Φοβού τους Δαναούς… και το τίμημα για τα δώρα τους
Την πλήρη στήριξή του προς την Ελλάδα όσον αφορά τις θαλάσσιες ζώνες αλλά και την αντίθεσή του σε κάθε απόπειρα παραβίασης αυτών των δικαιωμάτων εξέφρασε το Ισραήλ στην κοινή δήλωση που υπέγραψαν οι δύο χώρες κατά την επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού, Κ. Μητσοτάκη στο Ισραήλ.
Καταρχάς να ξεκαθαρίσω το εξής: θεωρώ θεμιτή και άκρως χρήσιμη την προσπάθεια της Αθήνας να αναζητήσει και να διασφαλίσει διεθνείς συμμάχους στην προάσπιση των δίκαιων θέσεων της απέναντι στην ολοένα πιο επιθετική Τουρκία του Ερντογάν. Και αυτό αφορά την νυν, την προηγούμενη και την όποια μελλοντική ελληνική κυβέρνηση.
Παρόλα αυτά ακούγοντας τους Ισραηλινούς και ειδικά τον Μπέντζαμιν Νετανιάχου να μιλούν για σεβασμό του διεθνούς δικαίου και των κυριαρχικών δικαιωμάτων, δεν μπόρεσα να μην χαμογελάσω ειρωνικά. Η φράση «κοίτα ποιος μιλάει», μου ήρθε αμέσως στο μυαλό.
Μπορεί στην προκειμένη περίπτωση, ως Ελλάδα, η διπλωματική στήριξη του Τελ Αβίβ να μας συμφέρει, όμως ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλο μας: όταν κάποιος ερμηνεύει το τι είναι σωστό και νόμιμο κατά το δοκούν και το εφαρμόζει επιβάλλοντας το «δίκαιο του ισχυρού» ανοίγει μια επικίνδυνη Κερκόπορτα. Αυτό, άλλωστε, κάνει και η Τουρκία στο Αιγαίο.
Η αναφορά μου φυσικά έχει να κάνει με όσα δραματικά λαμβάνουν χώρα αυτές τις ημέρες στο εσωτερικό του Ισραήλ και τη διεθνή κατακραυγή γύρω από την επικείμενη έναρξη της εφαρμογής, από την 1η Ιουλίου, του σχεδίου για την de facto προσάρτηση της Κοιλάδας του Ιορδάνη και μεγάλων τμημάτων της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης από το Ισραήλ.
Το σχέδιο θεωρείται στην καλύτερη περίπτωση ως αμφιλεγόμενο και στην χειρότερη ως απλά παράνομο, με τον τελευταίο χαρακτηρισμό να υιοθετείται και σε προχθεσινή ανακοίνωση περίπου 50 έγκριτων ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων των Ηνωμένων Εθνών.
«Η προσάρτηση κατεχόμενων περιοχών αποτελεί σοβαρή παραβίαση του Χάρτη του ΟΗΕ και των Συμβάσεων της Γενεύης και είναι αντίθετη στον θεμελιώδη κανόνα που έχει επαναλάβει πολλές φορές το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και η Γενική Συνέλευση, σύμφωνα με τον οποίο η απόκτηση περιοχών με τη βία ή μέσω πολέμου είναι απαράδεκτη» τονίζουν οι εμπειρογνώμονες και προσθέτουν: «Οι περιοχές της Δυτικής Όχθης που θα απομείνουν μετά την προσάρτηση περίπου του 30% των εδαφών της από το Ισραήλ, θα ισοδυναμούν με ένα “Παλαιστινιακό Μπαντουστάν”», αναφορά που παραπέμπει στον αμφιλεγόμενο θύλακα που είχε δημιουργηθεί για τους μαύρους στη Νότια Αφρική, την εποχή του Απαρτχάιντ.
Πρόκειται αναμφισβήτητα για βαρύτατους χαρακτηρισμούς, που όμως ταιριάζουν με το μέγεθος της ιστορικής ανατροπής που δρομολογείται. Άλλωστε, όπως και ο ίδιος ο Νετανιάχου είχε παραδεχτεί, το Ισραήλ περιμένει «από το 1948 την ιστορική ευκαιρία να εφαρμόσει την κυριαρχία του σαν διπλωματικό βήμα στην Ιουδαία και τη Σαμάρια».
Το γιατί η ιστορική αυτή ευκαιρία ήρθε τώρα, είναι ηλίου φαεινότερον: η πλήρης ανοχή του Λευκού Οίκου και ενός Αμερικανού προέδρου ο οποίος, όχι μόνο δεν κράτησε ποτέ τα προσχήματα στην τήρηση της πολιτικής των ίσων αποστάσεων μεταξύ των δύο λαών, αλλά με το «καλημέρα» της προεδρίας του αναγνώρισε την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του εβραϊκού κράτους. Δεδομένου μάλιστα ότι η αμερικανική προεδρική κάλπη πλησιάζει και κανείς δεν μπορεί να είναι βέβαιος πως ο Ντόναλντ Τραμπ θα επανεκλεγεί, ο Νετανιάχου τρέχει να… προλάβει να διασφαλίσει ότι μπορεί προς όφελος, όχι μόνο των εβραϊκών συμφερόντων αλλά και της δικής του πολιτικής καριέρας.
Για τους Ευρωπαίους βέβαια δεν χρειάζεται να συζητήσουμε, οι οποίοι για άλλη μια φορά είναι τραγικά απόντες από ένα θέμα τόσο σοβαρό, τόσο κοντά στα σύνορα τους. Η Ευρώπη διαμαρτύρεται, ανησυχεί και «ψελλίζει» κάτι μισο-απειλές για κυρώσεις κατά του Ισραήλ, που – αν και δεν παίρνω όρκο- δύσκολα θεωρώ ότι θα μετουσιαστούν σε πραγματικές κυρώσεις.
Βέβαια οι Ισραηλινοί δεν θα αφήσουν το θέμα στην τύχη του. Με τη σειρά τους πιέζουν και… προειδοποιούν τους Ευρωπαίους για το τι θα σημάνει τυχόν τιμωρία τους. Και αν οι πληροφορίες που κυκλοφόρησαν είναι σωστές, ο κύριος Νετανιάχου έκανε κρούση για το θέμα και στον Έλληνα πρωθυπουργό, εξηγώντας του το σχέδιο και ζητώντας αντιστοίχως τη στήριξη της ισραηλινής θέσης στα ευρωπαϊκά φόρουμ. Ειδικά αν, τυχόν, γίνει καμιά συζήτηση για ευρωπαϊκές κυρώσεις.
Δεν ξέρω τι απάντησε ο Έλληνας πρωθυπουργός.
Ελπίζω μόνο να σκέφτηκε καλά, πολύ καλά, αν μας συμφέρει να επικροτούμε την επιβολή του «δικαίου του ισχυρού» και πρακτικές ντε φάκτο προσαρτήσεων. Ειδικά στις δύσκολες και… πονηρές εποχές που ζούμε!
