Ενθαρρυντική η πασχαλινή κίνηση στις αγορές της Αττικής

Του Βασίλη Κορκίδη*
Η πασχαλινή εορταστική περίοδος, παρά τη μικρή της διάρκεια και τις υψηλές τιμές στα τρόφιμα, φαίνεται πως τελικά ξεπέρασε κατά πολύ την αγοραστική κίνηση των προηγούμενων ετών. Παρά τους αρχικούς ενδοιασμούς για περιορισμένη κατανάλωση λόγω ακρίβειας, η κίνηση ήταν αυξημένη τόσο στις αγορές τροφίμων και στα εμπορικά καταστήματα, όσο και στον κλάδο εστίασης και διαμονής.

Στις περισσότερες κεντρικές εμπορικές αγορές των περιοχών της Αττικής, οι πωλήσεις ήταν βελτιωμένες και ο μέσος όρος επισκεψιμότητας στα μαγαζιά, αισθητά αυξημένος. Οι γονείς και οι νονοί, όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος, με κάθε δυνατό τρόπο ανταποκρίθηκαν αξιοπρεπώς στις οικογενειακές και κοινωνικές τους υποχρεώσεις, αγοράζοντας τα παραδοσιακά πασχαλινά δώρα στα βαφτιστήρια τους.

Οι προσθήκες αρκετών αγαθών στο «Καλάθι του Νοικοκυριού» έκαναν τη δουλειά τους, αφού λειτούργησαν προληπτικά για τη συγκράτηση των τιμών. Η μεγάλη έξοδος από το λεκανοπέδιο, σύμφωνα και με τα αυξημένα εισιτήρια από το λιμάνι του Πειραιά και το «Ελ. Βενιζέλος», δεν επηρέασε τόσο την εμπορική κίνηση, αφού οι περισσότεροι έκαναν τις αγορές τους πριν αναχωρήσουν για τις ολιγοήμερες διακοπές τους σε χωριά, νησιά και εξοχικά.

Από όπου όμως και εάν έκαναν οι καταναλωτές τις αγορές των δώρων και του πασχαλινού τραπεζιού, ο τζίρος του Πάσχα που θα αποτυπωθεί στα στατιστικά του Απριλίου, που θα είναι διαθέσιμα στα μέσα Μαΐου, είναι βέβαιο πως θα ξεπεράσει κατά διψήφιο ποσοστό το 1,5 δισ. ευρώ της περυσινής χρονιάς. Μακάρι βεβαίως η εμπορική κίνηση των γιορτινών ημερών να συνεχιστεί και μετά το Πάσχα με τον ίδιο ρυθμό στην εγχώρια αγορά, παρά το «παράδοξο» της ακρίβειας στον κλάδο των τροφίμων.

Ο πασχαλινός τζίρος ήταν ένα ακόμα στοίχημα για το σύνολο της αγοράς στην Αττική. Η πασχαλινή εορταστική περίοδος έδωσε στον καταναλωτή τη δυνατότητα να προμηθευτεί, έστω και τα αναγκαία, για να περάσει τις γιορτινές μέρες που προσδιορίζει το ελληνικό Πάσχα. Ο κόσμος είχε ανάγκη να αισθανθεί καλύτερα, να βελτιώσει τη διάθεσή του και το εμπόριο είχε την ανάγκη του ευδιάθετου καταναλωτή για να ξεπεράσει έναν ακόμη «σκόπελο». Σε αυτή τη μάχη, Πολιτεία και επιχειρήσεις έδωσαν από κοινού τον αγώνα για να μην περιοριστεί η αγοραστική κίνηση από την ακρίβεια, που «υπαγορεύεται» από τις πληθωριστικές πιέσεις, κυρίως στα τρόφιμα.

Οι καταναλωτές έχουν σαφώς αλλάξει συνήθειες, όπως παρατηρείται και αποτυπώνουν οι μελέτες, αφού αγοράζουν λιγότερα προϊόντα, ενώ ωθούνται στην επιλογή φθηνότερων λύσεων. Στρέφονται στο «καταφύγιο» των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας, το μερίδιο των οποίων σημείωσε νέο ρεκόρ στη διάρκεια των τελευταίων 12 μηνών με 18%, όσο ήταν δηλαδή και στην εποχή της βαθιάς οικονομικής κρίσης, το 2012. Η προσθήκη των καλαθιών «του Νονού» και «του Πάσχα», σε συνδυασμό με την καταβολή των έκτακτων ενισχύσεων στους συνταξιούχους και την αύξηση του κατώτατου μισθού, ήρθαν να συμβάλουν στη βελτίωση της αγοραστικής ικανότητας των νοικοκυριών, αλλά και της ψυχολογίας τους, που τόσο έχει ανάγκη η αγορά.

