Προέχει η «επούλωση των πληγών» του ΕΣΥ και η στήριξη των ανθρώπων του

Του Ανδρέα Ξανθού*
Σε πλήρη αντίθεση με όλες τις επιδημιολογικές προβλέψεις και τις προειδοποιήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), που θεωρεί «ασυγχώρητη επιπολαιότητα» τη συζήτηση για το τέλος της πανδημίας, η κυβέρνηση και ο Υπουργός Υγείας κ. Πλεύρης έσπευσαν, δέκα μέρες πριν το Πάσχα, να στείλουν το λάθος μήνυμα της «λήξης» της υγειονομικής κρίσης.

Όσο και αν δεν το παραδέχονται, η αναγγελία της κατάργησης από τον Μάιο, όλων των μέτρων προστασίας της Δημόσιας Υγείας (μάσκες, τεστ, έλεγχοι, πιστοποιητικά εμβολιασμού, ποσοστά πληρότητας στους κλειστούς χώρους κ.λπ.) δίνει το «σήμα» ότι ο κίνδυνος πέρασε, ότι η υγειονομική κρίση έχει τελειώσει και ότι επιστρέφουμε στην κανονικότητα, χωρίς κανένα περιορισμό.

Για άλλη μια φορά, επίσης, η κυβέρνηση και ο ΥπουργόςΥγείας έχουν το θράσος να επικαλούνται, ψευδέστατα και παραπειστικά, τη «σύμφωνη γνώμη» των ειδικών. Η οποία, βεβαίως, δεν υπάρχει. Ας δημοσιοποιήσει επιτέλους ο Υπουργός Υγείας τα πρακτικά της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για να δούμε αν συζητήθηκε το συγκεκριμένο πλαίσιο άρσης  περιορισμών, ποιος το εισηγήθηκε, ποια ήταν τα επιστημονικά επιχειρήματα και ποια ήταν η επίσημη θέση της Επιτροπής. Είναι σαφές ότι αυτή η «αποκλιμάκωση» δεν αποτελεί μια επιστημονικά τεκμηριωμένη απόφαση, αλλά αμιγώς πολιτική επιλογή.

Η κυβέρνηση, όπως πάντα «με εντολή» του Πρωθυπουργού και με «επισπεύδοντα» τον κ. Πλεύρη, σπεύδει να κηρύξει τετράμηνη «ανακωχή» στη μάχη κατά της πανδημίας και περιμένει να «κάνει ταμείο» τον Σεπτέμβρη! Σε μια φάση που η υγειονομική τραγωδία των 50-70 ημερήσιων θανάτων δεν υποχωρεί ούτε αποκλιμακώνεται. Προφανώς, το μήνυμα είναι «ανοίγουμε τον τουρισμό όπως, όπως και ό,τι γίνει»!

Μόνο που ο Γενικός Διευθυντής του ΠΟΥ Δρ. Τέντρος, τονίζει σε πρόσφατες δηλώσεις του ότι η πρόωρη «χαλάρωση» ευνοεί νέες μεταλλάξεις του ιού και επωάζει το επόμενο επιδημικό κύμα. Η τραγική εμπειρία της χώρας μας από τα προηγούμενα επιδημικά κύματα, αποδεικνύει ότι η επανεξέταση των μέτρων από τον Σεπτέμβρη πρακτικά θα είναι «κατόπιν εορτής», το ΕΣΥ θα βρεθεί για άλλη μια φορά απροετοίμαστο και η  πιθανότητα να ζήσουμε νέα δράματα και επιπλέον αποτρέψιμους θανάτους είναι πολύ μεγάλη.

Η επανάληψη του ίδιου λάθους από την κυβέρνηση δεν συνιστά ολιγωρία ή ανικανότητα, αλλά συνειδητή αγνόηση του υγειονομικού κινδύνου, στο όνομα μιας «κανονικότητας» που εδώ και ενάμισι χρόνο εξαγγέλλεται, αλλά δεν έρχεται. Το «τελευταίο μίλι προς την Ελευθερία» αποδείχθηκε αργό και επώδυνο.

