Γ. Καββαθάς στην One Voice: Η κυβέρνηση δεν κάνει τίποτα για την αισχροκέρδεια

Του Γιώργου Καββαθά*
Το νέο σύστημα φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών, επιστημόνων, βιοτεχνών και εμπόρων, παρά τις έντονες αντιδράσεις του συνόλου του επιχειρηματικού κόσμου, ψηφίστηκε από το ελληνικό κοινοβούλιο και αποτελεί πλέον νόμο του κράτους.

Οι «βελτιώσεις» που ανακοίνωσε στην Βουλή ο υπουργός Οικονομικών δεν μεταβάλλουν τη βασική δομή του νέου φορολογικού συστήματος, που είναι εξαιρετικά προβληματική από όποια πλευρά και αν προσεγγιστεί, ενώ η περίμετρος των αρνητικών παρενεργειών του εκτείνεται και πέρα από το πεδίο εφαρμογής του.

Κατ’ αρχάς εκείνο που θεσμοθετήθηκε είναι ένα σύστημα τεκμαρτού (υποθετικού) υπολογισμού των εισοδημάτων που προέρχονται από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι, δεν επιτρέπεται σε μια ατομική επιχείρηση να έχει ζημιές ή κέρδη χαμηλότερα από το υποθετικό εισόδημα που έχει καθορίσει το κράτος. Προφανώς δεν χρειάζεται να επιχειρηματολογήσει κανείς ιδιαίτερα για να γίνει αντιληπτή η παραδοξότητα του νόμου. Η οποιασδήποτε μορφής επιχειρηματική δραστηριότητα εμπεριέχει ρίσκο και συνεχείς διακυμάνσεις και ως εκ τούτου τα έσοδα και τα κέρδη δεν μπορούν να προκαθορίζονται.

Η εν λόγω, μάλιστα, παραδοξότητα συνεχίζεται καθώς το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα προσαυξάνεται ανάλογα με τα έτη λειτουργίας των επιχειρήσεων και τον κύκλο εργασιών σε σύγκριση με τον μέσο κύκλο εργασιών του αντίστοιχου κλάδου. Η παραδοχή ότι, όσο μεγαλύτερη ηλικιακά είναι μια επιχείρηση, τόσο περισσότερα κέρδη έχει ή ότι, η σύνδεση του κύκλου εργασιών των επιχειρήσεων ως μονάδων με τον κύκλο εργασιών του κλάδου αποτελεί τεκμήριο κερδοφορίας, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη κρίσιμες παράμετροι όπως η γεωγραφική περιοχή, στην καλύτερη περίπτωση δείχνει άγνοια για το πώς λειτουργούν οι επιχειρήσεις.

Με το περιτύλιγμα του περιορισμού της φοροδιαφυγής υιοθετήθηκε ένα καθαρά εισπρακτικό μέτρο. Προφανώς, ουδείς μπορεί να ισχυριστεί ότι δεν υπάρχει φοροδιαφυγή. Ωστόσο, είναι παραπλανητικό αυτή να αποδίδεται αποκλειστικά στους ελεύθερους επαγγελματίες. Μείζονα ζητήματα, όπως το παρεμπόριο, το λαθρεμπόριο και η αδήλωτη επιχειρηματική δραστηριότητα, παραμένουν, καταδεικνύοντας εκκωφαντικά την αποτυχία του κράτους να τα αντιμετωπίσει αποτελεσματικά. Και βέβαια ούτε λόγος δεν αρθρώνεται για την αντιμετώπιση της νόμιμης φοροαποφυγής και της αισχροκέρδειας.

Το νέο φορολογικό των ελεύθερων επαγγελματιών, εκτός από τις εμφανείς αδυναμίες, παρουσιάζει δημιουργεί ισχυρές προϋποθέσεις για δυο τουλάχιστον σοβαρές παράπλευρες αρνητικές συνέπειες. Πρώτον, θα ενισχύσει την άτυπη οικονομία. Άτομα που ασκούν μη δηλωμένη επαγγελματική δραστηριότητα δεν έχουν κανένα κίνητρο για να εισέλθουν στον επίσημο τομέα. Επιπλέον, μπορεί να οδηγήσει ένα σημαντικό μέρος των επαγγελματιών να κλείσουν τα βιβλία τους και να μετακινηθούν και αυτοί στον άτυπο τομέα της οικονομίας.

Δεύτερον, η σύνδεση του τεκμαρτού εισοδήματος με τον κατώτατο μισθό ή τον μισθό των εργαζομένων για όσες επιχειρήσεις απασχολούν προσωπικό ενδέχεται να οδηγήσει σε άρνηση των επιχειρήσεων να προχωρήσουν σε αυξήσεις μισθών, αφού πλέον το ύψος των μισθών συνδέεται με τη φορολόγησή τους. Και τούτο σε μια περίοδο έντονης ακρίβειας, που οι πιέσεις για αύξηση των μισθών είναι έντονες. Με άλλα λόγια, θα επηρεάσει αρνητικά και το σύστημα των συλλογικών διαπραγματεύσεων και συλλογικών συμβάσεων εργασίας, αφού πλέον εισέρχεται μια νέα αρνητική προς την αύξηση των μισθών παράμετρος. Στο πλαίσιο αυτό δημιουργεί και συνθήκες συνδιαλλαγής μεταξύ εργαζομένων και επιχειρήσεων.

Καταληκτικά, το νέο σύστημα φορολόγησης των ελευθέρων επαγγελματιών δεν είναι τίποτα άλλο από ένα καθαρά εισπρακτικό μέτρο, το οποίο όχι μόνο δεν θα λύσει το πρόβλημα της φοροδιαφυγής, τουναντίον δημιουργεί προϋποθέσεις για τη διαιώνιση και διεύρυνσή της.

* πρόεδρος Γενικής Συνομοσπονδίας
Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας