Στο ραντάρ των επενδυτών τα εμφιαλωμένα νερά

Αν ρωτούσε κάποιος μία μεγάλη εταιρία τροφίμων και ποτών ποιος θα είναι ο κλάδος (ποτών) που θα έχει την μεγαλύτερη ανάπτυξη στο μέλλον, θα έλεγε το εμφιαλωμένο νερό. Η σταδιακή ερημοποίηση μέσω της κλιματικής αλλαγής, οι ανάγκες για ενυδάτωση λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας, τα «γηρασμένα» δίκτυα υδάτων που δεν καλύπτουν τις προδιαγραφές υγείας, οι καταναλωτικές συνήθειες οδηγούν σε μεγάλη άνοδο των πωλήσεων και πιθανότατα η επόμενη δεκαετία να είναι η «χρυσή δεκαετία» των εμφιαλωμένων νερών.

Ήδη πολλά private equities έχουν αρχίσει να ενδιαφέρονται για μικρές -και μεσαίου μεγέθους- εταιρίες εμφιαλωμένων νερών στην Ελλάδα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, τουλάχιστον πέντε εταιρίες μέσα από το top 10 του κλάδου θα περάσουν σε άλλα χέρια τα επόμενα 2-3 χρόνια.

Εξέλιξη πωλήσεων

Η εγχώρια παραγωγή εμφιαλωμένων νερών παρουσίασε ανοδική πορεία την περίοδο 2016-2019, ενώ υπέστη μείωση το 2020, ως αποτέλεσμα των επιπτώσεων της πανδημίας Covid-19. Την ακόλουθη διετία 2021-2022, η εγχώρια παραγωγή επέστρεψε σε θετικούς ρυθμούς μεταβολής, ξεπερνώντας οριακά, τα προ πανδημίας επίπεδα.

Το 2021 το ΙΟΒΕ εκτιμά ότι, στην Ελλάδα η κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού ελληνικών εταιριών έφτασε τα 2,16 δισ. λίτρα, ενώ το 2022 η αντίστοιχη εκτίμηση αναφέρει αύξηση στα 2,25 δισ. λίτρα. Ο κύκλος εργασιών των παραγωγών εμφιαλωμένου νερού στην Ελλάδα εκτιμάται σε 307 εκατ. ευρώ.

Η αύξηση της τουριστικής κίνησης, σε συνδυασμό με την ανεπάρκεια του υδροδοτικού δικτύου σε διάφορες περιοχές της χώρας, καθώς επίσης και οι διατροφικές συνήθειες των καταναλωτών, στο πλαίσιο ενός πιο υγιεινού τρόπου ζωής, διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση της ζήτησης εμφιαλωμένου νερού, δίνοντας μεγάλη ώθηση στην ανάπτυξη του κλάδου τις τελευταίες δεκαετίες στη χώρα μας.

Ρόλος τουρισμού

Ο κλάδος είναι άμεσα εξαρτώμενος από τον τουρισμό. Εκτιμάται ότι, το 50% της κατανάλωσης στην Ελλάδα γίνεται από τουρίστες, ημεδαπούς ή αλλοδαπούς.

Η αύξηση των επισκεπτών στη χώρα θα σημάνει και περαιτέρω άνοδο των πωλήσεών των εταιριών εμφιαλωμένου νερού. Επίσης οι αλλαγές στις κλιματολογικές συνθήκες (αύξηση θερμοκρασίας το καλοκαίρι) πολλαπλασιάζουν και τη ζήτηση για εμφιαλωμένα νερά.

Συγκέντρωση ενόψει

Οι εκτιμήσεις των παραγόντων της αγοράς είναι ότι, στην Ελλάδα υπάρχει επί του παρόντος μεγάλη πολυδιάσπαση των παραγωγών εμφιαλωμένου νερού, αλλά εάν οι οικονομικές χρήσεις δεν είναι κερδοφόρες τα επόμενα χρόνια, θα δούμε μεγάλη συγκέντρωση με εξαγορές και συγχωνεύσεις.

Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της κλαδικής μελέτης της ICAP CRIF, o κλάδος των εμφιαλωμένων νερών στην Ελλάδα περιλαμβάνει αφενός μεγάλο αριθμό μικρομεσαίων επιχειρήσεων, αφετέρου ορισμένες μεγάλου μεγέθους επιχειρήσεις, οι οποίες είτε ασχολούνται αποκλειστικά με την εμφιάλωση νερού, είτε δραστηριοποιούνται στους ευρύτερους κλάδους των ειδών διατροφής και ποτών.

Στην ελληνική αγορά δραστηριοποιούνται πάνω από 70 εταιρίες, η πλειονότητα των οποίων είναι περιφερειακές και τοπικού χαρακτήρα. Γενικώς η αγορά είναι κατακερματισμένη, ενώ μόνο 10-15 εταιρίες έχουν δίκτυο διανομής σε άλλη περιφέρεια από αυτή που εδρεύουν. Συνάμα, οι μεγάλοι του κλάδου έχουν συμφωνίες με τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ για προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, εξού και η εμφάνιση -κατά καιρούς- «άγνωστων» brands. Τα μεγαλύτερα μερίδια αγοράς έχουν Βίκος, Μιτσικέλι, Ζαγόρι, Κορπή, Ιόλη, Αύρα, Θεόνη, Νερά Κρήτης, Σαμαριά, Zaro’s, Δίρφυς, Σέλι, Σεληνάρι, Κρίνος, Ρούβας, Άθως, Υάς, Δουμπιά, Κρυστάλ, Μινόα κ.ά. που είναι οι πιο γνωστές μάρκες της χώρας.

