Εκτός θέματος η αντιπαράθεση για το ύψος των κτιρίων

Του Στέφανου Παλλαντζά*
Το Ελληνικό Ινστιτούτο Παθητικού Κτιρίου παρακολουθεί με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και προσοχή τη δημόσια συζήτηση και τις αντιπαραθέσεις περί ΝΟΚ και ύψους κτιρίων στις αστικές περιοχές της Αττικής.

Το ΕΙΠΑΚ θεωρεί πως η εν λόγω συζήτηση, έτσι όπως εξελίσσεται, δεν προσφέρει απολύτως τίποτα στην διαρκή προσπάθεια για καλύτερα, πιο βιώσιμα και ενεργειακά πιο αποδοτικά κτίρια. Αντιθέτως οι ρητορικές ακρότητες και οι δικαστικές εμπλοκές που οδηγούν αναρμόδιους να κρίνουν και να αποφασίζουν, μπορεί να οδηγήσουν στο ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα, δηλαδή σε χειρότερα κτίρια.

Σήμερα, δεν θα έπρεπε να συζητάμε για το ύψος των κτιρίων και για θέματα που άλλες χώρες και μεγάλες πόλεις τα έχουν λύσει εδώ και δεκαετίες. Σήμερα δεν θα έπρεπε καν να συζητάμε για το αν η Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει πόρους και εξουσία, αλλά και τεχνογνωσία και το έμπειρο ανθρώπινο δυναμικό ώστε να παρεμβαίνει στα σοβαρά πολεοδομικά θέματα και να αποφασίζει για το πως αναπτύσσεται μια πόλη. Κι όμως χάνουμε χρόνο και τα συζητάμε γιατί συντηρούμε μια κοινωνία που έμαθε για δεκαετίες και εξακολουθεί να θέλει να κτίζει άναρχα και αυθαίρετα και ταυτόχρονα να λέει «κάντε ό,τι θέλετε, αλλά όχι στην δική μου αυλή».

Σήμερα θα έπρεπε να συζητάμε και να δράσουμε άμεσα για το πώς θα αποφύγουμε τη νέα γενιά ενεργειακών αυθαιρέτων που δημιουργείται από τα Α++ κτίρια που μόνο κατ’ όνομα είναι τέτοια λόγω της εγγενούς αδυναμίας του ΚΕΝΑΚ να δώσει αξιόπιστα αποτελέσματα και των μηχανικών να κάνουν σωστό και αξιόπιστο ενεργειακό σχεδιασμό.

Σήμερα θα έπρεπε να συζητάμε για την πλήρη απεξάρτηση της πόλης από τα ορυκτά καύσιμα, για τον εξηλεκτρισμό όλων των κτιρίων που πρέπει προοδευτικά να γίνουν ΝΖΕΒ, δηλαδή να έχουν μικρή απαίτηση και να παράγουν από ΑΠΕ την ενέργεια που χρειάζονται μέσα από μηχανισμούς Net-metering και Net-billing και με όχημα τις σύγχρονες ενεργειακές κοινότητες.

Σήμερα θα έπρεπε να συζητάμε και να ολοκληρώνουμε το πλάνο για το πώς θα μπούμε στον σκληρό αστικό ιστό και θα ανακαινίσουμε πολυκατοικίες στην Κυψέλη, στα Πατήσια, στο Νέο Κόσμο αλλά και στον Ταύρο, την Καλλιθέα και τη Νέα Σμύρνη, εκεί όπου κανείς μέχρι σήμερα και κανένα πρόγραμμα εξοικονομώ δεν τόλμησε να παρέμβει για ενεργειακά καλύτερα κτίρια. Χωρίς την ενεργειακή αναβάθμιση αυτών των περιοχών είναι αστείο να μιλάμε για βιωσιμότητα της πόλης, για ανθρακική ουδετερότητα και αποτελεσματική αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας.

Το ΕΙΠΑΚ καλεί Υπουργείο, Τοπική Αυτοδιοίκηση και ΤΕΕ αντί να αντιπαρατίθενται δημόσια χωρίς ουσία, να επιλύσουν άμεσα από κοινού τις ασάφειες του ΝΟΚ που οδηγούν σε ακρότητες και να καθίσουν σε ένα τραπέζι και να συζητήσουν πως θέλουμε να αναπτυχθεί η πόλη τα επόμενα κρίσιμα για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης χρόνια.

Ταυτόχρονα καλούμε ΥΠΕΝ και ΤΕΕ να ενισχύσουν περαιτέρω τα περιβαλλοντικά κίνητρα στον ΝΟΚ και τον ΚΕΝΑΚ για ακόμη πιο βιώσιμα και ενεργειακά αποδοτικά κτίρια και να δημιουργήσουν τον κατάλληλο μηχανισμό ελέγχουν ώστε να εξαλειφθεί το performance gap μεταξύ σχεδιασμού και υλοποίησης ούτως ώστε να προσφέρουμε πραγματικά βιώσιμα κτίρια στην κοινωνία. Η τεχνογνωσία και τα εργαλεία υπάρχουν και το ΕΙΠΑΚ τα χρησιμοποιεί ήδη σε έργα όπως η αναβάθμιση της προσφυγικής πολυκατοικίας στον Ταύρο.

Αν πραγματικά θέλουμε την κλιματική ουδετερότητα του 2050, τότε πρέπει να πάψουμε να συζητάμε εκτός θέματος και να δράσουμε άμεσα προς τη σωστή κατεύθυνση.

* Πρόεδρος Δ.Σ. του ΕΙΠΑΚ