Προϋπολογισμός 2021: Πάνω από 10 δισ. φοροελαφρύνσεις και ενισχύσεις

Δημοσιονομικές παρεμβάσεις συνολικού ύψους άνω των 10 δισ. ευρώ στις οποίες περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, έκτακτες εισοδηματικές ενισχύσεις και φοροελαφρύνσεις 1,6 δισ. ευρώ για μισθωτούς εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα με μικτές μηνιαίες αποδοχές μεγαλύτερες των 1.000 ευρώ, αυτοαπασχολούμενους, ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και εισοδηματίες με ετήσια εισοδήματα μεγαλύτερα των 12.000 ευρώ, προβλέπει το τελικό σχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού του 2021.

Επιπλέον, ο προϋπολογισμός του κράτους για το νέο έτος ενσωματώνει κι άλλα θετικά μέτρα που προβλέπουν αύξηση των δαπανών του ΟΠΕΚΑ για κοινωνικές παροχές σε νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα τουλάχιστον κατά 556 εκατ. ευρώ, μειώσεις έως και 60% στους φόρους εισοδήματος για περισσότερα από 6.000.000 μισθωτούς, συνταξιούχους, μικρομεσαίους επιχειρηματίες, αυτοαπασχολούμενους, ελευθέρους επαγγελματίες και αγρότες, παράταση της εφαρμογής του μειωμένου από το 24% στο 13% συντελεστή ΦΠΑ για ορισμένα προϊόντα και υπηρεσίες, εξαίρεση των μικρών νησιών της χώρας και από τον ΕΝΦΙΑ του 2021, αναγνώριση αυξημένων ποσοστών εκπτώσεων δαπανών από τα ακαθάριστα έσοδα για επιχειρήσεις που πραγματοποιούν έξοδα για την έρευνα και την ανάπτυξη, καταβολή μη επιστρεπτέων επιχορηγήσεων σε χιλιάδες επιχειρήσεις από του Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης καθώς επίσης και νέες διευκολύνσεις τμηματικής εξόφλησης φορολογικών και ασφαλιστικών οφειλών που συσσωρεύτηκαν απλήρωτες λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού.

Για το 2021 προβλέπονται επίσης σημαντικά αυξημένες πληρωμές δαπανών για την Εθνική Άμυνα, την αντιμετώπιση των μεταναστευτικών ροών και την ενίσχυση του Εθνικού Συστήματος Υγείας.

Αναλυτικά, από το τελικό σχέδιο του νέου κρατικού προϋπολογισμού προκύπτει ότι:

1) Το 2021 θα ισχύσουν τα ακόλουθα μέτρα που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης τον περασμένο Σεπτέμβριο από το «βήμα» της ΔΕΘ:

α) μείωση κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλιστικών εισφορών των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα, μεδημοσιονομικό κόστος 816 εκατ. ευρώ,

β) αναστολή της επιβολής ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης σε μισθωτούς εργαζομένους στον ιδιωτικό τομέα με μικτές αποδοχές έτους 2021 άνω των 1.000 ευρώ και σε μικρομεσαίους επιχειρηματίες, ελεύθερους επαγγελματίες, λοιπούς αυτοαπασχολούμενους, εισοδηματίες και αγρότες με ετήσια εισοδήματα έτους 2020 μεγαλύτερα των 12.000 ευρώ. Το μέτρο αυτό θα έχει δημοσιονομικό κόστος 767 εκατ. ευρώ. Εφαρμοζόμενο σε συνδυασμό με τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, θα έχει ως συνέπεια να αυξηθούν από τον Ιανουάριο του 2021 οι καθαροί μηνιαίοι μισθοί όσων ιδιωτικών υπαλλήλων λαμβάνουν μικτά πάνω από 1.000 ευρώ το μήνα.

γ) κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών από τον κρατικό προϋπολογισμό για περίοδο 6 μηνών σε 100.000 εργαζομένους που θα προσληφθούν για πρώτη φορά το 2021, δημιουργώντας ισάριθμες νέες θέσεις εργασίας και επιπλέον επιδότηση 200 ευρώ, σε κάθε περίπτωση πρόσληψης μακροχρόνια ανέργου. Το μέτρο θα έχει δημοσιονομικό κόστος 322 εκατ. ευρώ.

