Άδειες ΑΠΕ: Μέχρι και ο Μαρινάκης βλέπει “σκάνδαλα” – Εκτεθειμένος ο Σκρέκας

Στο στόχαστρό της κυριακάτικης εφημερίδας “ΤΟ ΒΗΜΑ” (συμφερόντων Β. Μαρινάκη) βρέθηκε το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας εξαιτίας της αδιαφάνειας που επικρατεί στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, με ρεπορτάζ υπό τον τίτλο “Πως μοίρασε τις άδειες ο υπουργός Ενέργειας Κ. Σκρέκας”.

Το αποκαλυπτικό δημοσίευμα μιλά για “ανάστατους επενδυτές”, “εγκρίσεις με αδιαφανή κριτήρια”, “καταγγελίες για συγκεκριμένες προτιμήσεις” και “προσφυγές στη ευρωπαϊκή Δικαιοσύνη” με αποτέλεσμα “να τίθεται εν κινδύνω το εγχείρημα της ενεργειακής μετάβασης”.

“Ο υπουργός Ενέργειας κ. Κ. Σκρέκας είναι εκτεθειμένος και οφείλει απαντήσεις. Ιδιαιτέρως όταν στους ευνοημένους περιλαμβάνονται κάμποσοι νεόκοποι, χωρίς εχέγγυα και παρουσία στον χώρο” τονίζει εν κατακλείδι το δημοσίευμα.

Ολόκληρο το δημοσίευμα έχεις ως εξής:

“Την περασμένη εβδομάδα ο ενεργειακός σύμβουλος του Πρωθυπουργού κ. Ν. Τσάφος ανακοίνωσε με καμάρι ότι για πρώτη φορά οι εγκατεστημένες μονάδες ΑΠΕ κάλυψαν μόνες τους επί πέντε ώρες τις ανάγκες ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα.

Ηταν όντως επίτευγμα μοναδικό και δηλωτικό των προσπαθειών μετάβασης της ηλεκτροπαραγωγής από τα ορυκτά καύσιμα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Στη βάση αυτού του γεγονότος ο υπουργός Ανάπτυξης Αδ. Γεωργιάδης δήλωσε υπερηφάνως ότι ο εθνικός στόχος των 20 γιγαβάτ από ΑΠΕ θα έχει εκπληρωθεί την άνοιξη του 2024 και για τούτο προανήγγειλε την αναθεώρησή του στα 30 γιγαβάτ το 2030. Θα έλεγε κανείς ότι η Ελλάδα εξελίσσεται σε έναν παράδεισο επενδύσεων στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειες.

Ωστόσο το πλήθος των επενδυτών που έχουν ασπασθεί την προσπάθεια και το όλο εγχείρημα δεν έχουν την ίδια άποψη. Τούτες τις ημέρες ο ευρύς κύκλος των επενδυτών ΑΠΕ είναι ανάστατος εξαιτίας μιας απόφασης του υπουργού Ενέργειας Κ. Σκρέκα με την οποία προσδιορίστηκαν οι επενδύσεις που κατά προτεραιότητα θα διασυνδεθούν με το σύστημα μεταφοράς και διανομής του ρεύματος.

Εν κρυπτώ

Επειδή ως γνωστόν το σύστημα του ΔΕΔΔΗΕ και του ΑΔΜΗΕ πάσχει – η διασυνδεσιμότητα και η χωρητικότητά του δεν επαρκούν για να απορροφήσουν το ρεύμα που δυνητικά θα παράγουν όλες οι εκκρεμείς αιτήσεις –, οι άδειες δόθηκαν κατά προτεραιότητα, με κριτήρια που μόνο διαφανή δεν μπορούν να χαρακτηρισθούν.

Η υπουργική απόφαση εκδόθηκε, σχεδόν εν κρύπτω, παραμονές του Δεκαπενταύγουστου και συγκεκριμένα στις 12 Αυγούστου, με αποτέλεσμα να χαρακτηριστεί από πλήθος επενδυτών «αιφνιδιαστική και άδικη», καθώς ορίζεται από προτιμήσεις, διακρίσεις και εμφανείς στρεβλώσεις. Οπως καταγγέλλουν υποψήφιοι επενδυτές, εδόθη προτεραιότητα σε άδειες παραγωγής συγκεκριμένων επενδυτών με κριτήρια εν πολλοίς αυθαίρετα και στερούμενα λογικής.

