Όταν οι Sex Pistols έσωσαν τα Χριστούγεννα του 1977…

Mια διαφορετική Χριστουγεννιάτικη ιστορία, χωρίς Άγιο Βασίλη, κάλαντα και έλκηθρο. Με Johnny Rotten, πανκ και την πρώτη νικηφόρα απεργία των πυροσβεστών στην ιστορία. Μια Χριστουγεννιάτικη ιστορία, που σημάδεψε το άγριο θεριό της νιότης μας.

Το σωματείο των πυροσβεστών είχε κηρύξει εθνική απεργία διαρκείας, διεκδικώντας αύξηση μισθων 30%. Οι πυροσβέστες, εν συγκρίσει με άλλους δημοσίους υπαλλήλους, έπαιρναν τότε πολύ λίγα χρήματα, ενώ, ομολογουμένως, έκαναν το πιο επικίνδυνο επάγγελμα.

Η κυβέρνηση των Εργατικών διέκοψε κάθε διάλογο μαζί τους, επιστράτευσε τον στρατό για να αντικαταστήσει τους απεργούς και κάλεσε τους Άγγλους πολίτες να «πάρουν οι ίδιοι τα μέτρα τους, έτσι ώστε να είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν πυρκαγιές ή άλλες καταστροφές». Αντί να συζητήσει τα αιτήματά τους, προσπάθησε να δαιμονοποιήσει την πρώτη εθνική απεργία των πυροσβεστών στην ιστορία. Όμως, ο κατεξοχήν δαίμονας της δημόσιας συζήτησης στην Αγγλία ήταν οι Sex Pistols και ένα ολόκληρο ρεύμα punk ορυμαγδού, που έφερναν μαζί τους.

Το ποτήρι ξεχείλισε, όταν ανακοινώθηκαν παχυλές αυξήσεις για τους αστυνομικούς και τις δυνάμεις καταστολής. Δύο χρόνια μετά την απεργία αυτή, θα ανέβαινε στην εξουσία η Θάτσερ. Kαι θα έμενε πολύ…

Λίγους μήνες πριν την απεργία, ταυτόχρονα με τους εορτασμούς του ιωβηλαίου της βασίλισσας (πενήντα χρόνια στο θρόνο), οι Pistols είχαν κυκλοφορήσει το «God Save The Queen», που ξεκινούσε με τους στίχους: «Ο Θεός σώζει τη βασίλισσα/ η οποία δεν είναι ανθρώπινο πλάσμα/ και δεν υπάρχει μέλλον/ στο όνειρο της Αγγλίας», προκαλώντας τεράστια κατακραυγή. Πολλοί υπάλληλοι των δισκογραφικών εταιριών αρνήθηκαν να πάρουν μέρος στην παραγωγή του δίσκου. Όλοι σχεδόν οι ραδιοφωνικοί παραγωγοί δεν (κατα)δέχτηκαν να το παίξουν. Παρόλα αυτά, έφτασε στο νούμερο 2 του πίνακα των singles την εβδομάδα των εορτασμών του ιωβηλαίου.

Ήδη, η πρώτη απόπειρα των Pistols να κάνουν περιοδεία σε ολόκληρη τη Βρετανία είχε καταλήξει να είναι μια ιδιαίτερα δύσκολη προσπάθεια, όπου από τις είκοσι περίπου προγραμματισμένες συναυλίες, πραγματοποιήθηκαν μόνο οι εφτά. Σε πολλές περιπτώσεις υπήρχε απαγόρευση από την αστυνομία, από τοπικές αρχές, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις οργανώνονταν αντισυγκεντρώσεις διαμαρτυρίας, από θρησκευτικές οργανώσεις με εκκλησιαστικές χορωδίες, παπάδες κ.λπ., όπως έγινε σε μια πόλη έξω από το Κάρντιφ το 1976.

Τα Χριστούγεννα του 1977 προμηνύονταν ιδιαίτερα δύσκολα για τους πυροσβέστες και τις οικογένειές τους. Παρά τη λυσσαλέα εκστρατεία συκοφάντησης από την κυβέρνηση, οι πυροσβέστες είχαν κάποια ενθαρρυντικά αποτελέσματα, καλώντας τους Άγγλους εργαζόμενους να τούς συμπαρασταθούν και να ενισχύσουν οικονομικά το απεργιακό τους ταμείο. Παρόλα αυτά, η απεργία κρατούσε έναν και πλέον μήνα. Η κατάσταση στις οικογένειες των περισσότερων πυροσβεστών ήταν απελπιστική. Εκείνη τη χρονιά δεν θα υπήρχαν δώρα για τα παιδιά, ούτε φαγητό στο γιορτινό τραπέζι.

