Τι «ψάχνει» η Ευρώπη στην Κίνα;
Γράφει ο Σταύρος Μονεμβασιώτης*
Από την εποχή της κινεζικής μεταρρύθμισης και του ανοίγματος της χώρας, οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις ήταν από τις πρώτες που έσπευσαν να αξιοποιήσουν το φιλόξενο επιχειρηματικό περιβάλλον και κυρίως τα υψηλά περιθώρια απόδοσης που επιφύλασσε στις επενδύσεις τους. Σήμερα, οι προσδοκίες των ίδιων επιχειρηματιών για την απόδοση των επενδύσεων τους στην Κίνα έχουν μετριαστεί, όπως και η εμπιστοσύνη τους στις προοπτικές ανάπτυξης της Κίνας.
Σε αυτό συνέβαλε η δικαιολογημένη -μετά από μια δεκαετία επαναλαμβανόμενων ρεκόρ της τάξεως του 8% και 10%- επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης της Κίνας (που εξακολουθεί ωστόσο να κινείται με θετικό πρόσημο). Συνέβαλαν, ωστόσο, και οι περιορισμοί που διαμορφώνει η σινο-αμερικανική “κόντρα” και η κάποτε ασαφής στάση της Κίνας σε σημαντικές για την Ευρώπη γεωπολιτικές εξελίξεις, όπως συνέβη για παράδειγμα με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Περιοριστικά στις προσδοκίες των Ευρωπαίων συνέβαλαν και οι διαταραχές που σημειώθηκαν τα προηγούμενα τρία χρόνια στις εφοδιαστικές αλυσίδες, ως αποτέλεσμα της πανδημίας. Ήταν η στιγμή που η Ευρώπη συνειδητοποίησε τη μεγάλη εξάρτηση που είχε η αγορά της από την Κίνα, τόσο στην παραγωγή όσο και στη μεταφορά των αγαθών, με αποτέλεσμα ορισμένες ευρωπαϊκές εταιρείες να σκέφτονται να μεταφέρουν (ή μετέφεραν ήδη) τις επενδύσεις τους εκτός Κίνας.
Οι επιχειρηματίες και οι διαχειριστές κεφαλαίων θέλουν ξεκάθαρα μηνύματα και συγκεκριμένους στόχους που να συνοδεύονται από νόμους και αποφάσεις υλοποίησης. Τα μικτά μηνύματα που εκπέμπει κατά καιρούς η κινεζική κυβέρνηση, προσθέτουν μια αίσθηση αβεβαιότητας που (ακόμα και αδίκως) λειτουργεί δυσμενώς στις επενδυτικές αποφάσεις. Μια σημαντική προσπάθεια να δώσει απαντήσεις σε αυτές τις επιφυλάξεις και να ξεκαθαρίσει την αποφασιστικότητα της να ενθαρρύνει την αύξηση των ξένων επενδύσεων, έκανε η Κίνα παρουσιάζοντας την ετήσια έκθεση εργασίας στο 14ο Εθνικό Λαϊκό Συνέδριο που πραγματοποιήθηκε τον Μάρτιο του 2023. Το ερώτημα είναι πόσοι Ευρωπαίοι τη διάβασαν… και άλλοι πόσοι την αξιοποίησαν μέχρι σήμερα.
Από την άλλη, η αποφασιστικότητα της Κίνας για τεχνολογική αυτοδυναμία σε στρατηγικούς τομείς λειτουργεί ανασταλτικά στην ελεύθερη είσοδο ξένων επιχειρήσεων, που θα πρέπει να εφαρμόσουν όχι μόνο την τοπική νομοθεσία, αλλά και τους υπόλοιπους περιορισμούς στην επιχειρηματική δραστηριότητα που θέτει η κινεζική πραγματικότητα (π.χ. ύπαρξη Κινέζου συνεργάτη, ή επίλυση διαφορών στα τοπικά δικαστήρια).
Θα έλεγε κανείς, ότι αυτό που “ψάχνει” η Ευρώπη στην Κίνα αυτήν την περίοδο είναι μια ξεκάθαρη απάντηση στο ερώτημα: Τι είδος σχέση θέλει να έχει η Κίνα με τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις; Το ζητούμενο με άλλα λόγια είναι η σαφήνεια στην κατεύθυνση της πολιτικής και φυσικά οι συγκεκριμένες δράσεις που θα δείξουν την αποφασιστικότητα της Κίνας να εφαρμόσει αυτά που λέει.
Θα πρέπει να εντοπίσουμε, πάντως, δύο θετικά στοιχεία:
– Πρώτον, ότι τον προβληματισμό αυτό τον μοιράζονται Ευρωπαίοι και Κινέζοι επιχειρηματίες εξίσου και περιμένουν το “πράσινο φως” από τις ηγεσίες τους για να προχωρήσουν στο επόμενο βήμα. Αυτό το αποδεικνύουν άλλωστε οι αναρίθμητες επιχειρηματικές αποστολές που φτάνουν στην Ελλάδα τον τελευταίο χρόνο από την Κίνα, με επιχειρηματίες και τοπικούς αξιωματούχους που παρουσιάζουν τις ευκαιρίες που επιφυλάσσουν στους Έλληνες και τους υπόλοιπους Ευρωπαίους οι περιφέρειες τους, υπογράφοντας Μνημόνια Συνεργασίας και Κατανόησης.
– Δεύτερον, τα ελπιδοφόρα μηνύματα που εξέπεμψε το 10ο Οικονομικό Φόρουμ Υψηλού Επιπέδου Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ)-Κίνας για το εμπόριο (HED) που έγινε τον Σεπτέμβριο, υπό την κοινή προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Κρατικού Συμβουλίου της Κίνας (Valdis Dombrovskis, και ο Αντιπρόεδρος He Lifeng).
Στο πλαίσιο του φόρουμ η κινεζική πλευρά δεσμεύτηκε να εξετάσει τα εμπόδια που δημιουργούν προβλήματα στις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις που προσπαθούν να εξασφαλίσουν πρόσβαση στην κινεζική αγορά και οι δύο πλευρές δεσμεύτηκαν να αναζητήσουν όλα αυτά τα στοιχεία που μπορούν να βοηθήσουν στη χάραξη ενός νέου δρόμου που θα ενισχύσει τη συνεργασία σε τομείς που θα αποδώσουν αμοιβαία οφέλη και στις δύο πλευρές.
Πηγή φωτογραφίας: Insider
