ΧΑ: Η αγορά «ψηφίζει» υπέρβαση, οι άλλοι μπορούν;

Την δική του… υπέρβαση έκανε ο γενικός δείκτης του χρηματιστηρίου στις δύο πρώτες συνεδριάσεις του 2017, στέλνοντας μήνυμα προς πολλαπλές… κατευθύνσεις, ότι η ελληνική χρηματιστηριακή αγορά μετά πολλά άγονα χρόνια έχει τη διάθεση και διατηρεί τις δυνάμεις ώστε να συμβάλλει από τη δική της πλευρά στην είσοδο της ελληνικής οικονομίας σε «ενάρετο κύκλο» χωρίς τις παθογένειες του παρελθόντος.

Η σαφής βελτίωση του τζίρου κατά τη σημερινή συνεδρίαση αλλά και η καλή εικόνα που παρουσίασε ο τραπεζικός κλάδος έδειξαν ότι οι εμπλεκόμενοι με τα της ελληνικής χρηματιστηριακής αγοράς, διατηρούν την αισιοδοξία τους και βλέπουν «με θετικό μάτι» τις προοπτικές για το 2017. Η επιφυλακτικότητα των τελευταίων ημερών είναι επίσης ερμηνεύσιμη: Η κατάσταση στην Ελλάδα -και διεθνώς- τόσο στον τομέα της οικονομίας όσο και στον ευρύτερο πολιτικό, έχει γίνει ιδιαίτερα περίπλοκη. Δεν είναι μόνο οι αστάθμητοι παράγοντες -δείτε την περίπτωση της Τουρκίας- που μπορούν να προκαλέσουν αναταραχή στις αγορές. Είναι επιπρόσθετα το γεγονός ότι και αυτά που σήμερα θεωρούμε ως σταθερές είναι πιθανόν αύριο λόγω ακριβώς ενός μη αναμενόμενου γεγονότος να μην είναι.

Ποιοι είναι οι βασικοί άξονες με βάση κάποιος επενδυτής θα πρέπει να προσεγγίσει την 2017; Είναι πολλοί και ο καθένας εξ αυτών έχει το ειδικό βάρος του.

–Το βασικό στοιχείο που πρέπει να διέπει πάντα τις χρηματιστηριακές αποφάσεις είναι η ψυχραιμία. Αν αυτό κάποτε αποτελούσε μια κοινότυπη επισήμανση αποκτά σήμερα ιδιαίτερη βαρύτητα. Για αυτό και θεωρούνται ανώφελες γρήγορες κινήσεις στις αγορές. Τα γεγονότα το 2017 θα είναι πολλά και κάποια εξ αυτών θα ανατρέπουν τα προηγούμενα. Το κρίσιμο ερώτημα, το οποίο πρέπει πάντα να απαντάται, είναι αν ένας επενδυτής πιστεύει στις επιλογές που έχει κάνει. Αν ναι οι άσκοπες κινήσεις δεν αρμόζουν. Σε αντίθετη περίπτωση η αλλαγή στάσης κρίνεται απαραίτητη.

–Όμως η εμπιστοσύνη στις επενδυτικές επιλογές απαιτεί ως κύριο παράγοντα, πίστη στις προοπτικές του οικονομικού περιβάλλοντος εντός του οποίου κινείται μια εισηγμένη εταιρία. Δηλαδή η ελληνική οικονομία, ο κλάδος, η δυναμική της, τα πρόσωπα που την διευθύνουν και η προϊστορία τους. Δύσκολο παζλ το ομολογούμε. Αλλά «τα αγαθά -στη συγκεκριμένη περίπτωση τα κέρδη- κόποις κτώνται».

–Όλοι οι παράγοντες της αγοράς θεωρούν ότι η βασική παράμετρος που θα επηρεάσει το ελληνικό χρηματιστήριο κατά τους επόμενους μήνες είναι το ζήτημα της ολοκλήρωσης της δεύτερης φάσης της αξιολόγησης. Διότι αυτή θα ανοίξει «την πόρτα» της ποσοτικής χαλάρωσης για τα ελληνικά ομόλογα και θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για την ενίσχυση της ρευστότητας του τραπεζικού κλάδου. Στις ούτως καλούμενες «ελεύθερες οικονομίες» -δηλαδή στον καπιταλισμό- οι τράπεζες αποτελούν απαραίτητο εργαλείο για την οικονομική «ισορροπία». Είναι αλήθεια ότι οι ελληνικές τράπεζες -και οι μέτοχοι τους- πέρασαν τα προηγούμενα χρόνια «από σαράντα κύματα». Το ότι κατόρθωσαν να επιβιώσουν το οφείλουν σε μεγάλο βαθμό στους ανθρώπους τους.

