ΙΕΑ: Ο κόσμος δεν έχει δει ποτέ μια τόσο μεγάλη ενεργειακή κρίση

«Ο κόσμος δεν έχει δει ποτέ μια τόσο μεγάλη ενεργειακή κρίση όσον αφορά το βάθος και την πολυπλοκότητά της». «Μπορεί να μην έχουμε δει ακόμα το χειρότερο – αυτό επηρεάζει ολόκληρο τον κόσμο».

Αυτά τόνισε ο εκτελεστικός διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας, Φατίχ Μπιρόλ σε ένα παγκόσμιο ενεργειακό φόρουμ που πραγματοποιείται στο Σίδνεϋ.

Ειδικότερα για την Ευρώπη, έκανε λόγο για έναν πολύ δύσκολο χειμώνα. Όπως είπε, ολόκληρο το ενεργειακό σύστημα βρίσκεται σε μια αναταραχή μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Η Ρωσία, όπως είπε, ήταν εκείνη την περίοδο ο μεγαλύτερος εξαγωγέας πετρελαίου και φυσικού αερίου και σημαντικός παράγοντα στα εμπορεύματα.

Οι συνεχείς ανατιμήσεις αυξάνουν το κόστος πλήρωσης δεξαμενών αερίου, θέρμανσης κατοικιών και ηλεκτροδότησης της βιομηχανίας σε όλο τον κόσμο, προσθέτοντας πληθωριστικές πιέσεις και οδηγώντας σε θανατηφόρες διαμαρτυρίες από την Αφρική έως τη Σρι Λάνκα, ανέφερε ο Φατίχ Μπιρόλ.

Όπως οι πετρελαϊκές κρίσεις της δεκαετίας του 1970, που σημείωσαν τεράστια κέρδη στην απόδοση καυσίμου και έκρηξη στην πυρηνική ενέργεια, ο κόσμος τώρα αντίστοιχα μπορεί να δει ένα άλμα σε πολιτικές που θα επιταχύνουν τη μετάβαση σε μια καθαρότερη ενέργεια, είπε ο Birol.

Την ίδια στιγμή, η ασφάλεια των προμηθειών πετρελαίου και φυσικού αερίου θα συνεχίσει να αποτελεί πρόκληση για την Ευρώπη, αλλά και για άλλες περιοχές, είπε.

«Η κίνησή μας προς την καθαρή ενέργεια παγκοσμίως θα μπορούσε να είναι το μεγαλύτερο σχέδιο ειρήνης από όλα», δήλωσε από πλευρά της, η υπουργός Ενέργειας των ΗΠΑ Τζένιφερ Γκράνχολμ στο ίδιο φόρουμ.

Κρίσιμη η 21η Ιουλίου για την Ευρώπη

Η Ευρώπη στο μεταξύ κρατάει την ανάσα της έως τις 21 Ιουλίου για να δει αν θα ξανανοίξει η στρόφιγγα του Nord Stream 1 που έχει κλείσει για την ετήσια συντήρησή του. Στην Ευρώπη φοβούνται για πλήρη διακοπή του ρωσικού φυσικού αερίου τη στιγμή που προσπαθούν να γεμίσουν τις αποθήκες τους για τον επερχόμενο χειμώνα.

Σε πολύ δύσκολη θέση βρίσκεται η πιο πλούσια οικονομία της Ε.Ε., η Γερμανία, η βιομηχανία της οποίας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη ρωσική ενέργεια. Αυτή τη στιγμή, το επίπεδο συναγερμού βρίσκεται στο δεύτερο από τα τρία επίπεδα που έχει θέσει η κυβέρνηση.

