Μητσοτάκης-Ερντογάν: «Χαλαρά» αλλά εφ΄ όλης της ύλης

Επί δύο ώρες σχεδόν Κυριάκος Μητσοτάκης και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μεταξύ τυρού και αχλαδιού, άνοιξαν σε “χαλαρό κλίμα” το φάκελο των ελληνοτουρκικών θεμάτων. Παρά τις καλές προθέσεις ωστόσο που εκφράστηκαν και από τις δύο πλευρές και το κλίμα συναντίληψης για να πέσουν οι τόνοι, το τετ-α-τετ γεννά πολλα ερωτηματικά, καθώς σύμφωνα με την τουρκική προεδρία η εκτίμηση του κ. Ερντογάν είναι ότι από δω και πέρα θα σημειωθεί πρόοδος σε ζητήματα, όπως τα προβλήματα του Αιγαίου, οι μειονότητες, η καταπολέμηση της τρομοκρατίας και η λαθρομετανάστευση.

Αίσθηση όμως προκαλούν και οι αναφορές Τουρκικών ΜΜΕ ότι οι δύο άνδρες επικεντρώθηκαν στο μείζον ζήτημα της ενεργειακής κρίσης που επιδεινώνεται με τον πόλεμο στην Ουκρανία, με τις εκτιμήσεις να αναφέρονται ακόμη και σε ενδεχόμενα σενάρια και “παζάρια” περί “συνεκμετάλλευσης”.

“Το γεύμα κράτησε δύο ώρες, καθ’ όλη τη διάρκεια οι ηγέτες ήταν μόνοι τους. Σε πολύ καλό κλίμα έγινε η συζήτηση και η κάθε πλευρά επανέλαβε τις πάγιες θέσεις. Ήταν όμως τελείως διαφορετικός τόνος οξύτητας από μέρους της τουρκικής πλευράς” έλεγαν μετά τη συνάντηση κυβερνητικές πηγές.

“Μετά από πολύ καιρό, οι δύο χώρες συνομίλησαν ως σύμμαχοι για τις μεγάλες προκλήσεις ασφαλείας που βάζει η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Υπήρξε συναντίληψη ότι με βάση αυτά που γίνονται μετά την εισβολή στην Ουκρανία, δεν υπάρχει λόγος να προσθέτουμε προβλήματα και εντάσεις” τόνιζαν οι ίδιες πηγές, σημειώνοντας ότι σε αυτό το περιβάλλον, συμφωνήθηκε ότι πρέπει να γίνει προσπάθεια να πέσουν οι τόνοι.

Γι’ αυτό δόθηκε έμφαση στα θέματα της θετικής ατζέντας και της οικονομικής συνεργασίας και σε αυτό το πλαίσιο τέθηκε και το ζήτημα της ενέργειας, χωρίς να επεκταθούν οι δύο ηγέτες σε περισσότερες λεπτομέρειες, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.

Έτσι οι δύο πλευρές συμφώνησαν να διαμορφώσουν κανάλια επικοινωνίας σε αρκετά επίπεδα και έδωσαν και ραντεβού, αν πάνε καλά τα πράγματα, στο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας, που είναι προγραμματισμένο το φθινόπωρο στη Θεσσαλονίκη, υπό την ηγεσία Μητσοτάκη και Ερντογάν. Επίσης ο κ. Μητσοτάκης απάντησε θετικά ότι τον επόμενο μήνα, τον Απρίλιο, θα γίνει η επίσκεψη στην Άγκυρα για τα ΜΟΕ από στρατιωτικά κλιμάκια, καθώς η πρόσκληση εκκρεμούσε από τον Νοέμβριο.

Συζήτηση έγινε και για το θέμα των ανθρωπιστικών διαδρόμων στην Ουκρανία. Ο κ. Ερντογάν είπε μάλιστα ότι οι Τούρκοι φυγάδευσαν μια Ελληνίδα από τη Χερσώνα. Για το μεταναστευτικό, το μήνυμα ήταν ότι κάθε πλευρά πρέπει να κάνει αυτά που της αναλογούν, αλλά δεν υπήρξε μετακίνηση από τις πάγιες εθνικές θέσεις στα διμερή ζητήματα.

“Προς όφελος όλων είναι και οι τόνοι να πέσουν και να συνεργαστούμε εκεί που πρέπει να συνεργαστούμε. Το ζήτημα είναι να μην προσθέτουμε και άλλα προβλήματα. Η οξύτητα δεν βοηθάει, δεν έχει να προσθέσει κάτι παραπάνω” προσέθεταν οι ίδιες πηγές, υπογραμμίζοντας ότι η εκτίμηση που υπάρχει στην Αθήνα είναι ότι μπορεί η συνάντηση να είναι θεμέλιο μιας καλύτερης εποχής το επόμενο διάστημα. “Το κλίμα ήταν καλό, ο τόνος ήταν σαφώς διαφορετικός από την τουρκική πλευρά κυρίως. Αυτό κρατήθηκε ως κάτι θετικό” έλεγαν οι ίδιες πηγές.

Κ. Μητσοτάκης: Θεμέλια βελτίωσης των σχέσεών μας

Στη συνάντηση με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αναφέρθηκε και ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά τη συνομιλία του με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο.