–Η αξιολόγηση δεν πρόκειται να καθυστερήσει έστω και αν το μέτωπο μεταξύ Ευρώπης – ΔΝΤ είναι ακόμα ανοιχτό. Άπαξ και η Γερμανία -λέμε η Γερμανία όχι ο Σοϊμπλε- επιδιώκει να κλέσει αυτό θα κλείσει. Τώρα αν αυτό επιτευχθεί με νέο «κόφτη» και με περιορισμό του ΔΝΤ σε ρόλο τεχνικού συμβούλου αυτό λίγη σημασία θα έχει . Το QE θα είναι το μεγάλο κέρδος.

–Πρέπει ακόμα να προχωρήσει η εκκαθάριση των χαρτοφυλακίων των τραπεζών. Να εισπράξουν όσα δάνεια είναι εισπράξιμα και να θάψουν τα «κουφάρια» εταιριών που δεν έχουν πλέον λόγο ύπαρξης.

–Η κυβέρνηση πρέπει να βρει τρόπο ώστε να επανεξετάσει πολλές πλευρές της οικονομικής της πολιτικής. Η ανάπτυξη δεν μπορεί να συνδυαστεί με την πρωτοφανή φοροκαταιγίδα που έχει εξαπολυθεί από τις αρχές του χρόνου. Ήδη οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το δημόσιο έφθασαν το Νοέμβριο τα 95 δις ευρώ, δηλαδή το 55% του ΑΕΠ. Πρέπει κυβέρνηση και δανειστές να αντιληφθούν ότι όποιο πρωτογενές πλεόνασμα και αν επιτευχθεί η οικονομία δεν μπορεί να προχωρήσει με την υπερφορολόγηση των πολιτών.

–«Σύμφωνοι αλλά …» είναι συνήθως η απάντηση που δίνεται από την κυβερνητική πλευρά. Δεν υπάρχει αλλά: Η κυπριακή Βουλή ψήφισε τον Νοέμβριο σχεδόν ομόφωνα την κάθετη μείωση των δαπανών του Δημοσίου κατά 10%. Εδώ όλο και νέες μέθοδοι για αύξηση της δαπάνης αποκαλύπτονται.

–Προφανώς επειδή η Ελλάδα είναι χώρα της ΕΕ αλλά και επειδή η οικονομία της επηρεάζεται από την διεθνή κατάσταση των οικονομιών η χρηματιστηριακή συμπεριφορά θα επηρεαστεί και από τον εξωτερικό παράγοντα. Όπως και από τις πρώτες αποφάσεις της διακυβέρνησης του Ντ. Τραμπ στις ΗΠΑ.

Τώρα τι λένε οι παράγοντες της αγοράς για όλα αυτά; Ας καταγράψουμε τις απόψεις τους, αποφεύγοντας το μεγάλο πειρασμό να σχολιάσουμε τα λεγόμενά τους (Θα δοθεί άλλη ευκαιρία).

Ο πρόεδρος του Χρηματιστηρίου Σ. Λαζαρίδης, μιλώντας στην πανηγυρική έναρξη της πρώτης συνεδρίασης του Χ.Α. δήλωσε συγκρατημένα αισιόδοξος, τονίζοντας ότι «στην ΕΧΑΕ εργαζόμαστε ώστε να διαχειριστούμε δύσκολες καταστάσεις».

Στην ίδια εκδήλωση ο πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Χ. Γκότσης, αφού τόνισε ότι το 2016 δεν ήταν καλό για το Χ.Α, από άποψη τζίρου, εμφανίστηκε αισιόδοξος για την πορεία της ελληνικής οικονομίας το 2017, η οποία έχει καλές προοπτικές, που θα βοηθήσουν στην προσέλκυση επενδύσεων. Η ελληνική οικονομία έχει περάσει σε ένα σταθεροποιητικό στάδιο και αναμένεται να εισέλθει στην ανάπτυξη, ενώ τόνισε την ανάγκη να μπούμε στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ για να δοθεί ρευστότητα στο σύστημα, καθώς και στην ανάγκη η Ελλάδα να βγει σταδιακά στις αγορές και να αποκτήσει καθολική πρόσβαση το 2018.

Ο πρόεδρος της ΕΧΑΕ Ι. Γεωργάνας τόνισε ότι είναι απαραίτητο το κλείσιμο της αξιολόγησης της ελληνικής οικονομίας ώστε να βελτιωθεί και η ψυχολογία της αγοράς, ενώ εκτίμησε ότι θα μπούμε στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης τη ΕΚΤ. Επίσης, στάθηκε σε τρία θετικά στοιχεία: στην εκτέλεση του προϋπολογισμού, στο ισορροπημένο ισοζύγιο εξωτερικών πληρωμών και στον τερματισμό της ύφεσης.

Συγκρατημένα αισιόδοξος για το 2017 παρουσιάστηκε και ο νέος πρόεδρος του Δ.Σ της Πειραιώς Γ. Χαντζηνικολάου, που δήλωσε ότι θα πρέπει να μειωθεί το ελληνικό πολιτικό ρίσκο, ενώ στόχος των τραπεζών θα είναι η διαχείριση των NPLs για να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη και να έλθουν νέες επενδύσεις.