«Η Γερμανία προετοιμάζεται για την έκτακτη ανάγκη» ήταν ο τίτλος ρεπορτάζ στη Süddeutsche Zeitung προ ημερών, το οποίο σημειώνει: «Την Τρίτη η γερμανική κυβέρνηση ενέκρινε τροποποίηση νόμου, που της παρέχει εκτεταμένες εξουσίες: από την εισαγωγή νέας επιβάρυνσης σε πελάτες φυσικού αερίου μέχρι ένα πακέτο διάσωσης εταιρειών ενέργειας και αναγκαστικούς περιορισμούς στην κατανάλωση φυσικού αερίου».

Ο Γερμανός υπ. Οικονομίας και Ενέργειας Ρόμπερτ Χάμπεκ «δεν αποκλείει επιδείνωση της κατάστασης» και ένα οριστικό κλείσιμο του αγωγού Nord Stream 1 με πρόσχημα τις εργασίες συντήρησης. «Πρώτα θα χτυπηθούν οι εταιρείες που εισάγουν φυσικό αέριο από τη Ρωσία (…) Εάν ένας εισαγωγέας γονατίσει, οι συνέπειες για το σύνολο της παροχής φυσικού αερίου δύσκολα μπορούν να υπολογιστούν».

Ήδη, ο γερμανικός κολοσσός Uniper – ο μεγαλύτερος εισαγωγέας φυσικού αερίου από τη Ρωσία – ζήτησε κρατική στήριξη από τη γερμανική κυβέρνηση.

Από πού άλλου μπορεί να βρει αέριο η Ευρώπη;

Η Γερμανία, ο μεγαλύτερος καταναλωτής ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη θα μπορούσε, όπως αναφέρει στην ανάλυσή του το Reuters, να εισάγει αέριο από τη Βρετανία, τη Δανία, τη Νορβηγία και την Ολλανδία μέσω αγωγών.

Η Νορβηγία, ο δεύτερος μεγαλύτερος εξαγωγέας της Ευρώπης μετά τη Ρωσία, πιέζει για αύξηση της παραγωγής για να βοηθήσει την Ευρωπαϊκή Ένωση να επιτύχει τον στόχο της να τερματίσει την εξάρτηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα έως το 2027.

Η βρετανική Centrica υπέγραψε συμφωνία με τη νορβηγική Equinor για επιπλέον προμήθειες φυσικού αερίου στο Ηνωμένο Βασίλειο για τους επόμενους τρεις χειμώνες. Η Βρετανία δεν βασίζεται στο ρωσικό αέριο και μπορεί επίσης να εξάγει στην Ευρώπη μέσω αγωγών.

Η Νότια Ευρώπη μπορεί επίσης να λάβει αζερικό αέριο μέσω του αγωγού Trans Adriatic Pipeline προς την Ιταλία και του Trans-Atolian Natural Gas Pipeline (TANAP) μέσω Τουρκίας.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες δήλωσαν επίσης ότι μπορούν να προμηθεύσουν 15 bcm υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στην Ευρωπαϊκή Ένωση φέτος.

Τα τερματικά LNG της Ευρώπης ωστόσο έχουν περιορισμένη χωρητικότητα για επιπλέον εισαγωγές, αν και ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες λένε ότι αναζητούν τρόπους για να επεκτείνουν τις εισαγωγές και την αποθήκευσή τους.

Η Γερμανία είναι μεταξύ των χωρών που θέλει να κατασκευάσει νέους τερματικούς σταθμούς LNG. Σκοπεύει να κατασκευάσει δύο μέσα σε δύο χρόνια.

Η Πολωνία, η οποία καλύπτει περίπου το 50% της κατανάλωσης φυσικού αερίου της με ρωσικό αέριο ή περίπου 10 bcm, έχει δηλώσει ότι μπορεί να προμηθεύεται φυσικό αέριο μέσω δύο συνδέσεων με τη Γερμανία. Τον Οκτώβριο, θα ανοίξει ο αγωγός που θα επιτρέπει τη ροή έως και 10 bcm φυσικού αερίου ετησίως μεταξύ Πολωνίας και Νορβηγίας.