ΟΟΣΑ: Ο μέσος πραγματικός μισθός στην Ελλάδα μειώθηκε 7,4%

Τη μείωση των πραγματικών μισθών είχε ως συνέπεια ο υψηλός πληθωρισμός στις χώρες του ΟΟΣΑ το 2022, σύμφωνα με τα όσα διαπιστώνει σε έκθεσή του ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ).

Στην έκθεση, στην οποία καταγράφονται οι μεταβολές και οι επιπτώσεις των φορολογικών και ασφαλιστικών επιβαρύνσεων στα εισοδήματα των μισθωτών εργαζομένων (Tax Wage) επισημάίνεται ότι στην Ελλάδα, ο μέσος ονομαστικός μεικτός μισθός το 2022 αυξήθηκε κατά 1,5% αλλά ο μέσος πραγματικός μισθός μειώθηκε κατά 7,4% λόγω του πληθωρισμού 9,7%.

Βάσει, εξάλλου, των όσων αναφέρονται στην έκθεση:

* Η συνολική φορολογική επιβάρυνση των μισθωτών στην Ελλάδα – δηλαδή το ποσό του φόρου εισοδήματος και των ασφαλιστικών εισφορών των μισθωτών, αφού αφαιρεθούν τα επιδόματα, ως ποσοστό στο συνολικό κόστος εργασίας – μειώθηκε οριακά κατά 0,02 ποσοστιαίες μονάδες για τους άγαμους μισθωτούς χωρίς παιδιά με μέσο εισόδημα και διαμορφώθηκε στο 37,1%.

Η οριακή υποχώρηση της συνολικής επιβάρυνσης των μισθών (tax wedge) προέκυψε κυρίως από τη μείωση των εισφορών εργαζομένων και εργοδοτών για την επικουρική ασφάλιση, η οποία μείωσε συνολικά την επιβάρυνση κατά 0,21 ποσοστιαίες μονάδες. Η μείωση αυτή υπερκάλυψε την αύξηση της επιβάρυνσης από τη φορολογία εισοδήματος κατά 0,18 ποσοστιαίες μονάδες, λόγω της αύξησης των ονομαστικών εισοδημάτων.

* Για το σύνολο των χωρών του ΟΟΣΑ, ο μέσος συντελεστής για την παραπάνω κατηγορία νοικοκυριών παρέμεινε αμετάβλητος στο 34,6%.

* Για τα ζευγάρια με δύο παιδιά και έναν εργαζόμενο με μέσο μισθό, η συνολική επιβάρυνση αυξήθηκε στην Ελλάδα οριακά κατά 0,03 ποσοστιαίες μονάδες στο 33,7%, ενώ στο σύνολο των χωρών-μελών του ΟΟΣΑ αυξήθηκε κατά μέσο όρο κατά 1,05 ποσοστιαίες μονάδες στο 25,6%.

* Για εγγάμους με δύο παιδιά, εκ των οποίων ο ένας έχει μέσο μισθό και ο άλλος το 67% του μέσου μισθού, η φορολογική επιβάρυνση στην Ελλάδα αυξήθηκε κατά 1,52 ποσοστιαίες μονάδες, στο 35,7%. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, η αύξηση οφείλεται στο γεγονός ότι τα νοικοκυριά της κατηγορίας αυτής δεν δικαιούνταν επιδόματα παιδιών λόγω της αύξησης του μέσου μισθού. Στις χώρες του ΟΟΣΑ η μέση αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης για την κατηγορία αυτή ήταν 0,45 ποσοστιαίες μονάδες στο 29,4%.

Όπως σημειώνει ο ΟΟΣΑ, τα αποτελέσματα της έκθεσης υπογραμμίζουν τη σημασία πολιτικών για τον μετριασμό του αντίκτυπου που έχει ο πληθωρισμός. Από στοιχεία που συγκέντρωσε ο Οργανισμός προκύπτει ότι σε 17 χώρες του εφαρμόσθηκε πέρυσι αυτόματη αναπροσαρμογή του συστήματος φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων, ενώ σε 21 χώρες η προσαρμογή ήταν στη διακριτική ευχέρειά τους. Οι περισσότερες χώρες προχώρησαν σε προσαρμογή των ασφαλιστικών εισφορών και οι μισές σε προσαρμογή των επιδομάτων.

