Ήρω Βίγγου: «Η φιλοζωία δεν εξαντλείται στην υιοθεσία»
Η Ηρώ Βίγγου είναι μια γυναικεία φιγούρα που θα μπορούσαμε να τη φανταστούμε να ζει σε μια μεγάλη φάρμα, με ζώα που θα φροντίζει… Πιστεύω πως η ζωή στη φύση είναι κάτι που της πάει, όχι μόνο λόγω εμφάνισης και φυσικής κατάστασης -είναι ψηλή, αέρινη, μια πραγματική αμαζόνα- αλλά και λόγω της αγάπης που τρέφει για τα ζώα αλλά και τη φύση.
Κτηνίατρος στο επάγγελμα, μια απόφαση απόλυτα συνειδητή, αφού από μικρή, όπως μου είπε, προβληματιζόταν με τα τόσα αδέσποτα που έβλεπε να υπάρχουν εκεί έξω και ήθελε να δώσει αγάπη στους τετράποδους φίλους μας. Μέσα από τη σημερινή μας συζήτηση, η Ηρώ θα μας μάθει την ουσία του να είναι κάποιος φιλόζωος, την ψυχοσύνθεση των ζώων, αλλά και πιθανά λάθη που μπορεί να κάνουμε, όταν αποκτούμε ένα ζωο συντροφιάς.
Ηρώ, σε ευχαριστώ πολύ για τη σημερινή μας συζήτηση. Είσαι κτηνίατρος. Θα ήθελα να μου πεις, πέρα από την αγάπη σου για τα ζώα που είναι δεδομένη, πώς πήρες την απόφαση να σπουδάσεις κτηνιατρική;
Σ’ ευχαριστώ Φιλίππα για τον χρόνο και το ενδιαφέρον σου. Η κινητήριος δύναμη πίσω από την απόφασή μου να ακολουθήσω το επάγγελμα του κτηνιάτρου, είναι και ήταν πάντα η αγάπη μου για τα ζώα, όσο κλισέ κι αν μπορεί να ακούγεται αυτό. Κι η αγάπη κάνει αυτή την απόφαση την πιο σταθερή στη ζωή μου. Από παιδί λάτρευα τα ζώα κι ένιωθα προβληματισμένη με το γεγονός ότι, υπήρχαν τόσα αδέσποτα στον δρόμο. Η εικόνα των ζώων που ζουν υπό άθλιες συνθήκες στον δρόμο, «ζητιανεύοντας» για λίγο φαγητό προκειμένου να επιβιώσουν, με στενοχωρούσε πολύ και ταυτόχρονα με έκανε να θέλω να κάνω ό,τι περνάει από το χέρι μου για να τα φροντίσω. Η φροντίδα αυτή, τότε, μεταφραζόταν σε φαγητό και χάδια. Μεγαλώνοντας κατάλαβα ότι, η φροντίδα που θα μπορούσα να προσφέρω ως κτηνίατρος, θα ήταν ακόμα πιο ουσιαστική και αποτελεσματική. Φυσικά, ως παιδί δεν είχα αντιληφθεί πόσες προκλήσεις θα αντιμετώπιζα επιλέγοντας αυτό το επάγγελμα, αλλά η αλήθεια είναι πως το αγαπώ τόσο, που ακόμα κι οι δυσκολίες είναι για εμένα ένα κίνητρο για να τις αντιμετωπίσω και να συνεχίσω.
Τι σημαίνει να είσαι κτηνίατρος;
Με κάποια δόση υπερβολής, θα μπορούσα να παρομοιάσω το επάγγελμά μου με το αίσθημα του έρωτα. Τη μια στιγμή σε κάνει να νιώθεις τα πιο όμορφα συναισθήματα και την άλλη, τα πιο θλιβερά. Το ένα σου ραντεβού μπορεί να είναι ένα ζωάκι που θεραπεύεται και σε γεμίζει χαρά και το αμέσως επόμενο να είναι ένα ζωάκι που υποφέρει και πρέπει να του κάνεις ευθανασία. Είναι αρκετά δύσκολο να μένεις ανεπηρέαστος. Η δουλειά του κτηνίατρου κάποιες φορές είναι απαιτητική και αγχωτική, αλλά είμαστε υποχρεωμένοι να συνεχίζουμε ακάθεκτοι στο επόμενο ραντεβού, με καθαρό μυαλό, με χαμόγελο, με αισιοδοξία και ευαισθησία.
