Κόκκινα Δάνεια 32 δισ. ευρώ θα… καθαρίσει ο «Ηρακλής»

Το γνωστό απόφθεγμα «ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες», υπενθυμίζουν τραπεζίτες, όταν τους ζητείται να απαντήσουν στο ερώτημα γιατί υποδέχτηκαν με επιφυλάξεις το σχέδιο «Ηρακλής» για τη μείωση των Κόκκινων Δανείων και την πραγματοποίηση ενός αποφασιστικού βήματος για την οριστική εξυγίανση των χαρτοφυλακίων τους.

Οι επιφυλάξεις αυτές δικαιολογούνται, εν μέρει: Αν το σχέδιο «Ηρακλής» δεν αναπτυχθεί σε όλες τις λεπτομέρειές του, οι διοικήσεις των συστημικών τραπεζών δεν μπορούν να εκτιμήσουν ποιο θα είναι το τμήμα των δανείων που θα μεταφέρουν, τελικά, στο όχημα ειδικού σκοπού (SPV, Special Purpose Vehicle) το οποίο θα δημιουργηθεί με στόχο την εξυγίανση των ισολογισμών των τεσσάρων τραπεζών.

Εκείνο που θεωρείται βέβαιο είναι η συμμετοχή και των τεσσάρων συστημικών τραπεζών στο σχήμα, αφού η πλήρης εκκαθάριση των ισολογισμών του τραπεζικού συστήματος αποτελεί απαίτηση του SSM. Έτσι, οι τράπεζες αναμένουν ότι, μέσα στις προσεχείς μέρες -πριν το τέλος του μήνα, έχει δεσμευτεί το υπουργείο Οικονομικών- θα αποσαφηνιστούν οι λεπτομέρειες από τις οποίες θα εξαρτηθεί πόσα Κόκκινα Δάνεια θα ενταχθούν στο SPV.

Αισιοδοξία

Βασικός όρος, όμως, θεωρείται η ένταξη στο τμήμα των ομολογιών υψηλής διαβάθμισης (senior note) που θα εκδώσει το SPV, μη εξυπηρετούμενων δανείων με υψηλές πιθανότητες ανάκτησης. Όπως διευκρίνισε ο αρμόδιος για το τραπεζικό σύστημα υφυπουργός Οικονομικών, Γιώργος Ζαββός, -στον οποίο πιστώνεται η άμεση έγκριση του σχεδίου- το μεγαλύτερο τμήμα αυτών των ομολογιών (senior note) θα πρέπει είναι συγκεκριμένης επενδυτικής βαθμίδας και συγκεκριμένα BB.

Το ότι η αισιοδοξία είναι συγκρατημένη οφείλεται και στο γεγονός πως, ο «Ηρακλής» καλείται να «άρει» μη εξυπηρετούμενα δάνεια ύψους 32 δισ. ευρώ σε ένα σύνθετο έως περίπλοκο, για την ελληνική και την ευρωπαϊκή οικονομία, περιβάλλον. Με αυτό το δεδομένο, η επιστροφή της οικονομίας στην κανονικότητα και η ομαλή χρηματοδότηση επιχειρήσεων και νοικοκυριών δεν θεωρείται εύκολη υπόθεση.

Το σχέδιο «Ηρακλής», το οποίο εγκρίθηκε από την Ε.Ε., στηρίζεται στο σχήμα προστασίας ενεργητικού (APS) μέσω παροχής κρατικής εγγύησης ύψους 9 δισ. ευρώ, στο ασφαλέστερο (senior) μερίδιο της τιτλοποίησης που θα πραγματοποιηθεί. Το σχήμα αυτό, που πρέπει να εξειδικευθεί μέσω του εφαρμοστικού νόμου, είναι ένα σημαντικό βήμα προς την ορθή κατεύθυνση αντιμετώπισης του προβλήματος.

Κεφάλαια από την αγορά

Κατά το υπουργείο Οικονομικών, ο «Ηρακλής» αποτελεί μία λύση που στηρίζεται στην αγορά, γιατί αντλεί τα κεφάλαια από τους επενδυτές και δεν επιβαρύνει τον Έλληνα φορολογούμενο και τον κρατικό προϋπολογισμό. Προσθέτει, ακόμη, ότι είναι ελκυστικό για τους επενδυτές, γιατί προσφέρει ομόλογα με θετικές αποδόσεις σε μία εποχή αρνητικών επιτοκίων.

Παράλληλα, προσφέρει έναν καινοτόμο μηχανισμό, καθώς για πρώτη φορά στην Ευρωζώνη, μία χώρα που δεν διαθέτει επενδυτική βαθμίδα, θα έχει πρόσβαση στις αγορές για να μπορέσει να εξαλείψει το πρόβλημα των Κόκκινων Δανείων. Χάρη στο σχέδιο αυτό, οι τράπεζες θα μπορέσουν να εξυγιάνουν γρήγορα τους ισολογισμούς τους και να στραφούν στον πραγματικό τους ρόλο, που είναι η χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας, υποστηρίζουν πηγές του υπουργείου, αναφέροντας ότι «αποτελεί το πρώτο μέρος της ευρύτερης κυβερνητικής στρατηγικής για την ανάπτυξη και τη δημιουργία καλοπληρωμένων θέσεων εργασίας».

Πάνε καλά…

Σε ομιλία του στο δεύτερο Athens Investment Forum, ο επικεφαλής οικονομολόγος του ομίλου της Eurobank και πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου της ΕΕΤ, Τάσος Αναστασάτος τόνισε ότι, οι ελληνικές τράπεζες ανταποκρίνονται στην πρόκληση μείωσης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, υπεραποδίδοντας έναντι των στόχων που έχουν τεθεί.

Η βασικότερη προϋπόθεση, όμως, για την επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς πιστωτικής επέκτασης αφορά στην αναβάθμιση, ποιοτική και ποσοτική, της ζήτησης για δάνεια. Αυτό αναμένεται να ακολουθήσει την ανάκαμψη της οικονομίας και όχι να προηγηθεί, γεγονός που θέτει τις προϋποθέσεις ώστε η αναπτυξιακή προσπάθεια να οικοδομηθεί σε πιο διατηρήσιμη βάση σε σχέση με το παρελθόν, επισήμανε ο κ. Αναστασάτος.

Κ. Ρέγκλινγκ: «Σπεύστε να απαλλαγείτε»

Από την πλευρά του, ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, Κλάους Ρέγκλινγκ επισήμανε ότι, η διαδικασία μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων στην Ελλάδα πρέπει να προχωρήσει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια είναι το μεγαλύτερο οικονομικό πρόβλημα της Ελλάδας, καθώς το ποσοστό τους είναι το υψηλότερο στην Ευρώπη, σημείωσε ο κ. Ρέγκλινγκ, προσθέτοντας ότι, παρ’ όλο που υπάρχει μία μείωση που αποτελεί πρόοδο, το σημείο εκκίνησης ήταν πολύ υψηλό.