Και τα νοικοκυριά στην προσπάθεια μείωσης των εκπομπών άνθρακα!
Γράφει ο Σταύρος Μονεμβασιώτης*
Μία πρωτότυπη πρωτοβουλία ανέλαβαν οι αρχές του Σενζέν προκειμένου να ενθαρρύνουν τους κατοίκους της μεγάλης πόλης να χρησιμοποιούν τα μέσα μαζικής μεταφοράς, με στόχο τον περιορισμό των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.
Πρόκειται για το πρόγραμμα «Carbon Road for Everyone» που επιβραβεύει τους ανθρώπους για τη χρήση των δημόσιων συγκοινωνιών, προτρέποντας τους να αφήσουν τα αυτοκίνητα στα πάρκινγκ και να… φυτέψουν δέντρα!
Πρόκειται για ένα μόνο μέρος της μεγάλης εκστρατείας της πολιτείας με στόχο την ενεργοποίηση των πολιτών – όχι μόνο της βιομηχανίας- προκειμένου η χώρα που θεωρείται ως η μεγαλύτερη πηγή εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου στον πλανήτη, να μετατραπεί σε μια “ουδέτερη” για τον άνθρακα χώρα έως το 2060.
Μελέτη (2021) της Ακαδημίας Επιστημών της Κίνας ανέφερε ότι τα νοικοκυριά συμβάλλουν περισσότερο από το ήμισυ των συνολικών εκπομπών της Κίνας! Πάνω από 10 δισεκατομμύρια μετρικούς τόνους ετησίως. Αυτή η προσέγγιση, ωστόσο, κάνεις τους επικριτές να διατυπώνουν την ανησυχία ότι έτσι θα μείνουν στο “απυρόβλητο” οι μεγάλες βιομηχανίες της χώρας, που μολύνουν επί δεκαετίες τώρα το περιβάλλον.
Από το 2015 οι αρχές σε επαρχίες όπως η Γκουανγκντόνγκ (ή Κουανγκντόνγκ) έδωσαν κίνητρα σε πολίτες μετατρέποντας τη μείωση εκπομπών άνθρακα σε… “πιστωτικές μονάδες”. Δεκάδες προγράμματα έχουν εμφανιστεί από τότε, από το μέτρημα… των βημάτων που κάνει ένας άνθρωπος σε μια ημέρα, μέχρι τη χρήση μέσων μαζικής μεταφοράς ή άλλων μέσων φιλικών προς το περιβάλλον, που μετατρέπουν τέτοιες δραστηριότητες σε… “νομίσματα άνθρακα”. Στο “παιχνίδι” για μια πιο πράσινη χώρα έχουν μπει ακόμα και οι τράπεζες με προγράμματα “προσωπικών λογαριασμών άνθρακα” και κίνητρα σε σχέση με την πιστοληπτική ικανότητα των πολιτών!
Η πρόκληση για πολλούς -όχι μόνο στην Κίνα- είναι το πώς θα μπορούσαν να εμπορευματοποιηθούν οι μειώσεις των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, αξιοποιώντας ένα ευρύ φάσμα ανθρώπινης δραστηριότητας και επηρεάζοντας τις συμπεριφορές των πολιτών από τον τρόπο με τον οποίο πηγαίνουν στη δουλειά τους, ταξιδεύουν, ζεσταίνουν το σπίτι τους ή διαχειρίζονται τα σκουπίδια τους!
Τα προγράμματα αυτά είναι δύσκολο να έχουν άμεσα, μεγάλη ανταπόκριση. Αυτό δείχνουν δημοσιεύματα σύμφωνα με τα οποία οι περισσότεροι χρήστες εντάσσονται (θέλοντας να δείξουν ότι ανταποκρίνονται στην πρωτοβουλία των αρχών) αλλά στην πράξη παραμένουν παθητικοί συμμετέχοντες, χωρίς να ενεργοποιούν τις δυνατότητες που τους προσφέρονται. (Σε ένα από τα προγράμματα αυτά για παράδειγμα με 30 εκατομμύρια χρήστες, ενεργά συμμετέχει μόλις το 1,4%).
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που εκφράζουν την ανησυχία ότι τέτοιες πρωτοβουλίες προσπαθούν να μεταφέρουν ευθύνες για το κλίμα από τις μεγάλες εταιρείες στην πλάτη των πολιτών και των νοικοκυριών, κάτι που δεν γίνεται πειστικό, ούτε αποδεκτό από την πλειοψηφία, ενώ είναι και επικίνδυνο για τη χαλάρωση των μέτρων περιορισμού της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης από τις βιομηχανίες.
Από την άλλη πλευρά, έχει ανοίξει και μια συζήτηση για το κατά πόσο μια τόσο σημαντική πρωτοβουλία για την προστασία του περιβάλλοντος και με τη συμμετοχή των πολιτών, θα πρέπει να έχει εθελοντικό χαρακτήρα και όχι υποχρεωτικό… Απαντήσεις σε όλα αυτά δεν έχουν δοθεί, ούτε στην Κίνα, ούτε στον υπόλοιπο κόσμο που προσπαθεί, με πολιτικές, κανόνες, περιορισμούς και κίνητρα, να διαφυλάξει τη Γη που μας φιλοξενεί όλους.