Τι εστί φιλοζωία;
Να τρέφεις στοργή, φροντίδα και σεβασμό απέναντι σε όλα τα πλάσματα σε αυτό τον κόσμο, είτε αυτά είναι ζωάκια συντροφιάς, είτε άγρια ζώα. Φιλόζωος για εμένα είναι εκείνος που έχει ενσυναίσθηση απέναντι στα ζώα. Θέλει να έχουν ευημερία και κατανοεί τη συμπεριφορά τους με καλοσύνη και συμπόνοια. Η φιλοζωία δεν εξαντλείται στην υιοθεσία. Εκδηλώνεται με διάφορους τρόπους, όπως ο εθελοντισμός, ο ακτιβισμός, η αντίδραση σε περιστατικά κακοποίησης, αλλά και η ανάληψη ευθύνης απέναντι στο ζώο και τις αντικειμενικές του ανάγκες, όχι αυτές που κρίνουμε εμείς απαραίτητες ή αυτές που καλύπτουν μόνο τις δικές μας ανάγκες συμβίωσης. Αν υπήρχε το «εγχειρίδιο ενός φιλόζωου», ο σεβασμός απέναντι στα ζώα και στο φυσικό τους περιβάλλον θα ήταν -για εμένα- η πρώτη, βασική και αδιαπραγμάτευτη αρχή.
Πιστεύεις πως ως λαός είμαστε στ’ αλήθεια φιλόζωοι;
Δεν ξέρω αν είμαστε συνολικά φιλόζωοι ή όχι. Γίνονται, όμως, βήματα προς μια θετική κατεύθυνση. Τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί αρκετά οι πρωτοβουλίες για τα ζώα σε τοπικό και εθνικό επίπεδο κι αυτό γιατί οι πολίτες διεκδικούν την προστασία και τη φροντίδα των αδέσποτων ζώων. Οι νέες νομοθεσίες, η κτηνιατρική φροντίδα σε δημόσια κτηνιατρεία, οι δωρεάν στειρώσεις, ακόμα και οι πρωτοβουλίες των πολιτών περνούν ένα αισιόδοξο μήνυμα για το μέλλον. Υπάρχει, όμως, μεγάλο περιθώριο βελτίωσης. Κι αυτό θα το νιώσεις περπατώντας στους δρόμους της Αθήνας αλλά, ακόμα πιο έντονα, στην επαρχία. Αυτό που για εμένα θα έδινε μεγαλύτερη ελπίδα για το μέλλον είναι οι φιλοζωικές εκπαιδευτικές δράσεις για παιδιά, που δυστυχώς δεν γίνονται τόσο συχνά στη χώρα μας. Είναι κάτι που βιωματικά γνωρίζω ότι, θα αλλάξει τον τρόπο που αντιμετωπίζει η κοινωνία τα ζώα.