“Ήταν μία συνάντηση που έγινε πρέπει να σας πω σε καλό κλίμα. Ελπίζω ότι συμφωνήσαμε ότι αντιμετωπίζουμε τόσες προκλήσεις ως ανθρωπότητα, αλλά και ως δύο χώρες-σύμμαχοι του ΝΑΤΟ αυτή την εποχή, που είναι πιο σημαντικό να εστιάζουμε σε αυτά που μας ενώνουν και λιγότερο σε αυτά που μας χωρίζουν. Προφανώς επαναλάβαμε τις πάγιες εθνικές μας θέσεις, δώσαμε, όμως, έμφαση στην οικοδόμηση μιας θετικής ατζέντας κυρίως στον τομέα της οικονομίας, όπου νομίζω ότι μπορούμε να κάνουμε μία σημαντική πρόοδο τους επόμενους μήνες” είπε ο πρωθυπουργός.

“Kαι εφόσον όλα πάνε καλά -συνέχισε- πιστεύω ότι θα μπορούμε να συγκαλέσουμε ένα Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας στην Ελλάδα πια -είναι η σειρά μας να το διοργανώσουμε- με το καλό το φθινόπωρο. Οπότε νομίζω ότι ήταν μία ευκαιρία για μία πολύ ανοιχτή, πολύ ειλικρινή συζήτηση και πιστεύω ότι βάλαμε τα θεμέλια. Είμαι προσεκτικός στις διατυπώσεις μου, γιατί όπως καταλαβαίνετε έχουμε μεγάλες διαφορές, οι οποίες δεν γεφυρώνονται από τη μία στιγμή στην άλλη. Πιστεύω ότι βάλαμε τα θεμέλια για τη βελτίωση των σχέσεών μας και κυρίως για να συνεργαστούμε στα μεγάλα ζητήματα τα οποία αυτή τη στιγμή αντιμετωπίζουμε τεράστιες προκλήσεις. Είδατε πάλι και σήμερα τραγικές εικόνες από την Ουκρανία με αμάχους να χάνουν τη ζωή τους. Αυτά πρέπει να μας απασχολούν”.

Η τουρκική προεδρία

Νωρίτερα, μία ώρα περίπου μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης που είχαν ο πρωθυπουργός και ο Τούρκος πρόεδρος στην προεδρική κατοικία στην Κωνσταντινούπολη, η Διεύθυνση Επικοινωνιών της τουρκικής προεδρίας εξέδωσε ανακοίνωση για το περιεχόμενο των συνομιλιών.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση των Τούρκων, οι δύο ηγέτες συζήτησαν για τις τρέχουσες γεωπολιτικές εξελίξεις με τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία, εκφράζοντας τους προβληματισμούς τους. Επιπλέον, επικεντρώθηκαν στα αμοιβαία οφέλη από την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών.

Παρά τις διαφωνίες μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας, στη συνάντηση συμφωνήθηκε να παραμείνουν ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας και να βελτιωθούν οι διμερείς σχέσεις.

Σύμφωνα πάντα με την ανακοίνωση της τουρκικής προεδρίας, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αναφέρθηκε στα βήματα που έχει κάνει η Τουρκία, με στόχο να γυρίσει νέα σελίδα στις διμερείς σχέσεις. Δήλωσε, επίσης, ότι διατηρεί την πεποίθησή του ότι θα σημειωθεί πρόοδος σε ζητήματα όπως “τα προβλήματα του Αιγαίου, οι μειονότητες, η καταπολέμηση της τρομοκρατίας και η λαθρομετανάστευση και να προχωρήσουν οι σχέσεις σε υψηλότερο επίπεδο”.

Παράλληλα, εμφανίζεται να υποστήριξε ότι τα προβλήματα μπορούν να επιλυθούν με ειλικρινή διάλογο, καθώς δύο γειτονικές χώρες πρέπει πάντα να συνομιλούν -και όχι μόνο σε περιόδους κρίσης.

Χαλαρά…

Να σημειωθεί ότι από την αρχή φάνηκε το χαλαρό κλίμα της συνάντησης των δύο ηγετών στην προεδρική κατοικία Βαχντετίν, στην ασιατική πλευρά της Κωνσταντινούπολης, που σηματοδοτήθηκε και από την ενδυμασία τους, καθώς κανένας τους δεν φορούσε γραβάτα.

Μάλιστα το σχολίασαν και οι δύο με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να λέει ότι “η πιο χαλαρή ενδυμασία προσφέρεται για πιο ουσιαστικές συζητήσεις”. Ο Τούρκος πρόεδρος φέρεται να συμφώνησε με την επισήμανση του Ελληνα πρωθυπουργού, πως θα έχουν πάρα πολλά να συζητήσουν με όσα γίνονται στην περιοχή, λέγοντας πως θα τα συζητήσουν όλα.

Αφού κάθισαν στο τραπέζι και πριν απομακρυνθούν οι κάμερες είχαν έναν διάλογο για το τι θα πιουν, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να λέει πως το νερό είναι μια χαρά, αλλά πως θα έπινε ευχαρίστως και τσάι, αν αυτό έκανε και ο Ταγίπ Ερντογάν.