δ) παράταση τουλάχιστον έως τον Απρίλιο του 2021 της εφαρμογής του μειωμένου από το 24% στο 13% συντελεστή ΦΠΑ για τον καφέ, τα λοιπά ροφήματα και αφεψήματα, τα μη αλκοολούχα ποτά, τα εισιτήρια των μέσων μαζικής μεταφοράς, τα κόμιστρα των ταξί και τα εισιτήρια του κινηματογράφου, καθώς και του μειωμένου ΦΠΑ για το τουριστικό πακέτο.

ε) αναστολή της πληρωμής του τέλους συνδρομητικής τηλεόρασης, με συνολικό κόστος 14 εκατ. ευρώ.

στ) υπεραπόσβεση δαπανών έρευνας και ανάπτυξης (R&D), με δημοσιονομικό κόστος 35 εκατ. ευρώ,

ζ) κατάργηση του ΕΝΦΙΑ σε μικρά και απομακρυσμένα νησιά με δημοσιονομικό κόστος 1,5 εκατ. ευρώ.

2) Η κυβέρνηση θα εγκρίνει στον ΟΠΕΚΑ επιχορήγηση αυξημένη τουλάχιστον κατά 556 εκατ. ευρώ, για κοινωνικές παροχές σε οικονομικά αδύναμους (στεγαστικά επιδόματα, επιδοτήσεις δανείων, οικογενειακές παροχές κ.λπ.). Ειδικότερα, η κυβέρνηση έχει προϋπολογίσει να διαθέσει επιπλέον:

* 172 εκατ. ευρώ για την επιδότηση των δόσεων των δανείων των πολιτών που είναι ιδιοκτήτες πρώτης κατοικίας και έχουν πληγεί από την επιδημία του κορωνοϊού, στο πλαίσιο της εφαρμογή του προγράμματος «ΓΕΦΥΡΑ»

* 100 εκατ. ευρώ για στεγαστικά επιδόματα σε δανειολήπτες που, λόγω αδυναμίας να αποπληρώσουν τις οφειλές τους προς τις τράπεζες για στεγαστικά δάνεια, θα ενταχθούν στις νέες ρυθμίσεις του Κώδικα Διευθέτησης Οφειλών και παροχής δεύτερης ευκαιρίας, οι οποίες προβλέπουν την παραμονή τους στα σπίτια όχι πλέον ως ιδιοκτήτες αλλά ως ενοικιαστές για 12 έτη!

* 183 εκατ. ευρώ για την καταβολή του «Ελαχίστου Εγγυημένου Εισοδήματος» και οικογενειακών επιδομάτων σε περισσότερους δικαιούχους, που θα προκύψουν το επόμενο έτος, λόγω της τεράστιας απώλειας εισοδημάτων που έχουν προκαλέσει σε εκατομμύρια νοικοκυριά τα μέτρα παύσης οικονομικών δραστηριοτήτων και περιορισμού της κυκλοφορίας των πολιτών τα οποία ελήφθησαν για να αντιμετωπιστεί η επιδημία του κορωνοϊού

* 101 εκατ. ευρώ για την καταβολή επιδομάτων γέννησης, στεγαστικών επιδομάτων και σχολικών γευμάτων σε περισσότερους δικαιούχους που θα προκύψουν επίσης λόγω της απώλειας εισοδημάτων που έχουν προκαλέσει τα περιοριστικά μέτρα αντιμετώπισης του κορωνοϊού.

3) Το επόμενο έτος θα ισχύσουν και τα μέτρα μείωσης των επιβαρύνσεων στην φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων που ψηφίστηκαν από το 2019 και προβλέπουν τη μείωση του ελάχιστου συντελεστή φόρου από το 22% στο 9% για ετήσια εισοδήματα μέχρι 10.000 ευρώ και τη μείωση κατά μία ποσοστιαία μονάδα των φορολογικών συντελεστών που επιβάλλονται στο τμήμα του ετησίου εισοδήματος πάνω από τα 20.000 ευρώ.

