Ο καπετάν Ανάποδος και ο γιατρός της καρδιάς μας…

Μόλις έκλεισα τα 62. «Να πεθαίνεις στα 30 σου». Ξεγραμμένο με είχανε. Οι γιατροί. Μου λέγανε «καλά 40» και κατεβάζανε τα μάτια. Να μη δω την σκιά τους. Πολύ ευχαριστημένος είμαι, αφού έφτασα ως εδώ. Έχω ζήσει τρείς ζωές, ζόρικες, πλούσιες, συναρπαστικές, που οι άλλοι δεν μπορούν ούτε να φανταστούν.

Αν γουστάρω να κάνω κάτι ακόμα; Ναι αμέ! Δραματοποιημένα δημοσιογραφικά ντοκιμαντέρ. Ιδού τα δύο πρώτα. Για τους ευπατρίδες που παρουσιάζω σήμερα. Ψάχνω χρηματοδότηση. Αν η ιστορία τους σε εξιτάρει και θες να επενδύσεις, ζήτα το κινητό μου από την διεύθυνση. Καλή χρονιά σε όλους-ες.

Ντοκιμαντέρ Νο.1: Σιχαμένοι, κακομούτσουνοι παρακρατικοί σέρνουν βρίζοντας, μες τα αίματα, το άψυχο σώμα του. Τον σταυρώνουν στην κεντρική πλατεία της Χαλκίδας. Είχε την ηλικία του Χριστού και του Τσε Γκεβάρα. Στο «ακάνθινο στεφάνι» έγραφαν: «Ο Ανάποδος εσταυρωμένος». Εκατοντάδες άνθρωποι κλαίνε κάτω απ τον σταυρό.

Ο Εμφύλιος, ήδη, είχε τελειώσει. Σκόρπιοι αντάρτες εδώ και εκεί. Στην Εύβοια απέμεινε μια μικρή ομάδα ανυπότακτων, που τα τελευταία δύο χρόνια, με τη βοήθεια των χωρικών, είχε συντρίψει τις πιο επίλεκτες και πολυπληθείς δυνάμεις του στρατού και της χωροφυλακής. Όπως στη άνιση μάχη της Φτερίτσας, στις 7 Γενάρη 1948.

Σε όλες τις μάχες νικούσε. Έγινε θρύλος. Έλεγαν ότι, είναι πανταχού παρών. Χτυπούσε στη βόρεια Εύβοια και την άλλη στιγμή ψιθύριζαν ότι ξαναεμφανίστηκε στη νότια. Στα ορεινά χωριά λάτρευαν για χρόνια, ακόμη λατρεύουν, κάποιον Ανάποδο. Τον αποκαλούσαν «καπετάνιο», μα ήτανε παιδί. Μια πραγματική ροκ εντ ρολ ιστορία.

Οι δύο τελευταίοι εξαθλιωμένοι, κυνηγημένοι, αποκαμωμένοι αντάρτες, ο Θύμιος Καψής και ο σύντροφός του, κρύβονται σε μια σπηλιά, στο ύψωμα Πυξαριά. Είναι 5 Νοέμβρη του 1949. Ο καπετάν Ανάποδος ξαπλώνει να κοιμηθεί και λέει στον Ψαθά: «Κάμε ό,τι θες για να σωθείς, εγώ εδώ θα κοιμηθώ». Κι ο Ψαθάς τον δολοφονεί στον ύπνο του και παραδίδεται στους χωροφύλακες.

