Προς «κούρεμα» στεγαστικών δανείων αλά ιρλανδικά

Νέες διαδικασίες για την μείωση των χαρτοφυλακίων «κόκκινων» δανείων προκειμένου να εξυγιάνουν ταχύτερα τους ισολογισμούς τους αλλά και να μπορέσουν από το φθινόπωρο να προσφύγουν στις αγορές με χαμηλά επιτόκια υιοθετούν οι τράπεζες. «Χαρίζουν» το μη επιδεχόμενο είσπραξης ποσό των στεγαστικών τους δανείων, αν ο δανειολήπτης συνεχίσει να αποπληρώνει το δεύτερο «κομμάτι».

Φυσικά όλα αυτά με τα απαραίτητα «μέτρα προστασίας»: Οι τράπεζες θα δεσμεύονται σε διαγραφή ενός σημαντικού μέρους του δανείου μόνο με την ολοκλήρωση της αποπληρωμής του τμήματος το οποίο ο δανειολήπτης αναλαμβάνει να εξοφλήσει και μάλιστα χωρίς να καθυστερήσει ούτε μία δόση γιατί σε διαφορετική περίπτωση το προνόμιο του «κουρέματος» θα χάνεται.

Πρόκειται για μια μέθοδο που εφαρμόστηκε στην Ιρλανδία και οδήγησε στην ανάκαμψη των ιρλανδικών τραπεζών που έφτασαν στα πρόθυρα της καταστροφής το 2008 που ξέσπασε η βόμβα των ακινήτων. Η πρόταση που εξασφαλίζει την έγκριση της ΕΚΤ – λέγεται ότι ήταν υπόδειξη του SSM – αν εφαρμοστεί με αυστηρούς κανόνες και προϋποθέσεις, μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική μείωση των χαρτοφυλακίων μη εξυπηρετούμενων δανείων τα οποία οι τράπεζες έχουν αναλάβει δέσμευση να περιορίσουν στα 20 δις ευρώ το 2019, έναντι των 27,5 δις ευρώ στα οποία κυμαίνονται σήμερα.

Με βάση την επιλογή που έγινε στην Ιρλανδία και η οποία οδήγησε σε ραγδαία μείωση των Κόκκινων δανείων τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια «σπάνε» στα δύο, όχι και ισομερώς αλλά με βάση τις δυνατότητες του δανειολήπτη, οι οποίες αποδεικνύονται από τα εισοδήματά του και τα άλλα περιουσιακά του στοιχεία. Ο δανειολήπτης αναλαμβάνει την ευθύνη της τακτικής εξυπηρέτησης και με βάση τις προβλέψεις της συμφωνίας.

Από την πλευρά τους οι τράπεζες αναλαμβάνουν να κρατήσουν «παγωμένο» της δεύτερο τμήμα του δανείου, διαγράφοντας ισόποσα το χρέος σύμφωνα με την πορεία αποπληρωμής του ενεργού τμήματός του. Έτσι το συνολικό ύψος του δανείου θα μειώνεται σταδιακά και με την αποπληρωμή του «υγιούς» τμήματος του δανείου, θα διαγράφεται οριστικά και το τμήμα που δανείου που δεν εξυπηρετείται. Βέβαια σε περίπτωση αθέτησης δόσης το προνόμιο αυτό θα χάνεται οριστικά , αλλά όπως αναφέρεται αυτό στην Ιρλανδία λειτούργησε εξυγιαντικά αφού οι υπόχρεοι είχαν ως ισχυρό το τελικό «κούρεμα», εφόσον αποπλήρωναν κανονικά τα δάνεια τους μέχρι τη λήξη της συμβατικής τους υποχρέωσης.

Σύμφωνα με πληροφορίες από τραπεζικούς κύκλους οι τράπεζες αντιμετώπισαν θετικά την πρόταση της υπεύθυνης της ΕΚΤ για την εποπτεία του κλάδου στην Ευρωζώνη, αφού εκτιμούν ότι το ιρλανδικό μοντέλο μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική μείωση των Κόκκινων δανείων που περιλαμβάνουν σήμερα στα χαρτοφυλάκια τους.

Ζητούμενο παραμένει η διαδικασία που θα επιλεγεί με βάση την οποία θα γίνεται ο διαχωρισμός ενός δανείου, σε εξυπηρετούμενο και μη εξυπηρετούμενο τμήμα. Για αυτό το λόγο και αναζητείται χρυσή τομή με βάση την τρέχουσα αξία του ακινήτου αλλά και τα συνολικά εισοδήματα του δανειοδοτούμενου. Ως βασικό κίνητρο που θεωρείται ότι πρέπει να δοθεί , είναι το ποσό που τελικά θα πληρώσει ο δανειολήπτης να μην υπερβαίνει το συνολικό ύψος της τρέχουσας αξίας του ακινήτου. Από την πλευρά της η τράπεζα θα εισπράξει «ζεστό» χρήμα αποφεύγοντας τη χρονοβόρα διαδικασία του πλειστηριασμού και θα περιορίσει σημαντικά το μη εξυπηρετούμενο τμήμα του χαρτοφυλακίου της.