Η Ουάσιγκτον διατάσσει: Κλίνατε προς Αίγυπτο…

Δημοσίευμα των Financial Times αναδεικνύει, ενεργειακά, την Αίγυπτο στον «νέο μεγάλο παίκτη» της Ανατολικής Μεσογείου, θεωρώντας την τον μοναδικό βιώσιμο κόμβο για το φυσικό αέριο από το ισραηλινό πεδίο Leviathan ή την “Αφροδίτη” της Κύπρου και υποβαθμίζοντας, παράλληλα, τον ρόλο της Ελλάδας.

Τα πάντα για τον έλεγχο των «δρόμων» μεταφοράς ενέργειας. Ακόμη και οι προσωρινές «ανακωχές» ή οι… λυκοφιλίες μπορεί να αλλάζουν, ανάλογα με τα συμφέροντα. Ακριβώς αυτό συμβαίνει αυτή την περίοδο στην Ανατολική Μεσόγειο.

Οι κατά περίπτωση τριεθνείς προσεγγίσεις (η μία Ελλάδα-Κύπρος-Ισραήλ, η άλλη Ελλάδα-Κύπρος-Αίγυπτος) στην περιοχή, οδηγούν σε κοινή διαχείριση των ενεργειακών αποθεμάτων. Κατά την εξέταση των προτάσεων για τους μελλοντικούς δρόμους μεταφοράς των μελλοντικών αποθεμάτων, είχε αναδειχθεί ως πιο πρόσφορη λύση ο αγωγός EastMed, που θα συνέδεε τα κοιτάσματα του Ισραήλ και της Κύπρου, με την Ελλάδα (μέσω Κρήτης και ηπειρωτικής χώρας) και στη συνέχεια με τις χώρες της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης.

Το σχέδιο είχε την απόλυτη και δημόσια στήριξη του αμερικανικού παράγοντα, ενώ προσωρινά (κι έως την κατασκευή του αγωγού) υπήρξαν προτάσεις για μεταφορά των ποσοτήτων στην Αίγυπτο και από εκεί, αξιοποιώντας τις υπάρχουσες υποδομές, να μεταφέρεται στους τελικούς καταναλωτές, με τη μορφή του υγροποιημένου καυσίμου (LNG).

Αιγυπτιακή «ανάσταση»

Πριν από λίγες ημέρες, ωστόσο, είδε το φως της δημοσιότητας, στους Financial Times (τυχαίο;), μία ανάλυση του ειδικού σε ενεργειακά θέματα Νικ Μπάτλερ, που αλλάζει τα δεδομένα και αφήνει υπονοούμενα για τη μετατόπιση του αμερικανικού ενδιαφέροντος, προς την Αίγυπτο.

Ο αναλυτής σημειώνει ότι η Αίγυπτος αναδεικνύεται σε πρωταγωνιστή των εξελίξεων στην περιοχή, μετά από την αποκάλυψη του κοιτάσματος Zohr, που θα συμβάλει στην επαναφορά της ενεργειακής αυτάρκειας της χώρας, μέσα στους επόμενους 18 μήνες. Σημειώνει, επίσης, ότι η Αίγυπτος μπορεί να ξαναγίνει εξαγωγική δύναμη, όπως ήταν και επί εποχής Μουμπάρακ, καθώς «βρίσκεται στο σταυροδρόμι του ανερχόμενου διεθνούς εμπορίου φυσικού αερίου».

«Η αποκάλυψη του Zohr έχει καταστήσει την Αίγυπτο σε ένα hotspot για επενδύσεις στη βιομηχανία, με ισχυρό ενδιαφέρον κατά τον νέο γύρο αδειοδότησης, που θα ξεκινήσει φέτος. Η (σ.σ. ρωσική) Rosneft απέκτησε πρόσβαση σε πεδία, η (σ.σ. αμερικανικών συμφερόντων) ExxonMobil και άλλοι παρακολουθούν στενά, άλλες ευκαιρίες», αναφέρει ο αναλυτής των Financial Times.