Η καλύτερη ψυχοθεραπεία είναι η συντροφιά ενός ζώου. Τι θα συμβούλευες αυτούς που σκέφτονται να αποκτήσουν ένα ζώο συντροφιάς;
Είναι αλήθεια! Η υιοθεσία είναι μια ανταποδοτική εμπειρία: Βοηθάει στη μείωση του άγχους, του αισθήματος μοναξιάς και της κατάθλιψης και την ίδια στιγμή συμβάλλει στη μείωση του υπερπληθυσμού των αδέσποτων και δίνει μια ευκαιρία στα αδέσποτα, να ζήσουν τη ζωή που τους αξίζει. Η συμβουλή μου για εκείνον που θέλει να υιοθετήσει ένα ζώο συντροφιάς είναι να αφιερώσει χρόνο στο να ερευνήσει τι ανάγκες έχει ένα ζωάκι και τι μπορεί να προσφέρει εκείνος, σύμφωνα με τον τρόπο ζωής του. Κάποιες άλλες παράμετροι είναι οι οικονομικές ανάγκες του ζώου, η κατάσταση της οικίας στην οποία θα συμβιώσουμε με αυτό, η δέσμευση χρόνου, η ευθύνη απέναντι στην υγεία και την ευημερία του και τέλος, η διάθεση για υπομονή και κατανόηση των αναγκών του. Τα ζώα μπορεί να χρειαστούν αρκετό χρόνο για να αισθανθούν οικεία και να αγκαλιάσουν εμάς και το σπίτι μας. Για τους κηδεμόνες σκυλιών, σίγουρα θα πρότεινα και την εκπαίδευση, η οποία θα δυναμώσει τη σχέση μας με το ζωάκι μας και θα κάνει την διαβίωση μας ευκολότερη και αμοιβαία πιο ευχάριστη. Τελευταία έχω γνωρίσει την προσέγγιση της θετικής εκπαίδευσης, την οποία και αναμφίβολα θα πρότεινα.
Τι είναι η θετική εκπαίδευση;
Η θετική εκπαίδευση ή αλλιώς εκπαίδευση θετικής ενίσχυσης, είναι μια μέθοδος εκπαίδευσης σκύλων που εστιάζει στην επιβράβευση επιθυμητών συμπεριφορών (λιχουδιές, έπαινοι, παιχνίδια) και όχι στην τιμωρία. Αυτό ενθαρρύνει τον σκύλο να επαναλάβει την καλή συμπεριφορά στο μέλλον. Λειτουργεί χτίζοντας εμπιστοσύνη και αυτοπεποίθηση. Έτσι, οι σκύλοι μαθαίνουν να συνδέουν τις εκπαιδευτικές συνεδρίες με θετικές εμπειρίες, κάτι που βοηθά στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης στη σχέση κηδεμόνα-σκύλου. Μια σχέση αρμονική και συνεργατική, βασισμένη στην εμπιστοσύνη, τον σεβασμό και την αμοιβαία κατανόηση. Πρόσφατα ξεκίνησα να συνεργάζομαι με τον εκπαιδευτή σκύλων Απόλλωνα Χόρτη και η εμπειρία είναι πραγματικά πλούσια. Ανακάλυψα έναν καινούργιο τρόπο αντίληψης και συνύπαρξης με τα ζώα. Συνιστώ σε κάθε κηδεμόνα σκύλου να διαβάσει περισσότερο γι’ αυτή τη μέθοδο. Είμαι σίγουρη ότι, όλοι έχουμε να πάρουμε πολλά!
Συμβουλές για να γίνουμε καλύτεροι «γονείς», όσον αφορά τα… παιδιά (σκυλάκια, γατούλες) που έχουμε σπίτι;
Πρώτον, αφιερώνουμε χρόνο για να μάθουμε περισσότερα για τις ανάγκες, τη συμπεριφορά και τη φροντίδα του κατοικίδιου ζώου μας. Η κατανόηση του είδους, της φυλής και της ατομικής προσωπικότητας του ζώου μάς βοηθά να τους παρέχουμε την καλύτερη δυνατή φροντίδα.
Δεύτερον, δίνουμε προτεραιότητα στην υγεία και την ασφάλεια του ζώου. Προγραμματίζουμε τακτικούς κτηνιατρικούς ελέγχους και παρέχουμε προληπτική φροντίδα. Η πρόληψη είναι πάντα καλύτερη από τη θεραπεία.
Τρίτον, δίνουμε βάση στην παροχή μιας ισορροπημένης και καλής ποιότητας διατροφής. Συμβουλευόμαστε τον κτηνίατρό μας για διατροφικές συστάσεις και έλεγχο μερίδας. Η διατροφή είναι το παν, τόσο για εμάς όσο και για τους μικρούς μας φίλους. Ιδανικά, για τα σκυλάκια, αφήνουμε στην άκρη τα μπολ και ξεκινάμε να κρύβουμε το φαγητό τους. Υπάρχουν ειδικά χαλάκια για να κρύβουμε τις λιχουδιές τους, όπως και διαδραστικά παιχνίδια ώστε να κερδίζουν την τροφή τους, σύμφωνα με τη φύση τους.