Οι δυνάμει επενδυτές είναι στην κυριολεξία ανάστατοι, θεωρούν ότι έγινε «διάκριση σε βάρος ομαδοποιημένων έργων και ενεργειακών κοινοτήτων» και μαζί ότι η υπουργική απόφαση «διαμορφώνει συνθήκες υπερσυγκέντρωσης, ολιγοπωλίου και περιορισμού των συνθηκών υγιούς ανταγωνισμού που αυξάνει τους κινδύνους ενεργειακής ασφάλειας της χώρας».

Νομικές ενέργειες

Και προσθέτουν ότι «η απόφαση είναι πιθανό να αποτρέψει και να αποθαρρύνει εγχώριους και ξένους επενδυτές», ορισμένοι εκ των οποίων, όπως η γερμανική BAYWA, εξετάζουν ακόμη και το ενδεχόμενο αποεπένδυσης. Ηδη εταιρείες και σχήματα που έμειναν εκτός και μένουν στην ουρά της ιδιότυπης αναμονής προετοιμάζουν νομικές ενέργειες επισημαίνοντας ότι τα κριτήρια επιλογής δεν ήταν κοινά σε όλες τις κατηγορίες των έργων, ορισμένες περιλαμβάνουν μόλις δυο-τρία έργα, προσβάλλοντας κατάφωρα τις συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού.

Μάλιστα, σημειώνουν ότι τα κριτήρια προτεραιοποίησης συγκεκριμένων έργων δεν συνδέονται με τη δυνατότητα διασυνδεσιμότητας και χωρητικότητας του συστήματος. Και αυτό γιατί καλύφθηκαν επενδύσεις σε περιοχές κορεσμένου δικτύου, με αποτέλεσμα να εγείρονται σοβαρά ερωτήματα για αυτή καθεαυτή την υπουργική απόφαση και τη διαφάνεια που μπορεί να τη χαρακτηρίζει.

Σοβαρό κενό

Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι η σχετική επιστολή του ΑΔΜΗΕ για τη διαθέσιμη δυναμικότητα του συστήματος την οποία επικαλείται ο κ. Σκρέκας στην υπουργική απόφασή του δεν έχει δημοσιοποιηθεί ως τώρα. Σε άλλες χώρες, όπως η Ισπανία για παράδειγμα, οι διαχειριστές του συστήματος είναι υποχρεωμένοι να γνωστοποιούν κάθε μήνα στους δυνάμει επενδυτές τη δυναμικότητα σε όλη την επικράτεια.

Επιπλέον, σημειώνουν ότι απουσιάζουν αντικειμενικά και ποιοτικά κριτήρια στη συγκεκριμένη προτεραιοποίηση των έργων, όπως η οικονομική δυνατότητα και το επίπεδο τεχνογνωσίας για την τάχιστη και άρτια υλοποίησή τους. Κατά βάση οι τελούντες εν αναμονή επενδυτές θεωρούν ότι το λιγότερο υπάρχει σοβαρό κενό στη νομική βάση της υπουργικής απόφασης, με αποτέλεσμα να θίγονται τα έννομα συμφέροντά τους.

Εκτεθειμένος

Συγκεκριμένα, οι νομικοί σύμβουλοι των επενδυτών θεωρούν ότι παραβιάζεται η θεμελιώδης αρχή της Συνθήκης για τον Χάρτη της Ενέργειας σχετικά με τη δίκαιη και ίση μεταχείριση και πιστεύουν ότι οι αναμενόμενες προσφυγές στη διαιτησία του Διεθνούς Κέντρου Διακανονισμού Επενδυτικών Διαφορών και η πιθανή καταδίκη της χώρας θα επιφέρουν βαρύτατο πλήγμα στο εγχείρημα της ενεργειακής μετάβασης, αλλά και στο διεθνές κύρος της χώρας. Με άλλα λόγια, ο υπουργός Ενέργειας κ. Κ. Σκρέκας είναι εκτεθειμένος και οφείλει απαντήσεις. Ιδιαιτέρως όταν στους ευνοημένους περιλαμβάνονται κάμποσοι νεόκοποι, χωρίς εχέγγυα και παρουσία στον χώρο”.

Και όλα αυτα ενώ Μαξίμου και Κ. Μητσοτάκης πανηγυρίζουν γιατί στις 7 Οκτωβρίου η χώρα μας διασφάλισε για πρώτη φορά στην ελληνική ιστορία επί πέντε ώρες την πλήρη ενεργειακή επάρκεια της χώρας με πράσινη ενέργεια. “Η Ελλάδα καλύπτει για πρώτη φορά πλήρως τις ενεργειακές της ανάγκες με οικολογικό ρεύμα” έγραψε χαρακτηριστικά το Spiegel Online.