Λ. Σκορδά: «Μετά από χρόνια επιστημονικών ερευνών η ηπατίτιδα C είναι ιάσιμη»

Η χρόνια ηπατίτιδα C, οφείλεται σε ένα μικρό RNA ιό που ανακαλύφθηκε το 1989 και αποτελεί ένα από τα συχνότερα αίτια των νοσημάτων του ήπατος παγκοσμίως.

Υπολογίζεται ότι από ηπατίτιδα C πάσχει το 2-3% του παγκόσμιου πληθυσμού, ενώ στην Ελλάδα το ποσοστό φτάνει το 2,5%. H παθολόγος-ηπατολόγος, υπεύθυνη του Ηπατολογικού Ιατρείου του νοσοκομείου Ερυθρός Σταυρός, Λαμπρινή Σκορδά, μας αναλύει όλες τις λεπτομέρειες γύρω από αυτήν την κρυφή νόσο.

Κυρία Σκορδά πως μεταδίδεται ο ιός της ηπατίτιδας C;
Κυρίως με την επαφή των ατόμων με μολυσμένο αίμα ή παράγωγα αίματος. Οι συνηθέστεροι τρόποι μετάδοσης είναι:
– Η χρήση ναρκωτικών ενδοφλέβια (περισσότεροι από 80% των χρηστών έχουν ηπατίτιδα C, ακόμη και αν δεν το γνωρίζουν).
– Η μετάγγιση αίματος ή παραγώγων του (όπως πλάσμα ή αιμοπετάλια) πριν το 1992.
– Η αιμοκάθαρση.
– Το τρύπημα με μολυσμένη βελόνα ή εργαλείο.
– Η μεταμόσχευση μολυσμένου οργάνου (πριν το 1992).
– Ενέσεις, τατουάζ, piercing
– Με τη σεξουαλική επαφή, αν και, βεβαίως, η πιθανότητα μετάδοσης σε μονογαμικά, ετερόφυλα ζευγάρια είναι μικρότερη του 1% τον χρόνο, ενώ αυξάνει με πολλούς ερωτικούς συντρόφους ή ομοφυλοφιλικές επαφές
– Με μετάδοση από τη μητέρα στο παιδί στον τοκετό, σε ποσοστό 2-7%
– Κρυψιγενώς
Πρέπει να τονίσουμε ότι η ηπατίτιδα C δεν μεταδίδεται από τις τουαλέτες, σκεύη σπιτιού, πισίνες, έντομα, βήχα, φιλί ή αγκαλιά.

Ποια είναι τα συμπτώματα;
Τα κύρια συμπτώματα είναι αδυναμία, καταβολή, ανορεξία, ναυτία, έμετοι, διάρροιες, αρθραλγίες, μυαλγίες, αίσθημα βάρους στην κοιλιά, πυρετός, ίκτερος, σκούρα σαν κονιάκ ούρα ή αποχρωματισμένα κόπρανα. Αρκετά συχνά, ωστόσο, δεν υπάρχουν συμπτώματα ή είναι ήπια.

Πώς γίνεται η διάγνωση;
Γίνεται με μία απλή αιμοληψία. Ανιχνεύονται τα αντισώματα έναντι του ιού (anti-HCV). Η επιβεβαίωση, όμως, γίνεται με την ανίχνευση του ιού στο αίμα και τη μέτρηση του ιικού φορτίου (PCR RNA). Ακολουθεί ο προσδιορισμός του γονότυπου (γενετικών παραλλαγών του ιού). Εφόσον οι παραπάνω εξετάσεις είναι θετικές, πραγματοποιείται και μία απεικονιστική εξέταση, που ονομάζεται ελαστογραφία ήπατος (fibroscan), ανώδυνη όπως το υπερηχογράφημα, η οποία μας δείχνει το βαθμό της ίνωσης. Οι παραπάνω εξετάσεις είναι απαραίτητες και για την πρόσβαση στις νέες θεραπείες.

Υπάρχει εμβόλιο ή θεραπεία για την ηπατίτιδα C;
Εμβόλιο δεν υπάρχει, αλλά μετά από χρόνια επιστημονικών ερευνών η ηπατίτιδα C είναι ιάσιμη. Τα παλαιότερα θεραπευτικά σχήματα, με ενέσιμη ιντερφερόνη σε συνδυασμό με ριμπαβιρίνη, είχαν θεραπευτική επιτυχία 40-50% με πλήθος ανεπιθύμητων ενεργειών. Με τα νέα φάρμακα (DAA’s – ευθέως δρώντα αντιικά) η ίαση φτάνει σε ποσοστό έως 100%.
Είναι εύκολα στον τρόπο χορήγησης (χάπια), έχουν απλό δοσολογικό σχήμα, μικρή διάρκεια θεραπείας και το κυριότερο, ελάχιστες ανεπιθύμητες ενέργειες.

Είναι, δηλαδή, εφικτή η εξάλειψη της ηπατίτιδας C;
Ναι, χάρη στις πρόσφατες θεραπευτικές εξελίξεις. Για την επίτευξη αυτού του στόχου είναι αναγκαία η εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Δράσης, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, για την εξάλειψη της νόσου ως το 2030. Πυλώνες αυτού του σχεδίου αποτελούν η ευαισθητοποίηση, η πρόληψη, ο προσυμπτωματικός έλεγχος, η προσέγγιση ομάδων υψηλού κινδύνου, η διάγνωση και η θεραπεία.
Στις 23 Νοεμβρίου 2017 υπογράφηκε στις Βρυξέλλες το Μανιφέστο Εξάλειψης της Ηπατίτιδας C από εκπροσώπους της ελληνικής κυβέρνησης, εκπροσώπους επιστημονικών φορέων, πολιτικά πρόσωπα και τον Σύλλογο Ήπατος Ελλάδας «Προμηθέας», επιβεβαιώνοντας την κοινή πρόθεση όλων.

Γιατί είναι σημαντική η υπογραφή αυτής της συμφωνίας;
Παρά τις επιδημιολογικές προσπάθειες επιτήρησης, η νόσος εξακολουθεί να παραμένει σε μεγάλο ποσοστό αδιάγνωστη και να εξαπλώνεται ως «σιωπηλή πανδημία». Πρόσφατη έρευνα έχει δείξει ότι 80% των ασθενών δεν γνωρίζει ότι έχει τη νόσο, ενώ μόνο 58% των διαγνωσμένων έχει λάβει θεραπεία. Γι’ αυτό είναι εξαιρετικά σημαντική η διασύνδεση των ανθρώπων με ηπατίτιδα C με το Σύστημα Υγείας και, ειδικότερα, με τα Ηπατολογικά Κέντρα.
Η ηπατίτιδα C αποτελεί πρόβλημα Δημόσιας Υγείας, όμως μπορούμε να την εξαλείψουμε. Θα πρέπει να αποσυνδεθεί από την κοινωνική περιθωριοποίηση και τον στιγματισμό. Να ευαισθητοποιήσουμε τους πολίτες και ειδικότερα όσους γεννήθηκαν από το 1945 έως το 1980, να απευθύνονται στα ηπατολογικά ιατρεία της χώρας. Εκεί το εξειδικευμένο ιατρικό προσωπικό μπορεί να δώσει απαντήσεις στα ερωτήματά τους και να βοηθήσει να θεραπευθούν οριστικά.
Έτσι, θα αποφευχθούν οι μακροχρόνιες συνέπειες της νόσου, όπως η κίρρωση και ο καρκίνος του ήπατος, με τεράστιο ατομικό και κοινωνικό κόστος.