Οι μεγαλύτερου μεγέθους επιχειρήσεις αξιοποιούν τα, ήδη, εγκατεστημένα και οργανωμένα δίκτυα πωλήσεων και διανομής των προϊόντων τους (όπως χυμοί και αναψυκτικά), επιτυγχάνοντας οικονομίες κλίμακας. Παράλληλα, ορισμένες επιχειρήσεις εμφιαλώνουν νερό και για λογαριασμό τρίτων (προϊόντα private label), οι οποίες δραστηριοποιούνται επίσης στους ευρύτερους κλάδους των τροφίμων και ποτών. Τέλος, ο αριθμός των εισαγωγικών επιχειρήσεων του κλάδου είναι πολύ μικρός, ενώ κατά βάση, τα εμφιαλωμένα νερά αφορούν μικρό ποσοστό στις συνολικές ετήσιες πωλήσεις τους.

Απαρχή εξελίξεων

Η μεταβίβαση των ακινήτων, της επιχείρησης και του brand του φυσικού μεταλλικού νερού Ιόλη, που ανακοίνωσαν η, μέχρι χθες ιδιοκτήτριά του, Αθηναϊκή Ζυθοποιία, η Premia Properties και η Sterner Stenhus Greece ήταν το πρώτο deal του κλάδου για το 2023 και εκτιμάται ότι, δεν θα είναι το μοναδικό.

Η συνολική εγχώρια κατανάλωση εμφιαλωμένων νερών, μία από τις λίγες κατηγορίες ταχέως κινούμενων καταναλωτικών αγαθών που οι ελληνικές εταιρείες έχουν καταφέρει να περιορίσουν τις πολυεθνικές σε σχετικά μικρά ποσοστά, εκτιμάται ότι σημείωσε άνοδο της τάξης του 8% το 2021 έναντι του 2020, ενώ το 2022 υπολογίζεται ότι αυξήθηκε σε σύγκριση με το 2021 κατά περίπου 6%.

Επενδύσεις

Η συνεχιζόμενη άνοδος στην κατανάλωση έχει εκτινάξει και τις επενδύσεις. Και σε αυτόν το τομέα πρωταγωνιστούν οι δύο Ηπειρώτες (Ζαγόρι και Βίκος) που ελέγχουν και το μεγαλύτερο τμήμα της αγοράς.

Το επενδυτικό πλάνο από το Ζαγόρι αγγίζει τα 25 εκατ. ευρώ, η εταιρεία Βίκος την τελευταία 7ετία έχει επενδύσει 47 εκατ. ευρώ σε νέες γραμμές παραγωγής στο εμφιαλωμένο νερό και στο αναψυκτικό, ενώ η εταιρεία Θεόνη προγραμματίζει νέες επενδύσεις 10 εκατ. ευρώ. Επίσης στο νερό, μέσω της μετοχικής συμμετοχής της στη Δίρφυς, έχει εισέλθει και η βιομηχανία αναψυκτικών Λουξ.

Η εταιρεία NU Aqua, προχωρά στη δεύτερη φάση της επένδυσης στο ιστορικό εργοστάσιο του Λουτρακίου, που μετά από 10 χρόνια διακοπής πέρσι ξαναπήρε μπρος. Ο εφοπλιστής Παναγιώτης Τσάκος με καταγωγή από τη Χίο έχει ιδρύσει την εταιρία Nερά Πηγών Γράμμου, ενώ η εταιρία παραγωγής του ανθρακούχου φυσικού μεταλλικού νερού Σουρωτή προχωρά στην ίδρυση νέας παραγωγικής μονάδας στη θέση Ξινό Νερό.

Συσκευασίες

Σημαντικές αλλαγές έχουν συντελεστεί με την πάροδο των χρόνων σε ό,τι αφορά στις συσκευασίες των εμφιαλωμένων νερών. Ειδικότερα, οι συσκευασίες PVC έχουν αντικατασταθεί από τις πιο ασφαλείς -και πλήρως ανακυκλώσιμες- τύπου ΡΕΤ, ενώ έχει διευρυνθεί η χρήση γυάλινων φιαλών, κυρίως σε χώρους μαζικής εστίασης.

Τέλος, τη διετία 2020-2021 κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα εμφιαλωμένα νερά σε χάρτινη συσκευασία. Οι χάρτινες συσκευασίες εναρμονίζονται με την ανάγκη για βιωσιμότητα και καινοτομία, ενώ ταυτόχρονα προστατεύουν το νερό από την ηλιακή ακτινοβολία και τον αέρα.

Πηγή: Εφημερίδα One Voice (φύλλο #469)