Δυστυχώς, πίσω από αυτούς τους χειρισμούς, υπάρχει η κυνική αντίληψη των ανά τον κόσμο νεοφιλελεύθερων ότι «αρκετά με τη Δημόσια Υγεία, ώρα να λειτουργήσει η ελεύθερη αγορά». Με όποιο κόστος. Μόνο που σε συνθήκες πιθανής αναζωπύρωσης της πανδημίας και ανεξέλεγκτης διασποράς στην κοινότητα, η οικονομία θα «παγώσει» ξανά και τα σενάρια της γρήγορης ανάκαμψης θα διαψευστούν. Διαψεύδοντας οικτρά τις προσδοκίες που δημιουργούνται στην κοινωνία και εντείνοντας την κρίση δημόσιας εμπιστοσύνης.

Αυτό που ενοχλεί περισσότερο είναι ότι, ενώ επανέρχεται πλήρως η κανονικότητα στην οικονομία και την κοινωνία, δεν έχει τεθεί ως απόλυτη προτεραιότητα η αντίστοιχη επιστροφή του ΕΣΥ στην κανονικότητα και η ανάκτηση της τακτικής λειτουργίας των Δημόσιων Δομών Υγείας. Αυτός ο στόχος, του συνδυασμού δηλαδή της Covid και της non-Covid φροντίδας, δεν τέθηκε εξ’ αρχής από το Υπουργείο Υγείας, με αποτέλεσμα να αγνοηθεί η συνήθης νοσηρότητα και να υποτιμηθούν όλα τα άλλα, σοβαρά και απειλητικά για τη ζωή, νοσήματα.

Έτσι συμπιέστηκαν οι ανάγκες υγειονομικής φροντίδας των χρόνιων ασθενών, το 2020-2021 καταγράφεται υπερβάλλουσα θνησιμότητα στη χώρα από μη Covid παθήσεις και έχουν τριπλασιαστεί οι ανικανοποίητες ιατρικές ανάγκες των  πολιτών (από 8% το 2019 σε 24% σήμερα). Με άλλα λόγια, ακριβώς λόγω της κυβερνητικής διαχείρισης, αυξήθηκαν οι ανισότητες στη φροντίδα υγείας σε περίοδο υγειονομικής κρίσης.

Σήμερα λοιπόν προέχει η «επούλωση των πληγών» του ΕΣΥ και η διασφάλιση της δυνατότητας των ασθενών να κλείσουν έγκαιρα το ραντεβού τους, στα τακτικά εξωτερικά ιατρεία, να προγραμματίσουν χωρίς πολύμηνες αναμονές μια μη επείγουσα χειρουργική επέμβαση, να πραγματοποιήσουν τον εργαστηριακό έλεγχο ρουτίνας χωρίς καθυστέρηση και οικονομική επιβάρυνση. Πάνω απ’ όλα όμως, προέχει η έμπρακτη στήριξη του ανθρώπινου δυναμικού του ΕΣΥ, το ηθικό του οποίου έχει υποχωρήσει λόγω της εξάντλησης των ψυχοσωματικών αντοχών και, κυρίως, λόγω της έλλειψης ορατής προοπτικής για βελτίωση  της κατάστασης.

Επένδυση στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας και αναβάθμιση των συνθηκών εργασίας και αμοιβής του προσωπικού του χρειαζόμαστε και όχι άνοιγμα του ΕΣΥ στην αγορά και ιδιωτικοποιήσεις. Με σεβασμό στην αξιοπρέπεια και στα δικαιώματα, τόσο των υγειονομικών όσο και των ασθενών.

Η κυβέρνηση είναι σε τροχιά μη αναστρέψιμης φθοράς. Δεν της «βγαίνει» πλέον τίποτα. Ούτε την πανδημία είναι σε θέση να διαχειριστεί, ούτε το ΕΣΥ έχει την πρόθεση να ενισχύσει, ούτε μπορεί να λύσει κανένα ζωτικό πρόβλημα της καθημερινότητας των πολιτών. Είναι ζήτημα επιβίωσης της κοινωνίας και της χώρας η απομάκρυνσή της.

*Βουλευτής, Τομεάρχης Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., πρώην Υπουργός Υγείας