Δάνεια ελβετικού φράγκου: 85.000 Έλληνες όμηροι της κρατικής αδιαφορίας
Αγρότης στην Κρήτη, ιδιωτικός υπάλληλος στον Βύρωνα, στρατιωτικός στη Θεσσαλονίκη, δημόσιος υπάλληλος στα Πετράλωνα… 85.000 Έλληνες που πήραν στο παρελθόν δάνειο σε ελβετικό φράγκο, βλέπουν την περιουσία τους να βγαίνει στο «σφυρί», την Πολιτεία να κάνει ότι δεν βλέπει και την αντιπολίτευση, να προσφέρει διαβεβαιώσεις «χωρίς κόστος».
Οι ίδιοι, ωστόσο, βρίσκονται σε τραγική θέση, «θύματα μιας δόλιας εξ’ αρχής απάτης» σε βάρος τους, γίνονται μέρος ενός οξύτατου κοινωνικού προβλήματος, που όσο απουσιάζει το πολιτικό θάρρος και η πρωτοβουλία για να λυθεί, τόσο διογκώνεται, οδηγώντας σε αδιέξοδο χιλιάδες οικογένειες που θέλησαν να κάνουν ένα βήμα για να βελτιώσουν τη ζωή τους και τελικά την υποθήκευσαν για πάντα.
«Βομβαρδίζουν» με επιστολές και υπομνήματα την ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, καταγγέλλοντας, όπως ισχυρίζονται, «τη ληστεία που διαπράττεται σε βάρος» τους, καθώς συνεχίζουν να χρυσοπληρώνουν δάνεια που, όπως λένε, κάποιοι τους τα «φόρτωσαν» χωρίς να τους εξηγήσουν ότι έμπλεκαν, όχι απλώς με ένα στεγαστικό ή επαγγελματικό δάνειο σε ελβετικό φράγκο, αλλά με ένα «επενδυτικό προϊόν», που είχε ρίσκο μεγαλύτερο από αυτό που μπορούσαν να αναλάβουν οι ίδιοι!
«Δεν ζητάμε να μην πληρώσουμε. Ζητάμε να πληρώσουμε για αυτά που δανειστήκαμε», δηλώνει στην One Voice ο Νίκος Γριζάνης, μέλος της Επιτροπής Πρωτοβουλίας Δανειοληπτών Ελβετικού Φράγκου. «Καμία διάταξη δεν αγγίζει ουσιαστικά τα δάνειά μας και η “εγκληματική κανονικότητα” της ισοτιμίας, σαρώνει και συνθλίβει τις οικογένειες μας. Επίμονα μέχρι σήμερα η Βουλή και η Πολιτεία, σωπαίνουν στον αφανισμό μας. Απάτη ολκής εξ’ αρχής σε βάρος μας, με ευθύνη της Πολιτείας».
Τα μέλη της Επιτροπής ακούνε λόγια και υποσχέσεις, καταγγέλλοντας «τη λογική της δόλιας συμπεριφοράς και πρακτικής με την ανοχή της Πολιτείας -που ασκείται βιαίως και σιωπηρά στην πλάτη μας εδώ και 15 χρόνια- δημιουργώντας ακρότητες στην κοινωνία».
«Η πραγματικότητα μάς ξεπερνάει όλους και θα αναδεικνύουμε με κάθε τρόπο την κατάφωρη αδικία που υφιστάμεθα», αναφέρουν τα μέλη της Επιτροπής, συμπληρώνοντας ότι «είναι καιρός να ασκήσουμε τη μέγιστη πίεση προς την Πολιτεία, ώστε η πολιτική βούληση που χρειάζεται να γίνει πραγματικότητα, μην παραβλέποντας τις διαταγές πληρωμής και τους ολοκληρωμένους πλειστηριασμούς ή αυτούς που ακολουθούν βιαίως. Κάτι, που πολλοί, σκοπίμως και με συμφέρον, το αποκρύπτουν, παροτρύνουν, δε, με πολλούς τρόπους, να “σωπάσουμε” στη σκληρή πραγματικότητα των δανείων μας».