Επιπλέον, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάζονται στην έκθεση:

* Σε δύο χώρες του ΟΟΣΑ με φθίνουσες συνολικές φορολογικές επιβαρύνσεις ως ποσοστό του κόστους εργασίας – την Ελλάδα και την Ουγγαρία – οι αλλαγές προήλθαν από χαμηλότερες εισφορές κοινωνικής ασφάλισης. Στην Ελλάδα, ο συντελεστής εισφοράς για επικουρική ασφάλιση εργαζομένων μειώθηκε τόσο για τους εργοδότες όσο και για τους εργαζομένους, οδηγώντας σε μείωση της μέσης φορολογικής συνολικής επιβάρυνσης κατά 0,02 ποσοστιαίες μονάδες.

* Στην Εσθονία, το Λουξεμβούργο και την Ελλάδα, η αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης ήταν αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης των υψηλότερων μισθών με την προοδευτικότητα του φορολογικού συστήματος. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η κατάργηση της πίστωσης φόρου για τη διατροφή των παιδιών και των μεταφορών μετρητών, και τα δύο μέτρα στήριξης για τον COVID-19, οδήγησαν σε αύξηση της μέσης φορολογικής σφήνας. Στη Χιλή, η αύξηση ήταν το αποτέλεσμα της αναστολής του έκτακτου οικογενειακού εισοδήματος, ενός μέτρου στήριξης για τον COVID-19 που εισήχθη το 2021.

* Το ποσοστό του κόστους εργασίας που καταβλήθηκε στο φόρο εισοδήματος διέφερε σημαντικά μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ το 2022. Τα χαμηλότερα ποσοστά καταγράφηκαν στην Κολομβία, την Κόστα Ρίκα και τη Χιλή (όλα στο μηδέν), με την Τσεχική Δημοκρατία, την Ελλάδα, την Ιαπωνία, την Κορέα, το Μεξικό, την Πολωνία, τη Σλοβακία, τη Σλοβενία και την Τουρκία να βρίσκονται κάτω από από το 10%. Το υψηλότερο ποσοστό ήταν στη Δανία (35,5%), με την Αυστραλία, το Βέλγιο, την Ισλανδία, την Ιρλανδία και τη Νέα Ζηλανδία επίσης πάνω από 20%.

* Το ποσοστό του εργατικού κόστους που καταβλήθηκε στις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης των εργαζομένων διέφερε επίσης ευρέως, κυμαινόμενο από μηδέν στην Αυστραλία, την Κολομβία, τη Δανία και τη Νέα Ζηλανδία έως 19,0% στη Σλοβενία και 19,2% στη Λιθουανία. Οι εργοδότες στη Γαλλία πλήρωσαν το 26,7% του κόστους εργασίας σε εισφορές κοινωνικής ασφάλισης, το υψηλότερο μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ. Οι εισφορές εργοδοτών ήταν πάνω από το 20% του κόστους εργασίας σε 9 άλλες χώρες – Αυστρία, Βέλγιο, Κόστα Ρίκα, Τσεχική Δημοκρατία, Εσθονία, Ιταλία, Σλοβακική Δημοκρατία, Ισπανία και Σουηδία.

* Σε σύγκριση με το 2021, η μέση φορολογική επιβάρυνση του ζευγαριού με δύο εισοδήματα από μισθούς μειώθηκε κατά 0,45 ποσοστιαίες μονάδες το 2022 στο σύνολο των χωρών-μελών του ΟΟΣΑ. Ωστόσο, γι’ αυτόν τον τύπο νοικοκυριού, η φορολογική επιβάρυνση αυξήθηκε σε 24 από τις 38 χώρες του ΟΟΣΑ, μειώθηκε σε 13 και παρέμεινε στο ίδιο επίπεδο στην Κόστα Ρίκα. Οι αυξήσεις ξεπέρασαν τη μία ποσοστιαία μονάδα σε πέντε χώρες: Εσθονία (1,06 π.μ.), Λουξεμβούργο (1,2 π.μ.), Ελλάδα (1,52 π.μ.), Ηνωμένες Πολιτείες (6,94 π.μ.) και Χιλή (15,25 π.μ.).