

Στο παρόν θα πρέπει να απασχολήσει η ένταση των μηνυμάτων που εκπέμπουν οι υποψήφιοι προς τη κομματική βάση. Το… volume, τα ντεσιμπέλ των όσων λένε στις δημόσιες εμφανίσεις τους, αν αρκούν να συνταράξουν τους ψηφοφόρους, τους φίλους και τα μέλη του κόμματος ώστε να ενεργοποιηθούν, να παρακολουθήσουν και να ψηφίσουν. Γιατί κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει, οι εντάσεις είναι στο παρασκήνιο, οι ρηξικέλευθες προτάσεις απουσιάζουν, οι συναισθηματικές και εμπνευσμένες στιγμές είναι λίγες. « «Αυτό δεν είναι συνέδριο αριστερού κόμματος που βγάζει αρχηγό αλλά TedX…» όπως παρατήρησε φίλος του κόμματος σε σχόλιο στα ΜΚΔ.