Το ιστορικό της… τραγωδίας
Από το 2002 έως το τέλος του 2007 η νομισματική ισοτιμία ευρώ-ελβετικού φράγκου κυμαινόταν με μικρό εύρος και αυξητική τάση, που ήταν θετική για τους δανειολήπτες. Από το 2008 έως τις αρχές του 2010 υπήρξαν ιδιαίτερα έντονες διακυμάνσεις, χωρίς όμως τελικά να ανατραπεί η σχετική σταθερότητα της ισοτιμίας. Η πορεία της ισοτιμίας ήταν έντονα καθοδική από το 2010 έως τις αρχές του 2012, οπότε με παρεμβάσεις της Κεντρικής Τράπεζας της Ελβετίας, σταθεροποιήθηκε στο 1ευρώ/1,20 ελβετικά φράγκα. Η ποσοστιαία μεταβολή, από το 2009 έως το 2012, ήταν περίπου 30%. Αρχές του 2015, η Ελβετική Κεντρική Τράπεζα αναθεώρησε την πολιτική σταθερότητας της ισοτιμίας με αποτέλεσμα την ενίσχυση του νομίσματος στα επίπεδα του 1 ευρώ/1,05 ελβετικά φράγκα.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, το ύψος του δανείου που είχαν λάβει οι Έλληνες πολίτες να διπλασιαστεί και να τριπλασιαστεί σε ορισμένες περιπτώσεις, με τις δόσεις να αυξάνονται υπέρογκα και τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο να «κοκκινίζουν» το ένα μετά το άλλο…
Σε ορισμένες υποθέσεις που εξετάστηκαν από τον Συνήγορο του Καταναλωτή, οι τράπεζες επικαλέστηκαν και προσκόμισαν αντίγραφα σχετικών ενημερωτικών εντύπων, προσυμβατικά υπογεγραμμένων από τους δανειολήπτες, στα οποία παρεχόταν ενημέρωση σχετικά με τη λειτουργία των δανείων και ιδίως, ως προς τους κινδύνους από την ενδεχόμενη σοβαρή μεταβολή της συναλλαγματικής ισοτιμίας και τις τεχνικές κάλυψής τους.
Σε αρκετές άλλες περιπτώσεις, όμως, από τα έγγραφα που προσκομίστηκαν, δεν αποδείχθηκε η εκ μέρους των τραπεζών εκπλήρωση της παραπάνω υποχρέωσής τους για παροχή πλήρους και εμπεριστατωμένης πληροφόρησης σχετικά με τις πτυχές εκείνες της σύμβασης, που άπτονται των συναλλαγματικών κινδύνων και των μεθόδων προστασίας από αυτούς, με αποτέλεσμα οι δανειολήπτες να έχουν προχωρήσει στη σύναψη συμβάσεων, για τις παραμέτρους των οποίων δεν είχαν δεχθεί την προβλεπόμενη από το νόμο ενημέρωση.
Η Επιτροπή Πρωτοβουλίας Δανειοληπτών Ελβετικού Φράγκου
διοργανώνει νέα συγκέντρωση διαμαρτυρίας και πορεία
προς τη Βουλή, το Σάββατο 30 Μαρτίου στις 12 μ.μ.
Βγαίνουν περιουσίες στο «σφυρί»!
Οι περιπτώσεις πλειστηριασμού που φέρνει σήμερα στο φως η One Voice, αποκαλύπτουν το μέγεθος ενός προβλήματος που έχει πάρει ευρύτερες κοινωνικές διαστάσεις, με απρόβλεπτες συνέπειες. Πολίτες που έλαβαν δάνεια στις αρχές της δεκαετίας του 2000, πληρώνουν και… ξαναπληρώνουν το δάνειό τους, χωρίς να μπορούν να το αποπληρώσουν, λόγω της ισοτιμίας που, από τη στιγμή που μεταβλήθηκε, κατέστησε τα δάνειά τους «θηλιά».