Ήταν φοιτητής της Νομικής. Το παρατσούκλι «Ανάποδος» τού το είχαν κολλήσει οι συμμαθητές του στο Γυμνάσιο του Δαδιού. Πιάστηκε αιχμάλωτος από τους Βρετανούς στην μάχη της Αθήνας, τον Δεκέμβρη του ‘44. Δραπέτευσε με μια ομάδα πιτσιρικάδων από το στρατόπεδο κρατουμένων στο Χασάνι. Τον Οκτώβρη του 1944 υποδέχονται, μαζί με τον Νικηφόρο, στην απελευθερωμένη Λαμία, τον Άρη Βελουχιώτη…

Το 1946 εντάχτηκε στις πρώτες ομάδες καταδιωκόμενων του Παρνασσού. Το 1947 ήταν Πολιτικός Επίτροπος στο Αρχηγείο Φθιωτιδο-Φωκίδας και στη συνέχεια στο Αρχηγείο Παρνασσίδας, στο επιτελείο του Διαμαντή. Με μια μικρή ομάδα ανταρτών, πέρασε στην Εύβοια στα τέλη του 1947. Η ιστορία του Ανεξάρτητου Τάγματος Εύβοιας του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, στα δύο χρόνια που έδρασε στο νησί ο Καπετάν Ανάποδος (Θύμιος Καψής, 1922-1949). Ο τελευταίος αντάρτης ήταν ένας χιουμορίστας φοιτητής της Νομικής. Θα προτείνω να τον υποδυθεί ένας νεαρός ταλαντούχος ηθοποιός και -κατ’ εμέ- κειμενογράφος, ο Χάρης Τζωρτζάκης.

Αρχές της δεκαετίας του ’90, έγραψα για εκείνον στην «ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ». Στο καφενεδάκι απέναντι από την Νομική γνώρισα το πρωτοπαλίκαρό του, που κατάφερε να επιζήσει και έγραψε το βιβλίο «Στην Εύβοια σταυρώσανε την λευτεριά». Το 2008, με νονό τον Τζίμη Πανούση, έφτιαξα στον ραδιοσταθμό 99,5 της Γιάννας Αγγελοπούλου μια εικονική διαδικτυακή οργάνωση χιλιάδων, αναμεταξύ τους αγνώστων, στελεχών-ακροατών, που έγραφαν και λέγανε ό,τι θέλανε, με παρατσούκλια. Τη χρονιά που δολοφόνησαν τον 15χρονο Γρηγορόπουλο, οι «Ανάποδοι» είπαν όσα έπρεπε, κάποτε, να ειπωθούν.

Ντοκιμαντέρ Νο.2: Ο γιατρός Βασίλης Τσιρώνης, επικεφαλής του ΟΕΜ (Ουδετερόφιλο Ελλαδικό Μέτωπο) και εκδότης του «Μπλε» βιβλίου, πρότεινε λευκή ψήφο στην κάλπη. Έπεσαν 251 χιλιάδες λευκά ψηφοδέλτια. Την επομένη πήγαν να τον συλλάβουν για μια παλιά οικογενειακή αεροπειρατεία, που έκανε στην δικτατορία. Ταμπουρώθηκε στο διαμέρισμά του στο Παλαιό Φάληρο, το οποίο ανακήρυξε ανεξάρτητο κράτος. Όρκισε κυβέρνηση στην πολυκατοικία. Το νέο κράτος πολιορκήθηκε επί μήνες. Κάθε τόσο έβγαινε στο μπαλκόνι και έβγαζε πύρινους λόγους. Εικοσιοκτώ ένοπλοι κομάντος τον περικύκλωσαν. Βγήκε στο μπαλκόνι κραδαίνοντας ένα όπλο. Τον δολοφόνησαν ελεύθεροι σκοπευτές της αστυνομίας, 11 Ιουλίου του 1978. Ήταν 49 χρονών. Είπαν ότι αυτοκτόνησε. Κανείς δεν τιμωρήθηκε.

Ο τραγικός θάνατος του πιο έντιμου πολίτη. Η δολοφονία του άκακου αρχηγού ενός ελεύθερου κράτους. Κουτί θα ταίριαζε ο ρόλος στον Αντώνη Καφετζόπουλο.