Φυσικά, υγεία χωρίς άσκηση δεν γίνεται. Στα κατοικίδια είναι καλό να συνδυάζουμε άσκηση και διανοητική διέγερση. Μια όμορφη λύση, αποτελούν τα διαδραστικά παιχνίδια, τα οποία εξασκούν σώμα και πνεύμα, ενώ παράλληλα δυναμώνουν τον δεσμό με τον κηδεμόνα.
Ο ποιοτικός χρόνος ζώου-κηδεμόνα είναι επίσης απαραίτητος. Είτε πρόκειται για βόλτες, είτε για παιχνίδια ή απλά για αγκαλιές στον καναπέ, το να περνάμε ποιοτικό χρόνο μαζί με το κατοικίδιό μάς δυναμώνει τη σχέση μας μαζί του και σίγουρα μας προσφέρει αμοιβαία συναισθηματική υποστήριξη, ενισχύοντας το αίσθημα εμπιστοσύνης.
Επίσης, είναι σημαντικό να είμαστε προσεκτικοί για τυχόν αλλαγές στη συμπεριφορά, την όρεξη ή την εμφάνισή του, καθώς αυτά μπορεί να είναι σημάδια υποκείμενων προβλημάτων υγείας.
Εξασκούμαστε στην υπομονή και την κατανόηση. Αναγνωρίζουμε ότι, κάθε κατοικίδιο είναι μοναδικό και μπορεί να έχει τις δικές του προκλήσεις και ιδιορρυθμίες. Η υιοθεσία κατοικιδίων ζώων είναι μια δια βίου δέσμευση. Πρέπει να είμαστε έτοιμοι να παρέχουμε αγάπη, φροντίδα και υποστήριξη καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του, ανεξάρτητα από τυχόν προκλήσεις ή αλλαγές στις περιστάσεις.
Ακολουθώντας αυτές τις οδηγίες και προσπαθώντας συνεχώς να μαθαίνουμε και να βελτιωνόμαστε, θα είμαστε σίγουρα καλοί κηδεμόνες και θα παρέχουμε την καλύτερη δυνατή φροντίδα στον αγαπημένο μας φίλο.
Ποιες ράτσες θα έλεγες πως είναι οι καλύτερες για συντροφιά και αγαπούν το σπίτι;
Πολλές ράτσες σκύλων είναι γνωστές για τη φιλική και στοργική τους φύση (Labrador Retriever, Cavalier King Charles, Poodle, Bichon Frise κ.ά.). Δεν θα ήθελα, όμως, να εστιάσω στις ράτσες. Συντροφικά μπορεί να είναι και τα καθαρόαιμα και τα ημίαιμα σκυλιά. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι, κάθε σκύλος είναι ένα άτομο και παράγοντες, όπως η ιδιοσυγκρασία, η προσωπικότητα και η ανατροφή, παίζουν σημαντικό ρόλο στον καθορισμό της καταλληλότητάς του ως σύντροφος. Η παροχή αγάπης, φροντίδας και προσοχής είναι το «κλειδί» για την οικοδόμηση ενός ισχυρού δεσμού με τον σκύλο-σύντροφό μας. Σημαντικό είναι να ενημερωνόμαστε για την κατηγορία του σκύλου που επιθυμούμε να υιοθετήσουμε. Για παράδειγμα, ένα κυνηγόσκυλο, ενώ είναι κατάλληλο για την οικογένεια καθώς συμπεριφέρεται με προσοχή και στοργή απέναντι στα παιδιά, έχει πολλή ενέργεια και η ανάγκη του για άσκηση απαιτεί χρόνο από εμάς!