ΚΡΗΤΗ
Δανειολήπτης με τρία δάνεια, τα δύο το 2005 και το τρίτο το 2009, που τα εξυπηρετούσε μέχρι το 2012, όταν έχασε λόγω της οικονομικής κρίσης την εργασία του. Βγήκαν σε πλειστηριασμό η πρώτη κατοικία του, το εξοχικό του, αγροτεμάχια, ό,τι είχε και παρ΄ όλα αυτά… χρωστάει ακόμα!
ΛΑΡΙΣΑ
Βγήκε στο «σφυρί» όλη του η περιουσία, για αρχικό ποσό δανείου 167.000 ευρώ. Το fund, ωστόσο, ζητά με νέα διαταγή πληρωμής, 400.000 ευρώ, οφειλή που προέκυψε -όπως ισχυρίζεται το fund- από την αλλαγή στην ισοτιμία, που δεν καλύφθηκε από τον πλειστηριασμό!
ΑΓΙΟΙ ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ
Δάνειο 300.000 ευρώ του 2005, που πληρώνεται ανελλιπώς. Ο δανειολήπτης αποπλήρωσε το κεφάλαιο και σήμερα χρωστάει άλλα… 350.000 ευρώ! Το μόνο που κατάφερε να επιτύχει είναι μια επέκταση του δανείου, έως το 2035, με μηνιαία δόση 1.800 ευρώ!
ΓΛΥΦΑΔΑ
Αρχικό, στεγαστικό δάνειο 100.000 ευρώ από το 2005. Πληρώνεται ανελλιπώς χωρίς καμία ημέρα καθυστέρηση, κι όμως σήμερα δεν έχει «πέσει» κάτω από τα 63.000 ευρώ. Η τράπεζα πρότεινε στη δανειολήπτρια επέκταση της σύμβασης έως την 01.09.2042, με κλιμακωτή μηνιαία δόση που θα μεταβάλλεται μέσα στα χρόνια ως εξής: 182 ευρώ, 233 ευρώ, 284 ευρώ και 475 ευρώ. Η δανειολήπτρια, στη λήξη του δανείου, θα είναι… 80 ετών! Θα το ξεπληρώνει, κυριολεκτικά, μια ζωή!
Οι δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο ζητούν προστασία μέσω νομοθετικής ρύθμισης, πιέζοντας την κυβέρνηση να προχωρήσει με πολιτική απόφαση. Συγκεκριμένα ζητούν:
- Πολιτική και νομοθετική λύση με συλλογικό και οριζόντιο χαρακτήρα.
- Να υπάρξουν όροι, νομοθετημένοι, που θα επιτρέψουν στους πολίτες να πληρώσουν τα δάνεια που είχαν πάρει, χωρίς πρόσθετες επιβαρύνσεις.
«Έχουμε πληρώσει τεράστια ποσά, που σε πάρα πολλές περιπτώσεις υπερβαίνουν την αξία του αρχικού κεφαλαίου που δανειστήκαμε», παρατηρούν μέλη της Επιτροπής «και βλέπουμε το ποσό που οφείλουμε να είναι, σε πολλές περιπτώσεις, μεγαλύτερο από το αρχικό ποσό που δανειστήκαμε. Έχουμε περιέλθει σε έναν εφιάλτη ομηρείας από δάνεια που δεν θα αποπληρωθούν ποτέ, με συνέπειες στα όρια της ανθρωπιστικής κρίσης. Όπου υπάρχει μόνο η απελπισία μπροστά σε πλειστηριασμούς και στη βέβαιη, πλέον, πιθανότητα να μεταβιβάσουμε χρέη στα παιδιά μας που δεν μας αναλογούν και δεν τους αναλογούν, με τους κόπους μιας ζωής να έχουν πέσει σ’ ένα βαρέλι δίχως πάτο. Καμιά λύση δεν είναι διασφαλισμένη χωρίς την υποχρέωση των τραπεζών και των funds να τη δεχτούν».