Στη συνέχεια, το άρθρο μπαίνει σε πιο… καυτά θέματα: «Η χώρα (σ.σ. Αίγυπτος) μπορεί να μετατραπεί και πάλι σε εξαγωγέα ενέργειας, σε κλίμακα που θα μπορούσε να αυξηθεί αλματωδώς, εάν η πολιτική της επιτρέψει να γίνει ο κόμβος για την προώθηση της παραγωγής από όλη την Ανατολική Μεσόγειο, δηλαδή φυσικό αέριο από την Κύπρο και το Ισραήλ, ενδεχομένως κι από τον Λίβανο, όπου εφέτος ξεκινούν οι εργασίες στα αδειοδοτημένα πεδία. Ολόκληρη η λεκάνη (σ.σ. Ανατολική Μεσόγειος) θεωρείται ότι διαθέτει πολύ μεγάλες προοπτικές».

«Χαμένη η Τουρκία»

Το άρθρο των Financial Times «φωτογραφίζει» τη νέα κατεύθυνση των αμερικανικών ενεργειακών σχεδιασμών στην Ανατολική Μεσόγειο, που έμμεσα, αλλά σαφέστατα βγάζει από το… κάδρο την Ελλάδα, ως κόμβο για την τροφοδοσία της Ευρώπης, με φυσικό αέριο από την Κύπρο και το Ισραήλ.

Κάτι ανάλογο είχε επιδιώξει να προωθήσει ο αμερικανικός παράγοντας, στη δεκαετία του 2000, με το σχέδιο για τον αγωγό Nabucco, που θα διέτρεχε τα Βαλκάνια, παράλληλα με τα βόρεια σύνορα της χώρας μας, την οποία θεωρούσε ως «πλήρως προσδεδεμένη στα ρωσικά συμφέροντα». Ο Nabucco εξέπνευσε τα λοίσθια, όπως και οι αγωγοί ρωσικών συμφερόντων…

Τώρα, οι Αμερικανοί θεωρούν ότι ο υποθαλάσσιος αγωγός EastMed θα έχει υψηλό κόστος κατασκευής, κάτι που τον καθιστά οικονομικά ασύμφορο. «(…) Δεν υπάρχει άλλη βιώσιμη διαδρομή για το φυσικό αέριο από το ισραηλινό πεδίο Leviathan ή από τον μικρότερο “Αφροδίτη” της Κύπρου. Η ιδέα ενός μεγάλου υποθαλάσσιου αγωγού στη Μεσόγειο, από το Ισραήλ και την Κύπρο, στην Ελλάδα αγνοεί πάρα πολλά δεδομένα: Τα οικονομικά σε μία εποχή, όπου οι τιμές του φυσικού αερίου είναι χαμηλές, την έλλειψη δικτύου στην Ελλάδα προς την Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη. Και το σημαντικότερο, την πολυπλοκότητα των υποθαλάσσιων συνθηκών», αναφέρει ο Ν. Μπάτλερ, υπονοώντας ξεκάθαρα τις εκκρεμότητες με τις ΑΟΖ στην περιοχή.

Κι αυτό διότι στη συνέχεια της ανάλυσής του, τονίζει χαρακτηριστικά: «Χαμένος σε όλα αυτά είναι η Τουρκία (…) Η Άγκυρα κατέστρεψε την ευκαιρία να προσφέρει μία διαδρομή εξαγωγής φυσικού αερίου από την Κύπρο, προσπαθώντας να συνδέσει το εμπόριο με μία διευθέτηση του εδαφικού προβλήματος στο νησί. Οι σχέσεις μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας έχουν επιδεινωθεί τα τελευταία χρόνια και τώρα φαίνεται αδύνατο να αναθέσει το Ισραήλ το εμπόριο φυσικού αερίου στον έλεγχο μιας κυβέρνησης, η ηγεσία της οποίας, περιγράφει το Ισραήλ ως τρομοκρατικό κράτος».

Είναι ξεκάθαρο ότι, η Τουρκία βρίσκεται οριστικά εκτός αμερικανικών σχεδιασμών. Η Αίγυπτος αναδεικνύεται στον «νέο μεγάλο παίκτη», ενώ υποβαθμίζεται ο ρόλος της Ελλάδας, η οποία, ωστόσο, μπορεί να ανακτήσει τον ρόλο της, όταν τα αμερικανικά (βλ. ExxonMobil) γεωτρύπανα βγάλουν… ζουμί, στις περιοχές, που σύντομα θα παραχωρηθούν για έρευνες πετρελαίου και φυσικού αερίου.