Μοζαμβίκη – Total: Το πείραμα της πρώτης ιδιωτικοποίησης της εθνικής κυριαρχίας μιας χώρας

Στον παγκόσμιο πόλεμο που μαίνεται για τον έλεγχο των ενεργειακών πηγών, ζήσαμε να το δούμε και αυτό: έναν πολυεθνικό κολοσσό να εγγυάται την εθνική ασφάλεια μιας χώρας προσβλέποντας στα ενεργειακά της κοιτάσματα, στο πλαίσιο μιας συμφωνίας που οι ειδικοί χαρακτήρισαν ως την πρώτη κοινή συναινέσει ιδιωτικοποίηση της εθνικής κυριαρχίας ενός κράτους.

Η συμφωνία αφορά τον γαλλικό ενεργειακό κολοσσό της Total και την κυβέρνηση της Μοζαμβίκης, η οποία βλέποντας τα… σκούρα στην αντιμετώπιση των ισλαμιστών ανταρτών που υποστηρίζονται από τον ISIS ζήτησε βοήθεια, όχι από ένα ξένο κράτος ή έναν διεθνή οργανισμό, αλλά από έναν πολυεθνικό όμιλο που και τα χρήματα έχει και συμφέρον να την προστατεύσει.

Έτσι το πρωτοφανές deal έκλεισε και η Total θα αναλάβει να στήσει μια σημαντική δύναμη κρούσης (πιθανότατα μισθοφόρων), η οποία θα εποπτεύει και θα συντονίζει τις τοπικές δυνάμεις του στρατού και τις αστυνομίας. Ο ιδιωτικός αυτός στρατός θα είναι άρτια οργανωμένος, θα πληρώνεται, θα εκπαιδεύεται και θα εξοπλίζεται από τη γαλλική εταιρία, αλλά θα υπάγεται στο υπουργείο Άμυνας και το υπουργείο Εσωτερικών.

Στόχος είναι οι ισλαμιστές αντάρτες που δρουν στη χερσόνησο Αφούνγκι της βόρειας, παραθαλάσσιας επαρχίας Κάμπο Ντελγκάδο, όπου οι αρχές έχουν πολύ φιλόδοξα σχέδια για την εκμετάλλευση των τεράστιων υποθαλάσσιων κοιτασμάτων φυσικού αερίου που ανακαλύφθηκαν μόλις την τελευταία δεκαετία και τα οποία προφανώς έχουν τη δυνατότητα να μεταμορφώσουν την οικονομία του φτωχού αυτού αφρικανικού κράτους, στο οποίο σήμερα το κατά κεφαλήν εισόδημα κυμαίνεται μόλις στα 480 δολάρια.

Τα παρθένα αυτά κοιτάσματα έχουν προσελκύσει το ενδιαφέρον πολλών ξένων ενεργειακών κολοσσών, όπως η Total, που έχουν υποσχεθεί να επενδύσουν πάνω από 50 δισ. δολάρια για την αξιοποίηση τους. Όμως, ο αιματηρός εμφύλιος που μαίνεται στο Κάμπο Ντελγκάδο εδώ και περίπου τέσσερα χρόνια, κοστίζοντας χιλιάδες ζωές και εκτοπίζοντας 250.000 κατοίκους, αποτελούσε τροχοπέδη για τη δρομολόγηση των επενδύσεων. Έτσι, οι αρχές διασφάλισαν τη βοήθεια που ήθελαν από τους… επενδυτές που ήθελαν αντιστοίχως να προστατεύσουν και να προωθήσουν τα δικά τους συμφέροντα, στο πλαίσιο μιας αμοιβαία ικανοποιητικής συμφωνίας.

Κάποιοι επικριτές μίλησαν για «Ιρακινοποίηση» του εμφυλίου στη Μοζαμβίκη, δεδομένου πως πλέον την ασφάλεια της χώρας θα εγγυούνται οι ιδιωτικοί εργολάβοι με χρήματα των ενεργειακών ομίλων. Όμως, η διαφορά είναι πως στο Ιράκ τα συμβόλαια τα έκλειναν και τα συμφωνούσαν οι Αμερικανοί, δουλεύοντας κυρίως για τους εαυτούς τους και κρατώντας τη μερίδα του λέοντος από τα κέρδη για τις τσέπες τους, ενώ στην προκειμένη περίπτωση το deal το έκανε η ίδια η εκλεγμένη κυβέρνηση της χώρας.

Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για ένα λίαν ενδιαφέρον, αν μη τι άλλο, πείραμα που πολλοί θα περιμένουν να δουν πως θα εξελιχτεί. Διότι αν ο στόχος επιτευχθεί, τότε δημιουργείται ένα προηγούμενο που πολλές εταιρίες και ίσως πολλές μικρές χώρες θα λάβουν υπόψη τους στο μέλλον δεδομένου πως ο ρόλος διεθνών οργανισμών και συμμαχιών, ακόμη και στρατιωτικής φύσεως, τείνει να αποδομηθεί.