Τι ζητούν οι δανειολήπτες σε ελβετικό;
- Οι τράπεζες να υποχρεωθούν να δεχθούν τον υπολογισμό-αντιστοίχιση του τρέχοντος υπολοίπου του δανείου σε ελβετικό φράγκο, σε ευρώ με συντελεστή 1,40 (ένα και σαράντα εκατοστά).
- Οι τράπεζες να υποχρεωθούν να δεχθούν την αφαίρεση από το υπόλοιπο του δανείου, όπως διαμορφώνεται μετά τον προηγούμενο υπολογισμό, των επιπλέον ποσών που καταβλήθηκαν βάσει ισοτιμίας κάτω του 1,40 αναδρομικά από 01.01.2015, ημερομηνία κατά την οποία η Κεντρική Τράπεζα της Ελβετίας απελευθέρωσε την ως τότε «κλειδωμένη» στο 1,20 ισοτιμία, βάσει της οποίας απωλέσθηκε και κάθε «μαξιλάρι» προστασίας από τις συναλλαγματικές διακυμάνσεις.
- Αφού γίνει «κούρεμα» της διαφοράς της συναλλαγματικής ισοτιμίας, να μετατραπούν τα δάνεια, σε ευρώ, με τους συμβατικούς όρους που ίσχυαν την ημέρα μετατροπής, ιδιαίτερα για το περιθώριο (spread) της τράπεζας.
Σύμφωνα με το σχέδιο της τροπολογίας που έχει ετοιμαστεί:
- Οι δανειολήπτες στεγαστικών δανείων, που καταρτίσθηκαν με ρήτρα ελβετικού φράγκου ή είχαν αρχικά καταρτισθεί σε ευρώ και οποτεδήποτε αργότερα μετατράπηκαν σε δάνεια με ρήτρα ελβετικού φράγκου, μπορούν να ζητήσουν από τις αντίστοιχες δανείστριες τράπεζες ή άλλα πιστωτικά ιδρύματα ή τους ειδικούς ή καθολικούς διαδόχους τους και εκείνοι υποχρεούνται να δεχθούν τη μετατροπή των δανείων τους σε δάνεια με ευρώ, με την ισοτιμία ένα (1) ευρώ προς ένα ελβετικό φράγκο και σαράντα εκατοστά (1,40) του ελβετικού φράγκου. Η μετατροπή θα καταλαμβάνει τον χρόνο από την 1η Ιανουαρίου του έτους 2015 και εφεξής, έως την ολοσχερή εξόφληση του κάθε δανείου. Με την κατάρτιση της τροποποιητικής σύμβασης, θα μετατραπεί το υπόλοιπο οφειλόμενο κεφάλαιο σε ευρώ, αφού αφαιρεθεί το επιπλέον ποσό, που καταβλήθηκε από την 1η Ιανουαρίου του έτους 2015 έως την ημέρα της μετατροπής. Μετά τη μετατροπή η τοκοφορία των στεγαστικών δανείων θα καθορίζεται με βάση τα χορηγούμενα από το αντίστοιχο πιστωτικό ίδρυμα επιτόκια σε ευρώ. Οι δανειολήπτες δικαιούνται να επιλέξουν μεταξύ σταθερού και κυμαινόμενου επιτοκίου, εφόσον το πιστωτικό ίδρυμα προσφέρει αυτή την επιλογή και υπό τους όρους που την προσφέρει.
- Οι προσημειώσεις ή υποθήκες, που έχουν εγγραφεί στα βιβλία του αρμόδιου Κτηματολογικού Γραφείου ή Υποθηκοφυλακείου, εξακολουθούν να εξασφαλίζουν τα στεγαστικά δάνεια, που θα μετατραπούν κατά τα ανωτέρω. Αν το ποσό της εμπράγματης εξασφάλισης έχει ορισθεί σε ελβετικά φράγκα, θα μετατραπεί με απλή σημείωση στο περιθώριο της εγγραφής στο οφειλόμενο υπόλοιπο χρηματικό ποσό σε ευρώ.