Το φετινό δώρο του Πάσχα, άνω του 1 δισ. ευρώ, κατεβλήθη στους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα τη Μ. Τετάρτη 12 Απριλίου 2023 και, όπως είναι σύνηθες, η εορταστική αγορά «ζεστάθηκε» με την καταβολή του. Η «πιεστική χρονικά» περίοδος αναζήτησης του αγοραστικού κοινού για τις δέουσες αγορές των ημερών του Πάσχα ξεκίνησε τη Μ. Τετάρτη και ολοκληρώθηκε με αγορές της τελευταίας στιγμής το Μ. Σάββατο. Η αγορά πάντως απορρόφησε μεγάλο μέρος του δώρου του Πάσχα και ξεπέρασε τη συνήθη υποτονική κίνηση των τελευταίων ετών.

Πιο ακριβός σε σχέση με πέρυσι το Πάσχα έφτασε φέτος στο τραπέζι των καταναλωτών ο παραδοσιακός οβελίας, τόσο λόγω της εκτόξευσης του κόστους παραγωγής για τους κτηνοτρόφους όσο και της μείωσης του ζωικού κεφαλαίου. Οι αυξήσεις, ωστόσο, στα τρόφιμα που περιλαμβάνονταν στο πασχαλινό τραπέζι, περιόρισαν ελάχιστα την κατανάλωση και τον πασχαλινό τζίρο σε πολλούς άλλους κλάδους του λιανικού εμπορίου, όπως τα εποχικά δώρα, παιχνίδια, λαμπάδες, σοκολατοειδή, παιδική ένδυση και υπόδηση, που αποτελούν μεγάλο μέρος των πασχαλινών εορταστικών δαπανών, ενώ δεν παρατηρήθηκε «φρενάρισμα» στον τζίρο και τον όγκο πωλήσεων στις αγορές των σούπερ μάρκετ.

Οι κεντρικές και περιφερειακές αγορές της Αττικής, παρά τις πολλές δυσκολίες, τις ανατιμήσεις και το αυξημένο ενεργειακό κόστος που έχουν υποστεί όλες οι επιχειρήσεις, εγγυήθηκαν άλλη μια φορά την απόλυτη επάρκεια όλων των πασχαλινών ειδών και τροφίμων για τους καταναλωτές, είτε έφυγαν για Πάσχα στο χωριό είτε έμειναν στο λεκανοπέδιο.

Γεγονός είναι ότι, αν και ο καιρός δεν στάθηκε σύμμαχος σε όλη την χώρα, η αγορά κινήθηκε πανελλαδικά με θετικό πρόσημο. Σύμφωνα με τα στοιχεία, τα εισιτήρια στις ακτοπλοϊκές εταιρίες όπως φάνηκε από την επιβατική κίνηση, ήταν περίπου 20% πάνω σε σύγκριση με το 2022 και κοντά στο 2019, την καλύτερη ιστορικά χρονιά. Άλλωστε η τουριστική σεζόν έχει, ήδη, ξεκινήσει σε συνδυασμό με το καθολικό Πάσχα και αναμένεται να ενισχυθεί περαιτέρω. Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα στοιχεία η «έξοδος του Πάσχα» ήταν επίσης φέτος μεγαλύτερη, με 500.000 Ι.Χ. να περνούν τα διόδια της Αττικής προς πάσα κατεύθυνση.

Η άλλη όψη και άποψη ισχυρίζεται πως, η μεγάλη έξοδος αφενός περιόρισε τις αγορές σε αξία και όγκο και αφετέρου τους αναμενόμενους τζίρους για αρκετές επιχειρήσεις. Αν και όπως ανέφερα δεν υπάρχουν ακόμα σαφή στοιχεία, οι αγορές που έγιναν κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας κάλυψαν επαρκώς, τόσο τα τρόφιμα για το γιορτινό τραπέζι όσο και τα δώρα γονιών και νονών. Σύντομα πάντως θα έχουμε όλες τις απαντήσεις στις εκτιμήσεις μας, από την ΕΛ.ΣΤΑΤ., με τα επίσημα μηνιαία συγκριτικά στοιχεία.

*πρόεδρος Εμπορικού και Βιομηχανικού
Επιμελητηρίου Πειραιά (ΕΒΕΠ)