4) Το 2021 θα υπάρξουν δημοσιονομικές επιπτώσεις άνω του 1 δισ. ευρώ καί από τα μέτρα τα οποία ελήφθησαν φέτος για την οικονομική στήριξη των πληττόμενων λόγω της επιδημίας του κορωνοϊού (μειώσεις ενοικίων, αποζημιώσεις ειδικού σκοπού, επιδοτήσεις μισθών και επιδομάτων εορτών, εφαρμογή προγράμματος «ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ», παρατάσεις στην καταβολή επιδομάτων ανεργείας κ.λπ.) Ειδικότερα:

α) Από την μείωση 40% στα ενοίκια που αφορούν στις μισθώσεις κύριας κατοικίας εργαζομένων των οποίων η σύμβαση εργασίας είναι σε αναστολή, στις μισθώσεις για την κάλυψη στεγαστικών αναγκών φοιτητών που είναι τέκνα/εξαρτημένα μέλη των ως άνω, καθώς και στις επαγγελματικές μισθώσεις επιχειρήσεων, θα προκύψει το επόμενο έτος απώλεια φορολογικών εσόδων ύψους 63 εκατ. ευρώ.

β) Η καταβολή αποζημίωσης ειδικού σκοπού ύψους 534 ευρώ σε μηναία βάση στους εργαζομένους των οποίων οι συμβάσεις εργασίας έχουν τεθεί σε προσωρινή αναστολή θα προκαλέσει επιπλέον δημοσιονομική δαπάνη ύψους 439 εκατ. ευρώ το 2021.

γ) Η προσαύξηση αποζημίωσης ειδικού σκοπού για τον μήνα Νοέμβριο 2020 και η κάλυψη του πρόσθετου κόστους του Δώρου Χριστουγέννων των υπαλλήλων που λαμβάνουν αποζημίωση ειδικού σκοπού λόγω προσωρινής αναστολής της σύμβασης εργασίας θα προκαλέσει επιπλέον δημοσιονομική δαπάνη 301 εκατ. ευρώ το 2021.

δ) Η εφαρμογή του προγράμματος βραχυχρόνιας απασχόλησης «ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ» για την κάλυψη του 60% του καθαρού μισθού και των ασφαλιστικών εισφορών επί του ονομαστικού μισθού για το χρόνο μειωμένης απασχόλησης και για την καταβολή επιδόματος αδείας και δώρου Χριστουγέννων, η οποία επιβάρυνε τον προϋπολογισμό του 2020 με 76 εκατ. ευρώ, θα κοστίσει επιπλέον 42 εκατ. ευρώ στον προϋπολογισμό του 2021.

ε) Η παράταση του τακτικού επιδόματος ανεργίας, καθώς και του επιδόματος μακροχρόνιας ανεργίας κατά δύο μήνες, η οποία είχε κόστος 770 εκατ. ευρώ το 2020, θα προκαλέσει επιπλέον κόστος 78 εκατ. ευρώ το 2021.

στ) Η ενίσχυση των προγραμμάτων κοινωνικού τουρισμού θα έχει επιπλέον κόστος 90 εκατ. ευρώ το 2021.

5) Το 2021 θα καταβληθούν μέσω των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης μη επιστρεπτέες επιχορηγήσεις συνολικού ύψους 800 εκατ. ευρώ σε μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις.

6) Στον προϋπολογισμό του 2021 σχηματίζεται αποθεματικό με πιστώσεις υπό κατανομή συνολικού ύψους 3 δισ. ευρώ, οι οποίες προβλέπεται να διατεθούν για τη χρηματοδόση νέων εκτάκτων μέτρων αντιμετώπισης των οικονομικών συνεπειών της επιδημίας του κορωνοϊού.

7) Για προσλήψεις εκτάκτου υγειονομικού προσωπικού προβλέπεται επίσης επιπλέον δαπάνη ύψους 131 εκατ. ευρώ το 2021

8) Οι πληρωμές για εξοπλιστικά προγράμματα των Ενόπλων Δυνάμεων αναμένεται να ανέλθουν στο ποσό των 2,5 δισ. ευρώ το 2021 και να σημειώσουν αύξηση κατά 2 δισ. ευρώ περίπου σε σχέση με το 2020.