Πώς μας «μιλάνε» τα ζώα; Και πώς θα μάθουμε να τα ακούμε; Αρκεί μόνο η αγάπη;
Τα κατοικίδιά μας επικοινωνούν μαζί μας κυρίως μέσω της γλώσσας του σώματος, των φωνημάτων (γαβγίσματα, νιαούρισμα, γουργούρισμα, γρυλίσματα, γκρίνιες κ.ά.) και της συμπεριφοράς. Τα σκυλιά χρησιμοποιούν διάφορα σήματα του σώματος για να μας μεταφέρουν τα συναισθήματα και τις προθέσεις τους. Για παράδειγμα, μια ουρά που κουνιέται συχνά υποδηλώνει ευτυχία ή ενθουσιασμό, ενώ μια σφιγμένη ουρά μπορεί να σηματοδοτεί φόβο ή υποταγή, όπως και η αποφυγή της οπτικής επαφής. Μια γάτα με ανασηκωμένη ουρά μπορεί να αισθάνεται αυτοπεποίθηση, ενώ μια χαμηλωμένη ουρά μπορεί να υποδηλώνει φόβο ή επιθετικότητα. Το τρίψιμο του σώματός της στα πόδια σας ή του κεφαλιού της πάνω σας, το ζύμωμα με τα πόδια τους είναι όλα σημάδια στοργής και δεσμού. Άλλα στοιχεία της γλώσσας του σώματος περιλαμβάνουν τη θέση του αυτιού, την επαφή με τα μάτια, τον προσανατολισμό του μουσιού στα γατάκια, τη στάση του σώματος και τις εκφράσεις του προσώπου. Τέλος, έχοντας ανεπτυγμένη όσφρηση, χρησιμοποιούν τις μυρωδιές για να συγκεντρώσουν πληροφορίες για το περιβάλλον τους και να επικοινωνούν με άλλα ζωάκια και ανθρώπους. Η κατανόηση των μοναδικών ενδείξεων και συμπεριφορών επικοινωνίας του κατοικίδιου σας, μπορεί να βοηθήσει στην ενίσχυση του δεσμού ανάμεσα σε εσάς και τον αγαπημένο σας φίλο. Δίνετε βάση στα σήματά τους και, πιστέψτε με, η κατάλληλη ανταπόκριση μπορεί να ενισχύσει την επικοινωνία και να εμβαθύνει τη σχέση σας με τον γούνινο φίλο σας.
Ποιο είναι το σκυλάκι και το γατάκι που μας έφερες σήμερα και βλέπουν στις φωτογραφίες οι αναγνώστες μας;
Ο Τζακ είναι ο γατούλης που βρήκα στον κήπο μου όταν ήμουν 17 ετών. Ήταν μια σταλίτσα αλλά σχεδόν επικίνδυνος για το μέγεθός του. Ήταν αρκετά επιθετικός όταν τον βρήκαμε διότι είχε φοβερό πόνο. Το ένα του ματάκι ήταν αρκετά ταλαιπωρημένο, πιθανόν από χλαμύδια, μια βακτηριακή λοίμωξη που κατάφερε να μεταδοθεί στα γατάκια κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης. Δυστυχώς, δεν μπορούσαμε να κάνουμε κάτι για το ματάκι του πέρα από το να το αφαιρέσουμε και να προσπαθήσουμε να σώσουμε το άλλο. Δεν θα ξεχάσω ποτέ πως, αφού έγινε το χειρουργείο και πήγα να τον δω, η επιθετικότητα μεταμορφώθηκε σε γουργούρισμα και χάδια. Πραγματικά, πιστεύω, κατάλαβε ότι τον βοηθήσαμε αφού τον απαλλάξαμε από τον απίστευτο αυτό πόνο. Πλέον, είναι 13 ετών και από τότε που τον βρήκα είμαστε αχώριστοι. Έχει μείνει μαζί μου στην Ουγγαρία, την Αγγλία, την Κύπρο και τώρα στην Ελλάδα.
Ο Ρίβερ είναι ένας πανέξυπνος ημίαιμος Γκέκας. Πριν τρεις μήνες ένας καλός μου φίλος, που εργάζεται στο Κέντρο Υγείας Κλειτορίας, με ενημέρωσε πως ένας ταλαιπωρημένος και χτυπημένος από αμάξι σκύλος γυρνάει στην περιοχή. Πήγαμε αμέσως και τον περιθάλψαμε. Χρειάστηκε δύο χειρουργεία και αρκετή φροντίδα και αγάπη, για να είναι σήμερα αυτός ο χαρούμενος μπόμπιρας που βλέπετε στις φωτογραφίες!