Οι συντηρητικοί, όπως και οι προοδευτικοί, δεν ανέχονταν ούτε να ακούσουν τα «βρώμικα» ονόματα των Johnny Rotten και Sid Vicious. Ομως ο Johnny -«I am an antichrist»- Rotten ήταν ο μόνος, που μαζί με τους υπόλοιπους Pistols διοργάνωσαν την ημέρα της γέννησης του θεανθρώπου, εξαιρετικά αθόρυβα, δύο συναυλιακά σόου, συμπαραστεκόμενοι στους απεργούς πυροσβέστες. Ένα «απογευματινό», ειδικά για τα παιδιά των πυροσβεστών και ένα βραδινό, για τα μέλη του σωματείου. Τα σόου, που έγιναν στο Huddersfield της νότιας Αγγλίας, την 25η Δεκεμβρίου του 1977. Διοργανώθηκαν κρυφά, αφού ήδη ήταν σχεδόν αδύνατο εκείνη την περίοδο να βρεθεί χώρος που θα φιλοξενούσε το συγκρότημα και οι αρχές δεν θα επέτρεπαν ποτέ κάτι τέτοιο να γίνει την ημέρα που η Αγγλία γιόρταζε την έλευση του Κυρίου στη γη.

Οι αναμνήσεις των ίδιων των συμμετεχόντων στο γεγονός είναι αστείες, ευχάριστες και συγκινητικές. Οι Pistols έπαιξαν λίγα μόνο κομμάτια, κόβοντας τα σημεία με τις «κακές λέξεις», εξαιτίας των παιδιών που αποτελούσαν σχεδόν την καθολική πλειοψηφία του πρώτου σόου. Ο Rotten μάλωνε με τον Vicious, που δεν φαινόταν να καταλαβαίνει πλήρως ότι «είναι απλά παιδιά και όχι punks» ώστε να μη βρίζει και φτύνει μπροστά τους. Κι όλα αυτά, ενώ μοιράζανε τα χριστουγεννιάτικα δώρα στους μικρούς ακροατές τους και έτρωγαν μαζί τους το χριστουγεννιάτικο γεύμα, που οι ίδιοι, με δικά τους μόνο έξοδα είχαν φροντίσει να φέρουν στην εκδήλωση. Παιδάκια τρέχανε πάνω-κάτω, φορώντας μπλούζες με τη φράση που αποτελούσε και τίτλο του μοναδικού studio album του γκρουπ: «Never mind the bollocks» (bollocks = λέξη/βρισιά, που χρησιμοποιείται για να περιγράψει ένα συγκεκριμένο μέρος του ανδρικού γεννητικού οργάνου και ανθρώπους/καταστάσεις, που αξίζει να παρομοιαστούν με αυτά).

Στήθηκε η πρώτη συλλογική κουζίνα, με πρωταγωνιστή ένα τεράστιο χριστουγεννιάτικο κέικ με το όνομα της μπάντας επάνω, ενώ ανάμεσα στα δώρα υπήρχαν δίσκοι του συγκροτήματος, ποδήλατα και skateboards, που μόλις είχαν αρχίσει να γίνονται μόδα για τα παιδιά στους δρόμους της Αγγλίας. Η απόδοση του συγκροτήματος ήταν άψογη. Η απεργία των πυροσβεστών έληξε τον Γενάρη του ‘78, με την κυβέρνηση να υποχωρεί κάπως και τους απεργούς να αποσπούν μια αύξηση της τάξης του 10%.

Αυτό που θα μείνει είναι, μάλλον, οι αναμνήσεις των ίδιων των συμμετεχόντων, όπως τις περιγράψαμε συνοπτικά παραπάνω και όπως συμπυκνώνονται σε αυτό που, ένα από τα παιδιά που τότε παρευρέθηκαν στη συναυλία στο Huddersfield και μέλος πλέον του κόσμου των μεγάλων, η Lindsay Mallinson, θυμάται: «Οι γονείς μας τότε αγωνίζονταν και υπήρχαν καυγάδες… Οι λογαριασμοί δεν πληρώνονταν… Ήταν απλά μία από τις καλύτερες μέρες Χριστουγέννων που είχα ποτέ».

Δεν ξέρουμε αν οι Sex Pistols, με το θράσος, την «αλητεία» και την ιδιόρρυθμη αίσθηση της αλληλεγγύης, μπορούν να μπουν στο hall of fame των «σωτήρων των Χριστουγέννων». Μάλλον όχι… Αν και οι πυροσβέστες και οι οικογένειές τους θα τους τοποθετούσαν με ευκολία εκεί. Το ρεφρέν των Sham 69 αναφέρεται στην παραπάνω ιστορία του Huddersfield: «If the kids are united, then we’ll never be divided».