- Με την τροποποιητική σύμβαση μπορούν να συμφωνηθούν και άλλες ρυθμίσεις των δανείων, ιδίως ως προς τη χρονική διάρκειά τους, το ύψος της τοκοχρεολυτικής δόσης και την παροχή εγγυήσεων.
- Η μετατροπή των δανείων θα πρέπει να πραγματοποιηθεί εντός μηνός από την υποβολή της αίτησης. Οι δανειολήπτες δεν θα επιβαρύνονται με προμήθεια ή άλλη αμοιβή των πιστωτικών ιδρυμάτων.
- Οι ρυθμίσεις του παρόντος καταλαμβάνουν και όσες δανειακές συμβάσεις τροποποιήθηκαν οποτεδήποτε μεταγενέστερα ως προς οποιουσδήποτε όρους τους και ιδίως ως προς τη μείωση της μηνιαίας τοκοχρεωλυτικής δόσης και την επιμήκυνση της διάρκειάς τους, ανεξαρτήτως αν ο δανειολήπτης αναγνώρισε το ύψος του έως την ημέρα της τροποποίησης ανεξόφλητου υπολοίπου του δανείου».
Πώς έπεσαν στην «παγίδα»
Τα δάνεια αυτά θεωρήθηκαν ελκυστικά, αφενός μεν, επειδή σε προηγούμενη περίοδο είχε διαμορφωθεί μία ευνοϊκή υπέρ του ευρώ ισοτιμία ευρώ/ελβετικού φράγκου στην αναλογία 1/1,62, αφετέρου δε, διότι χορηγούνταν με βάση το διατραπεζικό επιτόκιο αναφοράς των αγγλικών τραπεζών για ελβετικά φράγκα libor, το οποίο ήταν αισθητά μειωμένο σε σχέση με τα προσφερόμενα κατά την περίοδο εκείνη επιτόκια των δανείων σε ευρώ.
Αποδείχθηκε όμως, ότι οι δανειολήπτες που επέλεξαν αυτά τα δάνεια, ανεξαρτήτως του μορφωτικού τους επιπέδου, δεν ήταν επαρκώς ενημερωμένοι για τους κινδύνους που παρουσιάζουν αυτής της μορφής τα δάνεια, που συνδέονται με τη διακύμανση συναλλαγματικών ισοτιμιών, ιδίως δε, αγνοούσαν ότι η όποια συναλλαγματική αναπροσαρμογή θα είχε συνέπειες στο υπόλοιπο ανεξόφλητο κεφάλαιο, ότι η Κεντρική Τράπεζα της Ελβετίας είχε τη δυνατότητα να επιβάλει μία σταθερή ισοτιμία μεταξύ των δύο νομισμάτων για όσο χρονικό διάστημα έκρινε, ενώ δεν ήταν επαρκώς ενήμεροι για τις προσφερόμενες δυνατότητες πλήρους ασφαλιστικής κάλυψης των ενδεχομένων.
Είναι επίσης γνωστό ότι, από το 2011 η Κεντρική Τράπεζα της Ελβετίας επέβαλε μία σταθερή ισοτιμία μεταξύ των δύο νομισμάτων στην αναλογία 1/1,20, αργότερα δε απελευθέρωσε τη διακύμανση της ισοτιμίας, η οποία διαμορφώθηκε σε 1 προς 1 και σήμερα έχει φθάσει σε 1/0,95 σε βάρος του ευρώ. Αποτέλεσμα αυτών των διακυμάνσεων είναι η πρόκληση πολύ σοβαρής οικονομικής επιβάρυνσης των δανειοληπτών, ιδίως ως προς την αύξηση του υπόλοιπου οφειλόμενου κεφαλαίου, παρά την καταβολή σημαντικών χρηματικών ποσών επί έντεκα έτη, με συνέπεια πολλοί από τους δανειολήπτες να αδυνατούν πλέον να εξυπηρετήσουν τα δάνειά τους.