Σαραντάρης, στις 16 Αυγούστου του 1969, η χούντα τον είχε αποφυλακίσει προσωρινά. Μπήκε στο πιλοτήριο, στο Ντακότα DC-3 της Ολυμπιακής Αεροπορίας, πτήση Αγρίνιο-Ιωάννινα, μαζί με τη γυναίκα και τα δύο παιδιά του και έκαναν την πρώτη, παγκοσμίως, οικογενειακή αεροπειρατεία: «Στο όνομα της δημοκρατίας, της λευτεριάς και του ανθρωπισμού». Ήθελε να ζητήσει πολιτικό άσυλο στην κόκκινη Αλβανία του Εμβέρ Χότζα, για να δείξει ότι ο Παπαδόπουλος ήταν χειρότερος. Το προσγείωσε στα Τίρανα. Οπως περιγράφει η αεροσυνοδός, μετά τις διαπραγματεύσεις τον παρέλαβε μια Μερσέντες 600άρα, απλώθηκε ένα κόκκινο τραπεζομάντυλο, στήθηκε  μακρύ τραπέζι κι έγινε τρικούβερτο γλέντι. Χόρευαν τσάμικα όλοι μαζί, οικογενειάρχες αεροπειρατές, ταλαιπωρημένοι επιβάτες και Αλβανοί μαρξιστές. Στην επιστροφή τη Ντακότα υποδέχτηκε ο ίδιος ο Αριστοτέλης Ωνάσης και καθησύχασε το πλήρωμα.

Δεν ήταν αριστερός, ο στρατιωτικός γιατρός των εξόριστων του Αη Στράτη ήτανε. Ενας ανθρωπιστής, που τίμησε τον όρκο του στον Ιπποκράτη. Το 1958, σαν γιατρός του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, έκανε μια μεγάλη ανθρωπιστική εκστρατεία, σώζοντας τη ζωή εκατοντάδων πολιτικών κρατουμένων-εξόριστων. Έστειλε τους βαριά ασθενείς για θεραπεία στην Αθήνα, ενώ απαγορευόταν. Ζητούσε φάρμακα, στοιχειώδες ιατροφαρμακευτικό υλικό. Έδωσε στη δημοσιότητα -κυρίως στον ξένο Τύπο- συντριπτικές αποκαλύψεις, χαρακτηρίζοντας «έγκλημα ανθρωποκτονίας» όσα γίνονταν τότε στα στρατόπεδα και στις φυλακές. Αυτό τον έφερε σε σύγκρουση με το επίσημο κράτος.

Τον φυλάκισαν δύο φορές. Την πρώτη, μετά από μήνυση του υπουργού Υγείας της κυβέρνησης Καραμανλή, όπου πήγε να διαμαρτυρηθεί και πλακωθήκανε άσχημα. Στη φυλακή οργάνωσε απεργία πείνας των κρατουμένων. Στη Βαρβάκειο αγορά, έβγαλε μια καραμπίνα μπερέτα και πυροβόλησε, όπως και τις άλλες φορές στον αέρα, συμβολικά. Ο Γιάννης Σκανδάλης, ο Μανώλης Μαθιουδάκης και άλλα στελέχη του ΟΕΜ, δικάστηκαν επίσης. Ο πατέρας του Σκανδάλη πεθαίνει από ανακοπή στις φυλακές της Κέρκυρας, περιμένοντας να δει τον γιό του που έχει βασανιστεί. Όταν δεν φτάνανε τα λεφτά για τυπογραφικά, το υπόλοιπο περιοδικό του γραφόταν με στυλό κι όταν εξαντλούνταν, οι αναγνώστες το έπαιρναν σε φωτοτυπίες.

Εκτός των άλλων τον είχε καταγγείλει η εφημερίδα ΒΗΜΑ -λίβελους έγραφε εναντίον του Χρήστου Λαμπράκη- ότι απήγαγε ένα κοριτσάκι από τον κάτω όροφο και το έβαλε στην κυβέρνησή του. Τριάντα χρόνια μετά τη δολοφονία του, το κοριτσάκι που ήταν πλέον Κυρία, είπε στη «LIFO» ότι ανέβηκε στο διαμέρισμα-ελεύθερο κράτος του Τσιρώνη με τη θέλησή της και πως έχει πάντα σε μεγάλη εκτίμηση τον γιατρό της καρδιάς μας.