Με αφορμή αυτό θα ήθελα να πω κάτι στους αναγνώστες σας: Εάν τυχόν βρείτε κάποιο ζωάκι στον δρόμο που είναι σε ανάγκη, αξίζει πραγματικά να προσπαθήσετε να το βοηθήσετε. Είτε με το να το μεταφέρετε σε κάποιο κτηνιατρείο είτε με το να ενημερώσετε κάποιο σωματείο ή κάποια φιλοζωική της περιοχής. Πραγματικά, μπορείτε να του αλλάξετε την ζωή.
Ηρώ, πού μπορούμε να σε βρούμε;
Δουλεύω ως ανεξάρτητη κτηνίατρος κάνοντας κατ’ οίκον ραντεβού, κυρίως στα Νότια Προάστια, αλλά και ως εξωτερικός συνεργάτης σε κτηνιατρείο, στην Άνω Γλυφάδα. Εκεί πραγματοποιώ και τα ραντεβού, τα οποία χρειάζονται ιατρείο, τα χειρουργικά περιστατικά ή άλλα που κατά τη διερεύνησή τους χρειάζονται απεικόνιση.
Θα μπορούσατε να με βρείτε μέσω του Instagram account μου (@iro.vigou), στο οποίο θα βρείτε και άλλα μέσα επικοινωνίας, όπως τον επαγγελματικό μου αριθμό και το e-mail μου.
Δεν έχω ξανακούσει για κατ’ οίκον ραντεβού, γιατί να το προτιμήσει κάποιος;
Τόσο οι επισκέψεις στο σπίτι από έναν κτηνίατρο, όσο και οι επισκέψεις σε μια κτηνιατρική κλινική έχουν τα δικά τους πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα, οπότε αυτό κρίνεται ανάλογα με το περιστατικό. Οι κατ’ οίκον επισκέψεις μπορεί να είναι πιο βολικές για τους ιδιοκτήτες κατοικίδιων που δυσκολεύονται να μεταφέρουν τα κατοικίδιά τους ή προτιμούν την άνεση και την οικειότητα του σπιτιού τους. Ορισμένα κατοικίδια μπορεί να βιώσουν λιγότερο άγχος κατά τη διάρκεια των κτηνιατρικών εξετάσεων, καθώς βρίσκονται σε ένα οικείο περιβάλλον με τους ιδιοκτήτες τους παρόντες. Ορισμένες καταστάσεις, επίσης, μπορεί να είναι πιο κατάλληλες για επίσκεψη στο σπίτι, όπως ο εμβολιασμός. Από την άλλη υπάρχουν κατοικίδια που δεν είναι εύκολο, ούτε για τον κτηνίατρο αλλά ούτε και για τον ίδιο τον ιδιοκτήτη, να τα διαχειριστούν στον χώρο τους και σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να προσέλθουν στο ιατρείο. Φυσικά, οι κτηνιατρικές κλινικές είναι εξοπλισμένες με εξειδικευμένο εξοπλισμό, διαγνωστικά εργαλεία και εγκαταστάσεις που ενδέχεται να μην είναι διαθέσιμες κατά τις κατ’ οίκον επισκέψεις. Αυτό επιτρέπει μια πιο ολοκληρωμένη εξέταση και διαγνωστική επεξεργασία. Τελικά, η επιλογή εξαρτάται από παράγοντες όπως οι ατομικές ανάγκες του κατοικίδιου ζώου, η φύση του ιατρικού ζητήματος και οι προτιμήσεις του ιδιοκτήτη του κατοικίδιου. Είναι απαραίτητο να συζητήσετε τις επιλογές με τον κτηνίατρό σας για να καθορίσετε την καλύτερη πορεία δράσης, πάντα έχοντας ως γνώμονα την υγεία και την ευημερία του κατοικίδιου ζώου σας.
